top

“Ἄ δέ ὑμῖν λέγω, πᾶσι λέγω· γρηγορεῖτε” (Μαρκ. 13, 37).

Παραίνεσις τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ τό γρηγορεῖτε! Παραγγελία, τήν ὁποίαν διασώζει καί παραδίδει ἡμῖν ὁ Ἅγιος Μᾶρκος ὁ Εὐαγγελιστής, τό πρόσωπον καί τό ὄνομα τοῦ ὁποίου ὅλως ἰδιαιτέρως ἐτίμησε καί τιμᾷ ἡ πόλις τῆς Βενετίας καί τοῦ ὁποίου τό ὄνομα φέρετε καί ὑμεῖς, Σεβασμιώτατε Καρδινάλιε καί Πατριάρχα τῆς Βενετίας καί ἀγαπητέ ἐν Xριστῷ ἀδελφέ κύριε Μarco Cè!

Διαισθανόμεθα ὅτι ἐγρηγορήσατε καί ἐν προκειμένῳ ὑμεῖς, Σεβασμιώτατε ἀδελφέ, ὅτι ἀγρυπνήσατε καί ὑμεῖς, οἱ Ἐντιμότατοι Ἄρχοντες τῆς Βενετίας καί οἱ λοιποί ἀδελφοί καί ἀδελφαί ἐν Κυρίῳ, ἵνα τόσον ἐγκαρδίως ὑποδεχθῆτε ἐν τῷ μέσῳ ὑμῶν τήν ἡμετέραν Μετριότητα, τούς ἐξ Ἀνατολῶν συνοδούς ἡμῶν καί τόν Ἱερώτατον Μητροπολίτην Ἰταλίας κύριον Σπυρίδωνα, ὅστις ἑδρεύει ἐν τῇ πόλει ὑμῶν. Εὐχαριστοῦμεν ἀπό μέσης καρδίας. Καί παρακαλοῦμεν, ὅπως δεχθῆτε τόν ἡμέτερον ἀσπασμόν τῆς ἀγάπης καί τῆς τιμῆς καί δι' ἡμῶν τόν ἀσπασμόν τῆς καθ' ἡμᾶς Ἁγίας τοῦ Xριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως καί πάσης τῆς Ὀρθοδόξου Ἀνατολῆς. Ἀσπασμόν, ὅστις ἐν τιμῇ καί ἀγάπῃ ἀπευθύνεται πρός τόν φίλον λαόν τῆς Βενετίας καί ὁλοκλήρου τῆς Ἰταλίας.

Θυρεός τῆς πόλεως καί τοῦ ἄλλοτέ ποτε κραταιοῦ κράτους τῆς Βενετίας εἶναι τό σύμβολον τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Μάρκου ἐν τῇ ἰδιοτύπῳ ἐκφράσει αὐτοῦ ὡς πτερωτοῦ λέοντος. Τί τοῦτο δηλοῖ; ὅτι τήν ἰσχύν αὐτῆς κατεῖχε καί ἀντελαμβάνετο ἡ Γαληνοτάτη Δημοκρατία οὐχί παθητικῶς, στατικῶς, ἀλλά ἐνεργητικῶς καί δυναμικῶς. Ἰσχύος σύμβολον ὁ λέων. Ἀλλά δέν ἦτο τοῦτο ἐπαρκές διά τήν ὑψηλόφρονα Βενετίαν. Ἠθέλησεν, ὅπως ἔχῃ πτέρυγας ὁ λέων αὐτῆς. Διά νά συνδυάζηται ἡ ἰσχύς μετά τῆς ἑτοιμότητος καί τῆς ταχύτητος καί τῆς εὐκόλου ὑπερβάσεως τῶν χθαμαλῶν ἐμποδίων διά τοῦ πτερουγίσματος ὑπεράνω αὐτῶν.

Ἀγρυπνία, λοιπόν, ἑτοιμότης καί ὑψηλοφροσύνη τό πνεῦμα καί τό μήνυμα τῆς Βενετίας. Μήνυμα περί τῶν τοῦ κόσμου, περί τῆς τρεχούσης ζωῆς, περί τῆς ροῆς τῆς Ἱστορίας. Μήνυμα περί τῶν Ἐσχάτων τό γρηγορεῖτε τοῦ Εὐαγγελίου, τό μήνυμα καί ἡ παραίνεσις τοῦ Xριστοῦ διά Μάρκου τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Αὐτοῦ.

Σημαντικά καί τά δύο μηνύματα. Καί ἀναγκαῖα. Καί ὅλως ἐπίκαιρα. Καί καθολικά πρός πάντας ἀπευθυνόμενα. Οὐδείς ἐξαιρεῖται. Οὐ μενετοί οἱ καιροί!

Τοῦτο ὑπῆρξε, μεταξύ ἄλλων, τό κοινόν αἴσθημα καί κατά τήν πρόσφατον προσωπικήν κοινωνίαν ἡμῶν ἐν Ρώμῃ μετά τοῦ Ἐπισκόπου αὐτῆς καί ἀγαπητοῦ ἡμῖν πρεσβυτέρου ἐν Xριστῷ ἀδελφοῦ Πάπα Ἰωάννου Παύλου Β΄: Ὅτι ἡ ἐπαγρύπνησις καί ἡ δρᾶσις εἶναι σήμερον πρώτιστον καθῆκον τῆς Ἐκκλησίας -πάντων τῶν Xριστιανῶν, κληρικῶν καί λαϊκῶν. Καθῆκον καί ἀποστολή ἰδίως τῶν νέων ἀνθρώπων, οἱ ὁποῖοι ἔχουν δικαίωμα εἰς τήν ζωήν, δικαίωμα εἰς τήν ἐλπίδα!


Ἀδελφαί καί ἀδελφοί ἐν Κυρίῳ ἀγαπητοί!

Εὑρισκόμεθα εἰς τό τέλος τῆς δευτέρας ἐν Xριστῷ χιλιετίας καί εἰς τήν χαραυγήν τῆς τρίτης! Ἀναθεωροῦντες τό παρελθόν, ἀνακαλύπτομεν ὅσα θαυμαστά ἐποίησεν ὁ Θεός τῆς ἀγάπης, ἵνα σώσῃ τόν ἄνθρωπον καί τόν κόσμον, ἀνακαινίζων τά πάντα ἐν τῇ δυνάμει τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἀνακαλύπτομεν ὅσα καί ὁ πιστός ἄνθρωπος θαυμαστά ὁμοίως ἐποίησεν ἐν ὀνόματι Ἰησοῦ Xριστοῦ τοῦ Κυρίου ἡμῶν.

Ἀνακαλύπτομεν ὅμως ἐπίσης τά παροράματα τοῦ ἀνθρώπου, ἀκόμη δέ τάς ἀστοχίας καί ἐν αὐτῇ τῇ ζωῇ καί δράσει τῆς Ἐκκλησίας. Ἐψύγη κάποτε ἡ ἀγάπη ἡ πρώτη μεταξύ τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀνατολῆς καί τῆς Δύσεως. Ὑπέκυψαν πολλοί εἰς τάς κοσμικάς ἐπιθυμίας. Εἰς τούς πειρασμούς τῆς Ἱστορίας. Ἐμακρύνθησαν ἀλλήλων. Παρεισέφρυσεν ἡ πλάνη. Κατέστη ὁ θρησκευτικός φανατισμός αὐθάδης. Ἀπωλέσθη τό ἦθος καί τό φρόνημα τῆς Ἐκκλησίας τῆς πρώτης. Καί ἦλθον αἱ ἀντιδικίαι, αἱ συγκρούσεις, αἱ διακρίσεις, τά σχίσματα.

Λέγομεν σήμερον: Δέν κρίνομεν τά παρελθόντα· προσβλέπομεν εἰς τά παρόντα· καί πορευόμεθα πρός τά μέλλοντα ἐπ'ἐλπίδι.

Ὁ διάλογος τῆς ἀγάπης ἐν ἀληθείᾳ ἔχει ἤδη καταδείξει ὅτι ἡ ἀποκατάστασις τῆς ἑνότητος τῆς Ἐκκλησίας δέν εἶναι πλέον ὅραμα μακρυνόν καί ἀπρόσιτον. Καί ἐπί πλέον, ὅτι δυνάμεθα αἱ Ἐκκλησίαι τοῦ Θεοῦ, πάντες οἱ πιστοί, νά ἀναλάβωμεν ἀπό κοινοῦ τάς εὐθύνας ἡμῶν διά τήν ζωήν εἰς τήν Εὐρώπην καί τόν κόσμον ὅλον.

Δυνάμεθα καί ὀφείλομεν! Διότι πεντήκοντα ἔτη ἀπό τοῦ τέλους τοῦ ἀνθρωποκτόνου Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, πόλεμοι καί πάλιν τήν Εὐρώπην ταράσσουν! Σιωπήσατε! Στρέψατε πρός Ἀνατολάς τά ὦτα ὑμῶν. Ἀκούσατε τούς βρυγμούς τοῦ πολέμου εἰς Βοσνίαν καί Τσετσενίαν. Ἀρκεῖ ἀδελφοί! Ἀρκεῖ τό αἶμα. Ὁ θάνατος πολύς. Τό κρῖμα μέγα! Αἰσχύνη διά τήν Εὐρώπην ὁ πόλεμος. Αἰσχύνη διά τούς ἰσχυρούς τῆς γῆς. Αἰσχύνη δι' ὅλους ἡμᾶς, ὅτι ἀδυνατοῦμεν ἤ δέν θέλομεν πράγματι, νά ὑπηρετήσωμεν ἀποτελεσματικῶς τήν εἰρήνην. Καί νά ἐπιβάλωμεν αὐτήν. Ὄχι διά τῶν ὅπλων καί τοῦ θανάτου. Ἀλλά διά τῆς σωφροσύνης, τῆς δικαιοσύνης, τῆς ὑπομονῆς, τῆς προσευχῆς, τῆς συγγνώμης. Διά λόγου καί διαλόγου. Ἔλεος, ἀδελφοί! Ὁ Ἅδης δέν λέγει ἀρκεῖ! Τό λέγει ὅμως ἡ ἀγάπη· τό ἀπαιτεῖ ἡ ζωή!

Δυνάμεθα, ἐπί πλέον, καί ὀφείλομεν νά γρηγορῶμεν: Διότι διευρύνεται τό πνευματικόν κενόν, ἡ ἠθική ἀταξία, ἡ πολιτική κρίσις καί ἡ οἰκονομική ἀνισορροπία ἰδίως εἰς τάς πλουσίας Xώρας τοῦ κόσμου. Καί ταυτοχρόνως μεγαλώνει ἡ ἀπελπισία εἰς τάς πτωχάς. Ἡ ἀπληστία τῶν ὀλίγων παραμένει ἀνάλγητος ἐνώπιον τῆς ἀγωνίας τῶν πολλῶν καί μάλιστα τῶν ἀνέργων νέων, τῶν προσφύγων, τῶν ἀστέγων, τῶν τρωγλοδυτῶν τοῦ πλέον ἀντιφατικοῦ ὅλων τῶν αἰώνων, τοῦ ἡμετέρου 20οῦ αἰῶνος!

Διότι καί ὁ περιβάλλων ἡμᾶς φυσικός κόσμος πάσχει ἐξ αἰτίας ἡμῶν. Καί τό πάθος ἐκείνου καθιστᾷ σταθερῶς ἐπιδεινούμενον τό ἡμέτερον πάθος. Γνωρίζετε τοῦτο καί ὑμεῖς, οἱ κάτοικοι τῆς Βενετίας. Γνωρίζετε ὅτι τό κάλλος καί ἡ ἁρμονία καί ὁ ἀρχιτεκτονικός πλοῦτος καί αὐτή ἔτι ἡ ἐπιβίωσις τῆς ἱστορικῆς ὑμῶν πόλεως ἀπειλοῦνται εὐθέως ὑπό τῆς τοπικῆς καί τῆς γενικωτέρας οἰκολογικῆς κρίσεως.


Σεβασμιώτατε Καρδινάλιε κύριε Μᾶρκε, ἀδελφοί καί ἀδελφαί, τέκνα τῆς Ἐκκλησίας, τέκνα τοῦ Θεοῦ ἀγαπητά!

Ἡ ἀγρυπνία εἶναι τρόπος ζωῆς, εἶναι ἄσκησις πνευματική· εἶναι καρπός προσευχῆς· εἶναι δωρεά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος· εἶναι διάθεσις τῆς ἀγαπώσης καρδίας. Ἡ φιλόστοργος μήτηρ ἀγρυπνᾷ παρά τό προσκεφάλαιον τῶν τέκνων αὐτῆς. Ὁ ἀγαπῶν ἀγρυπνᾷ! Καί ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος, ὁ σύγχρονος κόσμος, χρειάζεται ἀγάπην, εὐσπλαχνίαν, στοργήν· χρειάζεται πρό παντός ἀφύπνισιν, ἐγρήγορσιν, ἀγρυπνίαν.

Αὐτή εἶναι ἡ κλῆσις, ἡ ἀποστολή τῶν Xριστιανῶν. Ἔχομεν παράδειγμα τούς Ἁγίους Ἀποστόλους, τήν μνήμην τῶν ὁποίων ἑορτάζομεν σήμερον. Ἔχομεν τύπον καί ὑπόδειγμα Πέτρον καί Παῦλον, τούς ἐξ αὐτῶν Πρωτοκορυφαίους, ὧν τήν μνήμην ἑωρτάσαμεν μόλις χθές. Ἔχομεν Μᾶρκον τόν Εὐαγγελιστήν, ἡ νεανική σφριγηλότης καί ὁ ζῆλος τοῦ ὁποίου ἀναπτερώνουν ἡμᾶς καί καλοῦν: Ἄνω σχῶμεν νοῦν καί καρδίαν! Ἡ δέ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καί Πατρός καί ἡ κοινωνία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἴη μετά πάντων ὑμῶν ἀδελφοί, Ἀμήν.

[ Ψηφιακό αρχείο Ι. Μητροπόλεως Ιταλίας ]