top

Ενθρονιστήριος Λόγος του Αρχιεπισκόπου Αμερικής Σπυρίδωνος

( Καθεδρικός Ναός Αγίας Τριάδος, Νέα Υόρκη, 21 Σεπτεμβρίου 1996 )

Στο άπειρό του έλεος, ο εν Τριάδι Πανάγαθος Θεός μας ευδόκησε και πάλι να ευλογήσει δαψιλώς την ελληνική ορθόδοξη Εκκλησία της Αμερικής. Με την πρόνοια και οφειλετική μέριμνα του Οικουμενικού Πατριαρχείου, της Μητρός μας Εκκλησίας, πληρώθηκε ο Θρόνος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αμερικής. Ιδού, σήμερα, ενθρονίζεται ενώπιόν σας, στη γεραρά και ιστορική αυτή επισκοπική καθέδρα, ο νέος σας κανονικός ποιμένας.

Και ήδη η Εκκλησία μας ξεκινά και πάλι, με επικεφαλής το νέο της ποιμένα και με πλήρεις και ακμαίες τις δυνάμεις, το έργο που της εμπιστεύθηκε ο Θεός και που είναι απαράλλακτα το ίδιο μ’ εκείνο του Χριστού: το έργο της σωτηρίας του ανθρώπου. Οι εποχές και οι καιροί αλλάζουν, οι ποιμενάρχες διαδέχονται αλλήλους και μαζί τους αλλάζουν ίσως και οι μέθοδοι, οι τρόποι και τα μέσα που μετέρχεται η Εκκλησία κατά την επιτέλεση του θείου έργου της, όμως ο σκοπός της είναι και παραμένει, σταθερά κι αμετακίνητα διά των αιώνων, πάντοτε ο ίδιος: η σωτηρία του ανθρώπου, η εξασφάλιση δηλαδή και η παροχή της δυνατότητας να πραγματωθεί η ανθρώπινη ύπαρξη, ως γεγονός κοινωνίας και σχέσεως με το Θεό, κι όχι να πραγματωθεί από μόνη της, καθ’ εαυτή, αντλώντας υπαρξιακές δυνάμεις από τον εαυτό της, από την κτιστή της φύση και μόνο – βραχυλογίς, η δυνατότητα της πραγμάτωσης της ζωής ως αγάπης και κοινωνίας.

Το συγκεκριμένο πρόγραμμα, επομένως, που κατά το προσεχές μέλλον θα εφαρμόσει η Αρχιεπισκοπή μας για την επίτευξη του σκοπού της, δεν μπορεί να είναι άλλο παρά εκείνο που κατά το πολυετές παρελθόν εφάρμοσαν οι μεγάλοι προκάτοχοί μου, διότι για τους ποιμένες που διαδέχονται αλλήλους ένα και μόνο πρόγραμμα υπάρχει, το αιώνιο πρόγραμμα της Εκκλησίας για τη σωτηρία του ανθρώπου.

Μη χάνοντας ποτέ από το στόχο της τη σωτηρία της κάθε «εικόνας» του Θεού –του κάθε μοναδικού, ανόμοιου κι ανεπανάληπτου ανθρώπινου προσώπου- η Εκκλησία μας σήμερα καλείται, χρησιμοποιώντας τους τρόπους και τα μέσα της σύγχρονης εποχής, να παγιώσει και να αξιοποιήσει όσα αξιόλογα και θαυμαστά θεμελιώθηκαν κατά την εβδομηκονταετή ύπαρξη της Ιεράς αυτής Αρχιεπισκοπής και να κύψει συγχρόνως με μητρικό ενδιαφέρον πάνω από πολλά και ποικίλα προβλήματα, παλιά και νέα.

Το κύτταρο της μεγάλης ελληνορθόδοξής μας κοινότητας, η ελληνορθόδοξη οικογένεια, δεν μπορεί παρά να αποτελέσει κατά τα επόμενα χρόνια αντικείμενο ιδιαίτερης ποιμαντικής μέριμνας, ενώ η σύμφωνα με τις πατρώες παραδόσεις εκπαίδευση της νεολαίας μας –θέμα κεφαλαιώδους σημασίας, απ’ το οποίο θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό και το μέλλον της Εκκλησίας μας σ’ αυτήν τη χώρα- δεν μπορεί παρά να τύχει της μεγαλύτερης ακόμη προσοχής μας. Παράλληλα, δεν μπορούμε να μην καταστήσουμε ακόμη πιο ακουστή και σεβαστή τη φωνή της Εκκλησίας μας πάνω στα μεγάλα κοινωνικά προβλήματα που απασχολούν τους πιστούς στην καθημερινή τους ζωή.

Συγχρόνως, όλο και πιο εμφανής καθίσταται η ανάγκη να αναθεωρήσουμε την όλη τοποθέτησή μας πάνω στο φλέγον πρόβλημα των μικτών γάμων, εγκαταλείποντας τη σχετικά αμυντική μας στάση και μη αποκλείοντας καθόλου τη θεώρηση των γάμων αυτών ως προκλήσεων και αφορμών προς εμπλουτισμό της ζωής της Εκκλησίας.

Από την άλλη πλευρά, τόσο ως χριστιανοί όσο και ως άνθρωποι υπερήφανοι για την καταγωγή μας, δεν μπορεί παρά να ευαισθητοποιούμαστε ολοένα και περισσότερο μπροστά στις διαρκώς αυξανόμενες άμεσες ή έμμεσες διαμφισβητήσεις των απαραχάρακτων δικαίων του Γένους. Μήπως δεν εξακολουθεί να ισχύει και για μας ο ευαγγελικός λόγος: «εἴτε πάσχει ἓν μέλος, συμπάσχει πάντα τὰ μέλη»; (Α΄ Κορ. 12, 26)

Είναι όμως δυνατόν, ως άνθρωποι που θέλουμε να είμαστε έστω και κατ’ ελάχιστον συνεπείς στις αρχές του Ευαγγελίου, να αδιαφορούμε για τη συνεχή και κατάφωρη καταπάτηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων ή θρησκευτικών ελευθεριών σε οποιαδήποτε γωνιά της γης;

Ασφαλώς δεν μπορούμε να ολιγωρήσουμε στην προώθηση της μεγάλης και ιεράς υποθέσεως της ενότητας των ορθοδόξων στη χώρα αυτή, εντείνοντας και επεκτείνοντας, υπό την πολύτιμη και αναντικατάστατη καθοδήγηση του Οικουμενικού Πατριαρχείου, το ήδη αξιόλογο έργο της Μόνιμης Επιτροπής των Κανονικών Ορθόδοξων Επισκόπων.

Παράλειψη όχι μικρά θα ’ταν αν, στην προσπάθεια παγιώσεως της Ορθοδοξίας στη μεγάλη και φιλελεύθερη αυτή χώρα, δεν αναφέραμε τη θετικότατη συμβολή όσων καθ’ οδόν ασπάσθηκαν την ορθόδοξη πίστη, οι οποίοι και καλούνται τώρα να μεταφέρουν το μήνυμα της οικουμενικότητας της Ορθοδοξίας προς κάθε τάξη και στρώμα της αμερικανικής κοινωνίας.

Δεν μπορούμε επίσης να υστερήσουμε στο έργο του διαλόγου της καταλλαγής με τις λοιπές χριστιανικές Εκκλησίες και Ομολογίες, το οποίο κατά την κατ' εξοχήν αυτή εποχή του διαλόγου, καλούμαστε με τα κριτήρια της ορθόδοξής μας παράδοσης να προαγάγουμε περαιτέρω, μη λησμονώντας ποτέ την αγωνιώδη προσευχή του Κυρίου της Εκκλησίας: «ἵνα πάντες ἓν ὦσιν». Αναφέροντας μερικά από τα πολλά προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει η Εκκλησία κατά τους δύσκολους και ταραγμένους αυτούς καιρούς, η σκέψη μου στρέφεται αυτόματα προς τον ιερό κλήρο της Αρχιεπισκοπής μας, τους επισκόπους και πρεσβυτέρους και διακόνους, τους άμεσους συνεργάτες μου, οι οποίοι με υπευθυνότητα και αυταπάρνηση αίρουν το βάρος του γιγαντιαίου λειτουργικού και γενικά πνευματικού και κοινωνικού έργου της Εκκλησίας και οι οποίοι στην τίμια αυτή προσπάθειά τους θα έχουν πάντοτε την ευεργετική προστασία και αμέριστη συμπαράσταση της Ιεράς Αρχιεπισκοπής.

Η σκέψη μου τη στιγμή αυτή στρέφεται επίσης προς όλα τα διοικητικά σώματα και τους οργανισμούς της Ιεράς Αρχιεπισκοπής, που με ζηλευτή αποδοτικότητα επιτελούν το έργο τους και που καλούνται τώρα σε ακόμη μείζονα συμβολή, αν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά τις μεγάλες προκλήσεις των καιρών μας.

Μεγάλα και σπουδαία επιτέλεσε η Αρχιεπισκοπή αυτή υπό την εμπνευσμένη καθοδήγηση επιφανών ποιμεναρχών και υπό την ευεργετική σκιά της εν Κωνσταντινουπόλει Μητρός Εκκλησίας. Εξίσου μεγάλα και σπουδαία, αν όχι μεγαλύτερα και σπουδαιότερα, περιμένουν να επιτελεσθούν τώρα σε απόλυτη συμπόρευση με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το οποίο –ας είμαστε βέβαιοι, αδελφοί– δεν θα φεισθεί των σοφών του συμβουλών και οδηγιών για τη στερέωση και παγίωση της Ορθοδοξίας στη μεγάλη αυτή χώρα. Για τη συνεχή αυτή εκδήλωση της πολλής στοργής της Μητρός Εκκλησίας και κατά το παρελθόν και το παρόν και το μέλλον, εκφράζω τη βαθιά και ανεξίτηλη ευγνωμοσύνη της Ιεράς Αρχιεπισκοπής μας.

Στους εκπροσώπους των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ελλάδος και της Κύπρου, στους πολιτικούς παράγοντες και δημοτικούς προύχοντες, στους αντιπροσώπους των άλλων χριστιανικών Eκκλησιών και Oμολογιών, στους υπευθύνους των αρχιεπισκοπικών σωμάτων και οργανώσεων και ιδίως της ελληνορθόδοξής μας νεολαίας, απευθύνω λόγο ευχαριστήριο για την τιμητική τους παρουσία κατά την επίσημη αυτή εκκλησιαστική στιγμή. Ευχαριστώ απ’ τα μύχια της καρδιάς τούς οικείους και φίλους, κληρικούς και λαϊκούς, οι οποίοι υποβλήθηκαν στον όχι μικρό κόπο του υπερατλαντικού ταξιδιού για να συμμετάσχουν στη σημερινή χαρά της Αρχιεπισκοπής μας.

Ιδιαίτερη όλως και θερμή εκφράζω ευχαριστία προς το σεβασμιότατο αρχιεπίσκοπο πρώην Αμερικής, κ. Ιάκωβο, ο οποίος, σε εκδήλωση της μεγάλης του αγάπης για την Αρχιεπισκοπή αυτή, βρίσκεται σήμερα μαζί μας και για του οποίου την εν υγεία και ειρήνη μακροημέρευση δεόμασθε όλοι ταπεινώς.

Προπάντων, αποτίω φόρο ευγνωμοσύνης στην Α.Θ.Π. τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο και στην Αγία και Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου, που διαδηλώνοντας με τρόπο πασιφανή την ανεκτίμητη μέριμνα και αγάπη της Μητρός Εκκλησίας για την Αρχιεπισκοπή μας, απέστειλε τον πεφιλημένο αδελφό, σεβασμιότατο μητροπολίτη γέροντα Χαλκηδόνος, κ. Ιωακείμ, να λαμπρύνει την ιστορική αυτή ημέρα.


Αδελφοί προσφιλείς, μας περιμένει έργο σοβαρό και μεγάλο. Προσευχή μου διάπυρη είναι η αγάπη του Χριστού να εμπνέει πάντα τις σκέψεις, τους λόγους και τις πράξεις μας, για να μπορέσουμε να επιτελέσουμε όσο το δυνατόν ανεμπόδιστα και πληρέστερα το επίπονο και δυσχερέστατο έργο που μας περιμένει. Ο αλληλοσεβασμός και η αγάπη είναι εκείνα που οδηγούν στην ενότητα, απαραίτητη προϋπόθεση, όπως όλοι γνωρίζουν, για την επιτέλεση κάθε συλλογικού έργου, όπως είναι το έργο της Εκκλησίας.

Έχοντας λοιπόν ως μόνιμο εμπνευστή μας την ευαγγελική αγάπη που «μακροθυμεῖ, οὐκ ἀσχημονεῖ, οὐ ζητεῖ τὰ ἑαυτῆς» και που «πάντα στέγει», θα βαδίσουμε με βήμα σταθερό προς την τρίτη χιλιετία της χριστιανικής Εκκλησίας, επιτελώντας από κοινού και στο ακέραιο το χρέος μας προς τη Μητέρα μας Εκκλησία, εργαζόμενοι πάντα για τη σωτηρία των ανθρώπων. Τότε, με χαρά πεπληρωμένη, θα μπορώ να αναφωνώ καυχώμενος ότι είστε «ἡ χαρὰ καὶ ὁ στέφανός» μου (πρβλ. Φιλ. 4, 7), εσείς δε να υπερηφανεύεστε λέγοντας ότι όντως «τοιοῦτος ἔπρεπεν ἡμῖν ἀρχιερεύς» (πρβλ. Εβρ. 7, 26).
Αμήν.