top

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
ΤΟΥ ΣΕΒ. ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΑΜΕΡΙΚΗΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ
ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ “ΠΡΩΙΝΗ”

( 17 Σεπτεμβρίου 1997 )

Ερώτηση (1) :  Σεβασμιώτατε, ένα χρόνο μετά την ενθρόνισή σας ως Αρχιεπίσκοπος της μεγαλύτερης Ελληνορθόδοξης κοινότητας εκτός Ελλάδας, θα μπορούσατε, ίσως, να κάνετε κάποια εκτίμηση της πορείας σας;
Απάντηση :
Είναι πολύ δύσκολο να μιλήση κανείς γι' αυτό που ο ίδιος είναι ή γι' αυτό που επιχείρησε να κάνη ή κατώρθωσε να επιτελέση. Είναι προτιμότερο πάντα τον απολογισμό αυτό να τον κάνουν άλλοι, κι αυτό για να' ναι ο απολογισμός όσο το δυνατό λιγώτερο υποκειμενικός.
Ωστόσο θα μπορούσα να αναφέρω γενικά, ότι στη διάρκεια του χρόνου που πέρασε, έλαβαν χώρα τα εξής κυρίως:  α) διορίστηκαν νέα κατάλληλα πρόσωπα σε θέσεις κλειδιά της Ι. Αρχιεπισκοπής,  β) μελετήθηκαν σε βάθος πολλά θέματα που έχουν άμεση σχέση με το μέλλον της Εκκλησίας μας (π.χ. της Ακαδημίας του Αγίου Βασιλείου, της Θεολογικής Σχολής του Τιμίου Σταυρού, της Θρησκευτικής Εκπαιδεύσεως, της Ελληνικής Εκπαιδεύσεως, της “ Ηγεσίας των “100”, κτλ.) και  γ) λήφθηκαν σχετικές αποφάσεις που συμβάλλουν στη δημιουργία καταλλήλων προϋποθέσεων για να μπορέσουν τα ιδρύματα και οι εθνικές διακονίες που μνημονεύθηκαν, να εκπληρώσουν απ' εδώ και στο εξής την ιερή αποστολή τους απρόσκοπτα και κατά τρόπο όσο το δυνατό αρτιώτερο.
Επομένως γίνεται λόγος όχι για ολοκλήρωση κάποιου έργου ή οριστικοποιήσεως ωρισμένων καταστάσεων, αλλά για τη δημιουργία ευνοϊκωτέρων συνθηκών προς επιτέλεση κάποιου έργου ή δρομολόγηση κάποιας προσπάθειας. Ο χρόνος θα δείξη κατά τρόπο αδιάψευστο, αν οι πρωτοβουλίες που αναλήφθησαν κατά την διάρκεια του περασμένου χρόνου ήταν ενδεδειγμένες ή όχι.

Ερώτηση (2) :  Πόσο δύσκολη ήταν η προσαρμογή σας στο νέο περιβάλλον; Αισθανθήκατε απ' την αρχή την εμπιστοσύνη και την συμπαράσταση του κλήρου και ολόκληρου του ποιμνίου σας;
Απάντηση :
Η εμπιστοσύνη και η συμπαράσταση κλήρου και λαού ήταν απ' την αρχή και είναι πάντα δεδομένες. Κι είναι πολύ φυσικό αυτό, αφού είμαστε μια Εκκλησία, μια Ομογένεια, ένα σώμα. Και όχι μόνο φυσικό είναι, αλλά και ολοφάνερο.
Έχουμε κλήρο αφωσιωμένο και πιστό, ο οποίος επιτελεί την αποστολή του με ιδιαίτερο ζήλο και συνάμα συμβάλλει χωρίς επιφυλάξεις και με εξαιρετική προθυμία στο έργο της εκκλησιαστικής του ηγεσίας. Έχουμε λαό ώριμο που είναι σε θέση να κρίνη και που ξέρει να εμμένη στις παραδόσεις του και να υποστηρίζη το έργο της Εκκλησίας του.
Απ' την άλλη μεριά είναι επίσης φυσικό να υπάρχουν ωρισμένοι διαφωνούντες. Είναι αδύνατο μια ηγεσία να ικανοποιήση όλους, ιδίως όταν -- όπως φαίνεται -- θίγωνται κάθε λογής συμφέροντα ...
Αλλά θα' ταν φοβερό σφάλμα τις λιγοστές αυτές φωνές, όσο έντεχνα εκκωφαντικές και να' ναι, να τις συγχέη ή συνταυτίζη κανείς με την φωνή του κλήρου και του λαού που έχουν μέσα τους βαθύτατα ριζωμένο το ορθόδοξο αισθητήριο.

Ερώτηση (3) :  Συμφωνείτε με τις απόψεις μερικών, που θεωρούν ότι έχετε περιορίσει το ρόλο του Αρχιεπισκόπου απλά και μόνο στα καθήκοντα ενός ανωτάτου κληρικού;
Απάντηση :
Όπως επανειλημμένα δήλωσα, η προώθηση των απόψεών μας γύρω από τα εθνικά μας θέματα στο χώρο αυτό που είναι καίριος για την παγκόσμια πολιτική, προϋποθέτει μακρά και υπομονετική, συστηματική και εις βάθος προεργασία. Δεν φθάνουν οι εντυπωσιακές δηλώσεις και διακηρύξεις. Ούτε προάγεται η ιερή αυτή υπόθεση με αυτοπροβολές απ' τον Τύπο ή την οθόνη της τηλεοράσεως. Είναι σ' όλους γνωστό, ότι οι ξεπερασμένες αυτές μέθοδοι δεν μπόρεσαν κατά το παρελθόν ν' αποφέρουν καρπούς για κανένα εθνικό μας θέμα: ούτε για το Κυπριακό, ούτε για τα ομογενειακά της Κωνσταντινουπόλεως, ούτε για το Θρακικό, ούτε για το Μακεδονικό, ούτε για τις επανειλημμένες αιγαιοπελαγιτικές κρίσεις. Αντιθέτως προκαλούν συχνά ζημία, διότι, αν δεν αποτελούν πρόκληση γι' αυτούς που επιδιώκουμε να διαφωτίσουμε όσο πιο αντικειμενικά μπορούμε για τα προβλήματά μας, σίγουρα δημιουργούν εσφαλμένες εντυπώσεις και συμβάλλουν στην παραπλάνηση των αδαών και ακρίτων.
Τη ρεαλιστική αυτή θέση υποστήριξα ευθύς εξ αρχής. Με άλλα λόγια θεωρώ τη συνετή και όχι κατ' ανάγκη δημόσια πάντα δράση ως την ενδεικνυόμενη και πιο κατάλληλη μέθοδο για την προώθηση των καλώς εννοουμένων εθνικών μας συμφερόντων. Θα' ταν σκόπιμο να μη ξεχνάμε, ότι η πιο αποτελεσματική διαφώτιση των συνομιλητών μας γίνεται όχι απ' το πεζοδρόμιο ή την τηλεόραση ή τον Τύπο, αλλά πάντα πίσω από γραφεία!

Ερώτηση (4) :  Τι θα λέγατε σε όσους κινδυνολογούν κάνοντας λόγο για διάσπαση της Εκκλησίας και κατά προέκταση του Ελληνισμού της Αμερικής;
Απάντηση :
Οι γνωστές και διαρκώς αναμασούμενες κινδυνολογίες δεν έχουν καμμιά απολύτως σχέση με την πραγματικότητα! Ούτε για διάσπαση της Εκκλησίας, ούτε για διχασμό του Ελληνισμού της Αμερικής μπορεί να γίνη σήμερα λόγος. Η κινδυνολογία άλλωστε διαψεύδεται καθημερινώς απ' τα ίδια τα πράγματα και αποδεικνύεται αναπόφευκτα ως ανεδαφική και τελείως ασύστατη. Στην περίπτωση αυτή θα' ταν ίσως ορθώτερο να γίνη λόγος για “ευσεβείς πόθους” ωρισμένων μικρών κύκλων, για πόθους που προφανώς δεν εξυπηρετούν τα καλώς εννοούμενα συμφέροντα της εδώ Ομογένειάς μας και του Γένους ευρύτερα, αλλά μάλλον άλλες εξόφθαλμες πια για όλους σκοπιμότητες.

Ερώτηση (5) :  Οι αντιπαραθέσεις που άρχισαν πολύ πριν από την ενθρόνισή σας δεν φαίνεται να έχουν κοπάσει. Πόσο σας ενοχλούν οι επικρίσεις που δέχεστε για κάθε απόφαση που λαμβάνετε;
Απάντηση :
Η επίκριση προσφάτων αποφάσεων της Αρχιεπισκοπής, που συμπτωματικά προέρχεται πάντα από καθωρισμένη μεριά που επιμένει να “παραφωνή”, κι όταν ακόμη το σύνολο “συμφωνή”, δεν μπορεί να πείση κανένα υγιώς σκεπτόμενο άνθρωπο και, επομένως, δεν μπορεί να ενοχλήση σοβαρά. Άλλωστε γίνεται καθημερινά πιο φανερό, ότι η συγκεκριμένη επίκριση δεν έχει καμμιά άμεση σχέση με τις αποφάσεις αυτές καθ' εαυτές, αλλά αποτελεί μέρος φυσικό κι αναπόσπαστο γνωστών διασπαστικών σχεδίων ωρισμένων μικρών κύκλων που προσπαθούν να πραγματοποιήσουν τα σχέδια τους με τη δημιουργία γενικής συγχύσεως και την καλλιέργεια διχόνοιας στους κόλπους της Εκκλησίας και της Ομογένειάς μας.

Ερώτηση (6) :  Ποιες είναι μερικές από τις προκλήσεις που αναμένεται να αντιμετωπίσετε εσείς και το ποίμνιό σας, ενόψη της νέας χιλιετηρίδας;
Απάντηση :
Οι προκλήσεις που η Αρχιεπισκοπή μας καλείται ν' αντιμετωπίση κατά τα επόμενα χρόνια είναι πολλές και ποικίλες. Δεν είναι εύκολο να προσδιορισθή ποιες απ' αυτές απαιτούν περισσότερη και ποιες ολιγώτερη προσοχή, διότι όλες λίγο πολύ αλληλοσυνδέονται.
Για να απαντήσω όμως ευθύτερα στην ερώτηση σας, θα' λεγα ότι πρέπει οπωσδήποτε να επικεντρώσουμε τις δυνάμεις μας στην εξέταση και αντιμετώπιση των εξής κυρίως προκλήσεων:
α) των μικτών γάμων, των οποίων ο αριθμός αυξάνει διαρκώς μέσα στην ελληνορθόδοξη μας οικογένεια της Αμερικής. Όπως επανειλημμένα δήλωσα, η προσέγγιση του θέματος αυτού πρέπει να μην είναι αμυντική ή αρνητική, αλλά τελείως θετική. Απ' την επίλυση του προβλήματος αυτού θα εξαρτηθή εν πολλοίς και η σύνθεση του ελληνορθοδόξου μας ποιμνίου και μάλιστα όχι στο απώτερο, αλλά στο πολύ εγγύς μέλλον.
β) της εμμονής στην πλήρη εφαρμογή της ορθόδοξης λειτουργικής μας παράδοσης, η οποία κατέχει κεντρική θέση στην όλη ζωή της Εκκλησίας μας.
γ) της ανοδιοργανώσεως του επικοινωνιακού συστήματος της Αρχιεπισκοπής. Η πρόσφατη εκστρατεία παραπληροφόρησης κατά της Εκκλησίας απέδειξε πόσο αναγκαίος είναι αυτός ο εκσυγχρονισμός για να υπάρχη άμεση και υπεύθυνη ενημέρωση τόσο των πιστών μας, όσο και του καλοπροαίρετου και αντικειμενικού Τύπου, σ' όλα τα θέματα που μας αφορούν σαν Ομογένεια.

Ερώτηση (7) :  Πριν λίγες μέρες, μετά από πρόσκληση του Παναγιωτάτου κ.κ. Βαρθολομαίου, επισκεφθήκατε, μαζί με το Επισκοπικό Συμβούλιο και το Αρχιεπισκοπικό Συμβούλιο το Φανάρι. Πολλοί θεώρησαν το ταξίδι σας αυτό, ως απολογισμό του έργου σας στον Οικουμενικό Πατριάρχη. Εξέφρασε μήπως ανησυχίες για το μέλλον της Αρχιεπισκοπής Αμερικής;
Απάντηση :
Η σύσκεψη της Εκτελεστικής Επιτροπής του Αρχιεπισκοπικού μας Συμβουλίου που έλαβε πρόσφατα χώρα στην Κωνσταντινούπολη, και συγκεκριμένα στο Φανάρι, υπό την προεδρία του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, είχε για κύριο αντικείμενό της την λεπτομερή ενημέρωση του Οικουμενικού Πατριάρχη γύρω απ' την προσεχή επίσκεψή του προς την Ι. Αρχιεπισκοπή Αμερικής με την ευκαιρία της 75ης επετείου της ιδρύσεώς της. Κατά τη συνάντηση αυτή εξετάσθηκαν επίσης και διάφορα προβλήματα που κλήθηκε να αντιμετωπίση η Ι. Αρχιεπισκοπή μας στην διάρκεια του περασμένου χρόνου, μετά δηλ. την οικειοθελή παραίτηση και αφυπηρεσία του γεραρού Προκατόχου μου μέχρι σήμερα. Έγινε μακρά συζήτηση και εκφράσθηκαν ελεύθερα διάφορες απόψεις και γνώμες. Σύμφωνα με το σχετικό ανακοινωθέν, η σύσκεψη υπήρξε επιτυχής καθ' όλα και εξέφρασε εμφανέστατα και κατά τρόπο αδιάψευστο την αρραγή ενότητα της Εκκλησίας και Ομογένειάς μας στην Αμερική σήμερα.

Ερώτηση (8) :  ´Έχουν ολοκληρωθεί οι προετοιμασίες για την υποδοχή του Οικουμενικού Πατριάρχη, τον Οκτώβριο;
Απάντηση :
Το πρόγραμμα της προσεχούς επισκέψεως στην Αμερική του Προκαθημένου της Ορθοδοξίας, του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου, ωλοκληρώθηκε από καιρό. Πρόκειται για Πατριαρχική επίσκεψη που θα συνδεθή με πολλές πλευρές της εκκλησιαστικής μας ζωής στην Αμερική. Η επίσκεψη θα έχη π.χ. την καθαρώς πνευματική της διάσταση (πανηγυρικές Θ. Λειτουργίες, συναντήσεις με την Νεολαία και τους πιστούς, επαφή με τον μοναχισμό), την οικουμενιστική της διάσταση (συναντήσεις μ' εκπροσώπους άλλων χριστιανικών Εκκλησιών και Ομολογιών και υποδοχές σε ετερόδοξα πανεπιστήμια), την πανορθόδοξή της διάσταση (συναντήσεις με τους επικεφαλής άλλων ορθοδόξων δικαιοδοσιών της Αμερικής και επίσκεψη σε ιδρύματά τους), την πολιτικο-κοινωνική της διάσταση (συναντήσεις με τον Πρόεδρο της χώρας, την Πρώτη Κυρία, τον Υπουργό Εξωτερικών, υποδοχή στο Κογκρέσσο) κτλ. κτλ.
Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι η “πορεία” του Οικουμενικού Πατριάρχη στην Αμερική θα συμβάλη αποφασιστικά στην αναζωογόνηση του ορθόδοξου φρονήματος του λαού μας και στην προβολή της Εκκλησίας μας σε επίπεδο παγκόσμιο. Θα' ναι πραγματικά ιστορική επίσκεψη που θα κάνη κάθε έλληνα και ορθόδοξο πιστό να αισθάνεται υπερήφανος για την πίστη και την κληρονομιά του.

[ ALITHEIA-ΑΛΗΘΕΙΑ | www.alitheia.org/GA-SY2.HTM  -  17 Σεπτεμβρίου 1997 ]