top

ΕΣΕΙΣ - 31 Αυγούστου-13 Σεπτεμβρίου 1996

«Να, τι θα κάνω
για την Ομογένεια»

 ΠΡΩΤΗ - ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ

ΣΕΛΙΔΑ 2Ο

ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
ΣΠΥΡΙΔΩΝ

Ο ΝΕΟΣ ΗΓΕΤΗΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΟΡΘΟΔΟΞΗΣ
ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ
ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΙ
ΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΟΥ
ΜΕ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ
ΣΤΟ "ΕΣΕΙΣ".

( Εξώφυλλο )( Περιεχόμενα )

Του Δημήτρη Καστανά

Να, τι θα κάνω για την Ομογένεια

"Ανοιγμα" προς τους Παλαιοημερολογίτες επιχειρεί ο νέος Αρχιεπίσκοπος Αμερικής κ. Σπυρίδων με αποκλειστική συνέντευξή του στο "Εσείς», τονίζοντας ότι "το θέμα του Ημερολογίου ουσιαστικά δεν αποτελεί βάσιμο λόγο για σχίσματα και περαιτέρω διαιρέσεις".

Ο Αρχιεπίσκοπος κ. Σπυρίδων, ο οποίος θα αναλάβει επίσημα καθήκοντα στις 21 Σεπτεμβρίου, αναφερόμενος στο γλωσσικό ζήτημα επισημαίνει με έμφαση ότι "είναι ένα πρόβλημα που πρέπει να το δούμε επιτέλους στις πραγματικές του διαστάσεις, ρεαλιστικά, χωρίς άκαιρους κι ανεδαφικούς στρουθοκαμηλισμούς και συνθηματολογίες για κατανάλωση στους αφελείς κι αδαείς".

Σε σχετική ερώτηση για το διαχωρισμό της Ομογένειας σε "Αρχοντες" και "Πληβείους", ο νέος Αρχιεπίσκοπος υποστηρίζει ότι "η εκκλησία του Χριστού περιλαμβάνει όλους ανεξαιρέτως τους πιστούς".

Σεβασμιότατε, πώς αισθάνεσθε για την εκλογή σας στη θέση του Αρχιεπισκόπου Αμερικής;

Είναι οπωσδήποτε ανάμικτα τα συναισθήματα που με διακατέχουν μετά την παμψηφεί εκλογή μου απ' την Αγία και Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην περίοπτη θέση του Αρχιεπισκόπου Αμερικής. Ανάμικτα, διότι απ' τη μια πλευρά αφήνω ημιτελές ένα σοβαρότατο εκκλησιαστικο-εθνικό έργο που άρχισε να επιτελείται στην ιταλική χερσόνησο κατά τα τελευταία χρόνια· απ' την άλλη πλευρά επωμίζομαι μια νέα τεράστια και βαρύτατη ευθύνη, την ευθύνη της διαποιμάνσεως μιας σημαντικότατης Επαρχίας του Οικουμενικού Θρόνου. Οπως και νά 'ναι, αναλαμβάνω τη νέα αυτή ευθύνη που μου εμπιστεύθηκε η Μήτηρ Εκκλησία με πολλές χρηστές ελπίδες, γνωρίζοντας μάλιστα καλά τις μεγάλες, αν όχι τεράστιες, δυνατότητες που παρέχει η Εκκλησία μας στην Αμερική για την επιτέλεση ενός σοβαρού έργου για το καλό της Ορθόδοξης Εκκλησίας και του λαού μας.

Σεβασμιότατε, αρκετοί ομογενείς υποστηρίζουν ότι ο προκάτοχός σας χώρισε την Ομογένεια σε «Αρχοντες» και «Πληβείους», ερχόμενος σε αντίθεση με το ίδιο το Ευαγγέλιο στο οποίο ο Χριστός λέει πως δεν υπάρχουν άρχοντες και πληβείοι και ότι όλοι είναι ίσοι απέναντι στο Θεό. Εσείς τι θα κάνετε; Θα συνεχίσετε αυτόν τον αντιχριστιανικό θεσμό μοιράζοντας οφίκια και παράσημα «αρχοντιάς» ακόμη και σε άτομα που δεν το αξίζουν ή θα τον σταματήσετε;

Η Εκκλησία του Χριστού περιλαμβάνει όλους ανεξαιρέτως τους πιστούς, "άρχοντες" και "πληβείους", πιστεύω δε ότι οι ποιμένες της Εκκλησίας μεριμνούν με το ίδιο πάντα αμέριστο ενδιαφέρον και για τις δυο κατηγορίες ανθρώπων που αναφέρατε. Οι ποιμαντικές μέθοδοι κάθε εκκλησιαστικού ποιμένα διαφέρουν. Μπορεί φαινομενικά να τονίζεται και προβάλλεται η μια ή η άλλη κατηγορία, αλλ' ουσιαστικά και κατά βάθος η εκκλησιαστική μέριμνα για τις πιο πάνω κατηγορίες παραμένει πάντα η ίδια. Ο Χριστός σταυρώθηκε κι αναστήθηκε για να σώσει τον άνθρωπο, τον κάθε άνθρωπο, όλους τους ανθρώπους αδιακρίτως. Η Ορθόδοξή μας Εκκλησία και οι ποιμένες που αυτή αναδεικνύει εκάστοτε, έχουν βαθιά συνείδηση της πραγματικότητας αυτής.

Τι προτίθεστε να κάνετε για να πλησιάσετε τη βάση και εννοώ τον απλό περιφρονημένο για τόσα χρόνια Ελληνα ομογενή, που αυτός ουσιαστικά συντηρεί τις εκκλησίες και όχι οι είκοσι-τριάντα νεόπλουτοι του Μανχάταν;

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος (αριστερά) με το νέο Αρχιεπίσκοπο Αμερικής Σπυρίδωνα.

Οσα διατυπώθηκαν σαν απάντηση στην προηγούμενη ερώτηση, θα μπορούσαν να επαναληφθούν και στο σημείο αυτό. Εκκλησία σημαίνει συγκέντρωση, συνάθροιση, συνέλευση του λαού. Και ο λαός αυτός αποτελείται από όλους χωρίς εξαίρεση και διάκριση, τόσο τους απλούς και άσημους, όσο και τους επιφανείς και διάσημους. Ολοι μαζί απαρτίζουν την Εκκλησία και επομένως η εκκλησιαστική μέριμνα δεν μπορεί παρά να έχει σαν αντικείμενό της όλους ανεξαίρετα. Υπάρχουν, όπως είπα προηγουμένως, διάφορες ποιμαντικές μέθοδοι και τρόποι που ανάλογα με τις περιστάσεις κι ανάγκες, εφαρμόζει κάθε ποιμένας. Οι μέθοδοι όμως αυτές τείνουν όλες, παρά τη διαφορετική συχνά εικόνα που φαίνεται να παρέχουν, στη διακονία όλων, πλουσίων και πτωχών, ασήμων και διασήμων, χωρίς αυτό να σημαίνει βέβαια, ότι η Εκκλησία δεν είχε και δεν έχει πάντα ιδιαίτερη ευαισθησία για τους αδυνατότερους. Στην Εκκλησία του Χριστού δεν έχουν χώρο οι διακρίσεις. Ο Θεός "τον ήλιον αυτού ανατέλλει επί πονηρούς και αγαθούς και βρέχει επί δικαίους και αδίκους" αδιακρίτως.

Απ' ότι θα γνωρίζετε στην Αμερική και ιδιαίτερα στην Αστόρια υπάρχουν εκκλησίες που ανήκουν στο παλαιό ημερολόγιο. Ποιά θα είναι η θέση σας απέναντι αυτών;

Οπως είναι ευρύτατα γνωστό στο κλίμα του Οικουμενικού Πατριαρχείου συνυπάρχουν αρμονικότατα και οι δύο μορφές του εκκλησιαστικού Ημερολογίου, του παλαιού και του νέου. Στο Αγιον Ορος π.χ. οι μοναχοί μας ακολουθούν το Παλαιό Ημερολόγιο, ενώ στην Κάλυμνο παρατηρείται η συνύπαρξη και των δυο Ημερολογίων κάτω από την ίδια εκκλησιαστική Αρχή. Επομένως, το θέμα του Ημερολογίου ουσιαστικά δεν αποτελεί βάσιμο λόγο για σχίσματα και περαιτέρω διαιρέσεις. Στην εποχή που ζούμε --την κατ' εξοχή εποχή του διαλόγου, κατά τη συνήθη έκφραση της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου-- παρόμοια θέματα μπορούν και πρέπει ν' αντιμετωπίζονται μ' ευρύτητα πνεύματος· θά 'λεγα ακόμη με "πνεύμα πατερικό", σύμφωνα με το οποίο η επιτρεπτή ποικιλομορφία στο χώρο της Εκκλησίας δεν μπορεί να εκληφθεί σαν λόγος για κατάτμηση της ενότητάς της.

Σεβασμιότατε, είστε Αμερικανογεννημένος. Μήπως το γεγονός αυτό σας κάνει να είστε υπέρ της καθιέρωσης της αγγλικής γλώσσας στις λειτουργίες και άσχετα απ' αυτό ποιά είναι γενικά η θέση σας για το γλωσσικό ζήτημα;

Ο Αρχιεπίσκοπος Σπυρίδων

Η Ελληνική είναι η γλώσσα των πατέρων μας. Στη γλώσσα αυτή καταγράφθηκε το μήνυμα του Ευαγγελίου. Στη γλώσσα αυτή διατυπώθηκαν οι Οροι των Οικουμενικών Συνόδων της αδιαίρετης Εκκλησίας. Στη γλώσσα αυτή εκφράσθηκαν οι μεγάλοι Πατέρες της Εκκλησίας μας, οι Χρυσόστομοι, οι Μάξιμοι, οι Δαμασκηνοί, οι Φώτιοι... Η Ελληνική είναι η κατ' εξοχήν γλώσσα της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Κι αυτή τη γλώσσα πρέπει να προσπαθήσουμε με κάθε τρόπο και πάση θυσία να μεταλαμπαδεύσουμε στις επερχόμενες γενιές. Το θέμα δεν είναι απλό. Αντιθέτως είναι τεράστιο το πρόβλημα, αν λάβει κάποιος υπ' όψη ότι η μεγάλη, αν όχι η συντριπτική, πλειονότητα των Ομογενών μας εκφράζεται πια στην αγγλική κι έχει ελάχιστες γνώσεις της γλώσσας των πατέρων τους. Είναι ένα πρόβλημα που πρέπει να το δούμε επιτέλους στις πραγματικές του διαστάσεις, ρεαλιστικά, χωρίς άκαιρους κι ανεδαφικούς στρουθοκαμηλισμούς και συνθηματολογίες για κατανάλωση στους αφελείς κι αδαείς. Πρόκειται πάντως για ένα χώρο, όπου, αν ενεργήσουμε σωστά, χωρίς προκαταλήψεις και παρωπίδες, μπορούμε ακόμα να επιτελέσουμε και επιτύχουμε πολλά.

Πιστεύετε ότι ο ρόλος του Αρχιεπισκόπου Αμερικής πρέπει να περιορίζεται στα θρησκευτικά του καθήκοντα ή παράλληλα θα πρέπει να είναι και λαϊκός ηγέτης;

Ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής είναι Αρχιεπίσκοπος του ελληνορθόδοξου λαού του Θεού της Αμερικής. Τα προβλήματα κι οι ανάγκες του λαού αυτού, οι ανησυχίες κι οι αγωνίες του, πνευματικές ή άλλες, αποτελούν σταθερό αντικείμενο της φροντίδας και του Αρχιεπισκόπου, της Αρχιεπισκοπής, της Εκκλησίας. Επομένως ο ρόλος της Εκκλησίας δεν μπορεί να περιορισθεί στο στενό χώρο των εκκλησιαστικών οικοδομημάτων. Η Εκκλησία είναι η "ζύμη" που "όλον το φύραμα ζυμοί", είναι εκείνη που απεργάζεται τη μεταμόρφωση της κοινωνίας και του κόσμου. Αυτό μας λέγει το Ευαγγέλιο. Ο Αρχιεπίσκοπος λοιπόν δεν είναι ποιμένας των πιστών για ορισμένες μόνο πλευρές της ζωής τους. Αντιθέτως συμμετέχει στην όλη ζωή του ποιμνίου του, στις χαρές καθώς και στις λύπες του, στις πνευματικές του αναζητήσεις καθώς και στους εθνικούς του προβληματισμούς για τα απαραχάρακτα δικαιώματα της ευρύτερης ελληνικής οικογένειας στην οποία αυτό ανήκει. Κοντολογίς, ο Αρχιεπίσκοπος είναι ο ποιμένας των πιστών σ' όλες τις εκφάνσεις της ζωής τους.

Πώς εξηγείτε το γεγονός ότι όλα αυτά τα χρόνια σε μια πόλη όπως η Ν. Υόρκη με 600.000 ελληνικό πληθυσμό δεν καταφέραμε να υπάρχει έστω και ένας Ελληνας δημοτικός σύμβουλος;

Είναι γνωστό, ότι ομογενείς μας κατέχουν καίριες θέσεις στην πολιτειακή διοίκηση της Νέας Υόρκης, ακόμη και θώκο πολιτειακού γερουσιαστή. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι δεν θα μπορούσαν οι ομογενείς μας της Νέας Υόρκης να προσφέρουν πολλά και από το χώρο του Δημοτικού Συμβουλίου. Θα χρειαζόταν ίσως μια συστηματικότερη οργάνωση και ένας καλύτερος συντονισμός των ομογενειακών μας δυνάμεων για να καταστεί κι αυτό πραγματικότητα.

Ποιό είναι το μήνυμά σας προς την Ομογένεια;

Η δύναμη της Εκκλησίας και της Ομογένειάς μας είναι η ενότητα. Ενωμένοι θα μπορέσουμε να πορευθούμε με σιγουριά προς ένα λαμπρότερο μέλλον· ενωμένοι θα κατορθώσουμε ακόμη περισσότερα απ αυτά που επιτύχαμε μέχρι σήμερα· ενωμένοι θα αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικότερα τις μεγάλες προκλήσεις των καιρών μας. Η ενότητα είναι η καλύτερη εγγύηση για να επιτύχουμε μελλοντικά τους κοινούς μεγάλους στόχους μας για το καλό της Ορθόδοξης Εκκλησίας, της μεγάλης μας Ομογένειας και του Γένους μας γενικά.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Σπυρίδων γεννήθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου 1944 στο Γουόρεν του Οχάιο. Πήγε σχολείο στο Στούμπενβιλ του Οχάιο και στη Ρόδο. Τελείωσε το γυμνάσιο το 1962 στο Τάρπον Σπρινγκς, στη Φλόριδα.

Σπούδασε στην περίφημη Θεολογική Σχολή της Χάλκης και πήρε το πτυχίο του το 1966. Εκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο πανεπιστήμιο της Γενεύης, στην Ελβετία, ειδικευόμενος στην Ιστορία των Προτεσταντικών Εκκλησιών, ενώ σπούδασε Βυζαντινή Λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο του Μπόχουμ στη Γερμανία.

Υπηρέτησε σαν γραμματέας της Μόνιμης Αντιπροσωπείας του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών (Γενεύη 1966-1967) και γραμματέας του Ορθόδοξου Κέντρου του Οικουμενικού Πατριαρχείου στη Γενεύη. Από το 1976 έως το 1985 υπηρέτησε στην Ελληνορθόδοξη κοινότητα του Αγίου Ανδρέα στη Ρώμη.

Το 1985 εξελέγη επίσκοπος Απαμίας και διορίστηκε βοηθός επίσκοπος της Ελληνορθόδοξης Αρχιεπισκοπής Αυστρίας και Εξαρχείας Ιταλίας (όπως ήταν τότε γνωστή).

Το Νοέμβριο του 1991 με την ίδρυση της Αρχιεπισκοπής Ιταλίας και της Εξαρχείας Νότιας Ευρώπης, η Ιερά Σύνοδος του Πατριαρχείου εξέλεξε τον κ. Σπυρίδωνα ως πρώτο μητροπολίτη Ιταλίας.

Κατά τη διάρκεια της τετράχρονης θητείας του αύξησε τον αριθμό των ενοριών, έδωσε έμφαση στη νεολαία και επανέφερε μετά από αιώνες τον θεσμό των Ορθόδοξων μοναστηριών στην Ιταλία.



[ ΕΣΕΙΣ - Τεύχ. 195 - 31 Αυγούστου-13 Σεπτεμβρίου 1996 - σσ. 1, 20-23 ]