top

Ἀρ. Πρωτ. 305/96

Τῇ Αὐτοῦ Θειοτάτῃ Παναγιότητι
τῷ Οἰκουμενικῷ Πατριάρχῃ
κυρίῳ μοι κυρίῳ Βαρθολομαίῳ,

προσκυνητῶς.

Παναγιώτατε καί θειότατε Πάτερ καί Δέσποτα,

Τῇ Κυριακῇ τῆς Πεντηκοστῆς, 2ᾳ Ἰουνίου ἐ. ἔ., ὁ εὐλαβῶς ὑποσημειούμενος ἐδέχθη τὴν ἐπίσκεψιν τοῦ ἐκ Βενετίας διερχομένου Πρέσβεως τῆς Ρουμανίας παρὰ τῷ Βατικανῷ, ἐξοχωτάτου κ. Gheorghe Pancratiu Iuliu Gheorgiu.

Ἡ διεξαχθεῖσα κατὰ τὴν ἐπίσκεψιν ταύτην συνομιλία μεταξὺ τοῦ ρουμάνου Πρέσβεως καὶ τοῦ γράφοντος περιεστράφη ἀποκλειστικῶς περὶ τὸ θέμα τῶν σχέσεων τῶν ἐν Ἰταλίᾳ ρουμάνων ὀρθοδόξων ἱερέων πρὸς τὸν ἐν Regensburg ἑδρεύοντα Σεβ. Μητροπολίτην κ. Σεραφείμ, ὑπεύθυνον τῆς Ὀρθοδόξου Ρουμανικῆς Μητροπόλεως διὰ τὴν Γερμανίαν καὶ Κεντρικὴν Εὐρώπην, ἅμα δὲ καὶ Τοποτηρητὴν τῆς ἐν Παρισίοις ἑδρευούσης Ὀρθοδόξου Ρουμανικῆς Ἀρχιεπισκοπῆς διὰ τὴν Δυτικὴν Εὐρώπην.

Ἰδιαίτερος ὅλως λόγος ἐγένετο περὶ δύο ρουμάνων κληρικῶν: α) τοῦ ὁσιολογιωτάτου ἱερομονάχου κ. Stefan Popa, ἐφημερίου τῆς ἐν Ρώμῃ ρουμανοφώνου Ὀρθοδόξου Ἐνορίας, ὑπαγομένου τῇ Ἱερᾷ Μητροπόλει Ἰταλίας, καὶ β) τοῦ αἰδεσιμολογιωτάτου πρωτοπρεσβυτέρου κ. Traian Valdman, ἐφημερίου τῆς ἐν Μιλάνῳ Ρουμανικῆς Ὀρθοδόξου Ἐνορίας καὶ μόνον τύποις πλέον Ἀρχιερατικοῦ Ἐπιτρόπου Ἰταλίας.

*  *  *

Καὶ προκειμένου μὲν περὶ τοῦ ἱερομονάχου κ. Stefan Popa, ἐξηγήθη τῷ ρουμάνῳ Πρέσβει, ὅτι ὁ κληρικὸς οὗτος ἐνετάχθη εἰς τὸν Κλῆρον τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ἰταλίας, καθ’ ὅτι, μετὰ τὴν ἐν καιρῷ ἄρνησιν τῆς Ὀρθοδόξου Ρουμανικῆς Ἐκκλησίας ὅπως χειροτονήσῃ τοῦτον διὰ λόγους σχετιζομένους πρὸς προσωπικὰς μεταξὺ ρουμάνων κληρικῶν διενέξεις, εἶχεν ἔλθη εἰς ἐπικοινωνίαν πρὸς ἀντικανονικούς τινας ὀρθοδόξους κύκλους τῆς Ἰταλίας, ἤρξατο δὲ ἀναπτύσσων ἀξιόλογον ὑπὲρ αὐτῶν δρᾶσιν καί, λόγῳ τῆς θεολογικῆς αὐτοῦ καταρτίσεως καὶ δυναμικότητος, ἀποτελῶν σοβαρὰν ἀπειλὴν διὰ τὴν καθόλου ἐνταῦθα κανονικὴν Ὀρθοδοξίαν. Ἐν ὄψει τοῦ κινδύνου τούτου ἡ Ἱερὰ Μητρόπολις δὲν ἠδύνατο εἰμὴ νὰ λάβῃ ὑπ’ ὄψιν τὸ γενικώτερον ἐν τῇ χῷρᾳ ταύτῃ συμφέρον τῆς Ὀρθοδοξίας καὶ ἀποδεχθῇ τὴν αἴτησιν τοῦ ἐν λόγῳ κληρικοῦ ὅπως ὑπαχθῇ τῇ κανονικῇ αὐτῆς δικαιοδοσίᾳ, ἀφοῦ βεβαίως ἔλαβε προηγουμένως τὴν ρητὴν καὶ ἔγγραφον αὐτοῦ ὑπόσχεσιν, ὅτι τοῦ λοιποῦ ἤθελεν ἐπιμελῶς ἀποφύγει πᾶσαν ἀνάμιξιν εἰς διενέξεις καὶ ἔριδας μεταξὺ ρουμάνων κληρικῶν.

Πρὸς τούτοις ἐλέχθη τῷ ρουμάνῳ Πρέσβει, ὡς ἄλλωστε ἐν καιρῷ καὶ τῷ Σεβ. Μητροπολίτῃ κ. Σεραφεὶμ (βλ. συνημ. 1), ὅτι ἡ Ἱερὰ Μητρόπολις Ἰταλίας οὐδεμίαν ἔχει ἀντίρρησιν, ὅπως ὁ περὶ οὗ ὁ λόγος ἱερομόναχος ὑπαχθῇ τῇ Ὀρθοδόξω Ρουμανικῇ Ἀρχιεπισκοπῇ διὰ τὴν Δυτικὴν Εὐρώπην, τοῦ θέματος τούτου ἀποτελοῦντος κατ’ οὐσίαν ἀντικείμενον συνεννοήσεως μεταξὺ τοῦ ὡς ἄνω Μητροπολίτου καὶ τοῦ ἱερομονάχου τούτου.

Δέον ἵνα σημειωθῇ ἐνταῦθα, ὅτι τὸ θέμα τῆς ὑπαγωγῆς τοῦ ρουμάνου τούτου ἱερέως τῇ Ὀρθοδόξῳ Ρουμανικῇ Ἀρχιεπισκοπῇ διὰ τὴν Δυτικὴν Εὐρώπην ὑποκινεῖ κυρίως τὸ Ποντιφικὸν Συμβούλιον πρὸς Προώθησιν τῆς Χριστιανικῆς Ἑνότητος, ἐπιμένον ὅπως ἐμφανίζῃ τὰς κατὰ τόπους Ὀρθοδόξους Ἐκκλησίας ὡς ἐθνικὰς ἐκκλησιαστικὰς ὀντότητας καὶ μὴ ἀνεχόμενον προφανῶς ὅπως τὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον καὶ αἱ ἐξ αὐτοῦ ἐξαρτώμεναι Ἱεραὶ Μητροπόλεις ἐμφανίζωνται ὡς θεσμὸς ὑπερεθνικός. Τοῦτο προέκυψε σαφῶς ἐκ τῆς συζητήσεως μετὰ τοῦ ρουμάνου Πρέσβεως, ἀναφερθέντος εἰς ἐπανειλημμένας ἐν προκειμένῳ παρεμβάσεις τοῦ Ποντιφικοῦ τούτου Συμβουλίου τόσῳ παρὰ τῷ Πατριαρχείῳ Ρουμανίας καὶ τῷ Σεβ. Μητροπολίτῃ κ. Σεραφείμ, ὅσῳ καὶ παρ’ ἀμφοτέραις ταῖς ἐν Ρώμῃ Πρεσβείαις τῆς Ρουμανίας, τῇ παρὰ τῇ Ἰταλικῇ Δημοκρατίᾳ καὶ τῇ παρὰ τῷ Βατικανῷ. Ἀλλὰ γνωστὸν ἅμα τυγχάνει, ὅτι κατὰ τὰς ἐν Ρώμῃ τῷ 1994 διεξαχθείσας ἐπ’ εὐκαιρίᾳ τῆς Θρονικῆς Ἑορτῆς τῆς αὐτόθι Ἐκκλησίας συνομιλίας μεταξὺ τῆς ὑπὸ τὸν Σεβ. Μητροπολίτην Ἡλιουπόλεως καὶ Θείρων κ. Ἀθανάσιον Πατριαρχικῆς Ἀντιπροσωπείας καὶ τῆς ἐκ στελεχῶν τοῦ ὡς ἄνω Ποντιφικοῦ Συμβουλίου Βατικανῆς Ἀντιπροσωπείας, ἡ τελευταία αὕτη προσεπάθησεν ὅπως θέσῃ ζήτημα σχετικῆς ἁρμοδιότητος τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως καὶ δὴ συγκεκριμένως ἐὰν ἡ Μητρόπολις αὕτη ἔχῃ τὸ δικαίωμα ὅπως ἐντάσσῃ μὴ ἕλληνας, ἐν προκειμένῳ δὲ ρουμάνους, εἰς τὸν ἱερὸν αὐτῆς Κλῆρον.

*  *  *

Ὡς πρὸς τὸν αἰδεσιμολογιώτατον δὲ πρωτοπρεσβύτερον κ. Traian Valdman, ἄνδρα πολυμήχανον καὶ ἱκανὸν θεολόγον, χαίροντα τῆς ἰδιαιτέρας εὐνοίας τοῦ Μακαριωτάτου Πατριάρχου Ρουμανίας κ. Θεοκτίστου καὶ εἰς σοβαρὰν διένεξιν πρὸς τὸν Σεβ. Μητροπολίτην κ. Σεραφεὶμ εὑρισκόμενον, πρὸς τούτοις δὲ παραιτηθέντα πρό τινος τῆς ρουμανικῆς ὑπηκοότητος διὰ λόγους σχετιζομένους μᾶλλον πρὸς τὸ θέμα καταδιώξεως ἐκκλησιαστικῶν τινων πληροφοριοδοτῶν τοῦ προηγουμένου ρουμανικοῦ πολιτικοῦ καθεστῶτος, ὁ κ. Πρέσβυς δὲν ἀπέφυγεν ὅπως ἀποδοκιμάσῃ πολλὰς τῶν ἐσχάτως ἀναλαμβανομένων ὑπὸ τοῦ κληρικοῦ τούτου πρωτοβουλιῶν.

Οὕτως, ἐν κριτικῇ διαθέσει ἀνεφέρθη εἰς τὰς προσπαθείας αὐτοῦ

α) ὅπως ὑποκινήσῃ τὸ θέμα τῆς ἐν Ἰταλίᾳ ἱδρύσεως Ρουμανικῆς Ἀρχιεπισκοπῆς, ἐχούσης ἐπὶ κεφαλῆς τὸν πρῴην διὰ τὴν Δυτικὴν Εὐρώπην ρουμᾶνον Ἀρχιεπίσκοπον κ. Ἀδριανόν·

β) ὅπως, ἐκμεταλλευόμενος τὴν προνομιακὴν αὐτοῦ πρὸς τὸν Μακαριώτατον Πατριάρχην Ρουμανίας σχέσιν, ὑπονομεύσῃ τὸ ἔργον τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου κ. Σεραφείμ, ἐπηρεάζων ἀρνητικῶς τοὺς λοιποὺς ἐν Ἰταλίᾳ ρουμάνους κληρικούς, οἵτινες, εἰρήσθω ἐν παρόδῳ, ὑποκινήσει καὶ ἀπειλαῖς αὐτοῦ ἠρνήθησαν ὅπως ἀνταποκριθῶσιν εἰς τὴν πρόσκλησιν τοῦ ὡς ἄνω Μητροπολίτου καὶ συμμετάσχωσιν εἰς τὴν κατὰ Νοέμβριον τοῦ 1995 πραγματοποιηθεῖσαν ἐν Γαλλίᾳ σύναξιν τοῦ ἐν Εὐρώπῃ ρουμανικοῦ Κλήρου·

γ) ὅπως προσεταιρισθῇ ἀντικανονικοὺς ἐν Ἰταλίᾳ ὀρθοδόξους κληρικούς, ἔχοντας μὲν ποιάν τινα κτηματικὴν περιουσίαν, στερουμένους ὅμως ἀγαθῆς φήμης·

δ) ὅπως ἐκβιάσῃ τὸν Σεβ. Μητροπολίτην κ. Σεραφείμ, ἀπειλῶν ὅτι θέλει ἐγκαταλείψει τὴν δίκαιοδοσίαν τούτου καὶ ὑπαχθῇ τῇ Ἱερᾷ Μητροπόλει Ἰταλίας, εἰς περίπτωσιν καθ’ ἣν οὗτος ἤθελε μεταβάλει τὰ ἐν Ἰταλίᾳ ρουμανορθόδοξα πράγματα κατὰ τρόπον ἀντιθέτον πρὸς τὰ σχέδια καὶ συμφέροντα αὐτοῦ.

Ὁ Μητροπολίτης Ἰταλίας, ἀποφυγὼν ὅπως σχολιάσῃ τὰς ὡς ἄνω πληροφορίας καὶ θέσεις τοῦ συνομιλητοῦ αὐτοῦ προσεπάθησεν ὅπως καθησυχάσῃ τοῦτον διαβεβαιούμενος ἁπλῶς, ὅτι οὐδὲν γνωρίζει περὶ τῆς προθέσεως τοῦ αἰδεσιμολογιωτάτου πρωτοπρεσβυτέρου κ. Traian Valdman ὅπως ἐξαιτήσηται τὴν ἔνταξιν αὐτοῦ εἰς τὸν Κλῆρον τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ἰταλίας, ἀλλά, ἐν ᾗ περιπτώσει καὶ ἤθελε διατυπωθῆ παρόμοιον αἴτημα, ἀσφαλῶς δὲν θέλουσιν ἰσχύσει τὰ αὐτὰ κριτήρια, ἅτινα ἴσχυσαν ἐν τῇ εἰδικωτάτῃ περιπτώσει τοῦ ἱερομονάχου Stefan Popa.

*  *  *

Ταῦτα τῇ Ὑμετέρᾳ θεοτιμήτῳ Κορυφῇ εὐλαβῶς καθυποβάλλων, τὴν δὲ τιμίαν Αὐτῆς καὶ χαριτόβρυτον δεξιὰν κατασπαζόμενος, ὑποδιατελῶ,

ἐν Βενετίᾳ τῇ 16ῃ Ἰουνίου 1996,

[ χειρογράφως:

μετά βαθυτάτου σεβασμοῦ

καί υἱϊκῆς ἀφθίτου εὐγνωμοσύνης,   ]

[ ὑπογραφή ]

( †  ὁ Ἰταλίας Σπυρίδων )