top

Αριθμ. Πρωτ. 169/98

Τη Αυτού Θειοτάτη Παναγιότητι
τω Οικουμενικώ Πατριάρχη
κυρίω μοι κυρίω Βαρθολομαίω,

προσκυνητώς.

Παναγιώτατε και θειότατε Πάτερ και Δέσποτα,

Ευλαβώς υποβάλλω τη Υμετέρα σεπτή Κορυφή τακόλουθα:

Τη Πέμπτη, 17η τρ. μ., ο μετέχων των εργασιών της φθινοπωρινής συνελεύσεως των Ηνωμένων Εθνών εξοχώτατος κ. Θεόδωρος Πάγκαλος, Υπουργός των Εξωτερικών της Ελλάδος, επραγματοποίησεν επίσκεψιν προς την Ι. Αρχιεπισκοπήν Αμερικής.

*  *  *

Η επί τη ευκαιρία ταύτη διεξαχθείσα μετά του εξοχωτάτου Υπουργού συνομιλία υπήρξεν εγκάρδιος, διήρκησε δε περί τα τεσσαράκοντα και πέντε λεπτά.

Κατ' αρχήν ο κ. Υπουργός μετέφερε τον χαιρετισμόν του Πρωθυπουργού της χώρας αυτού, εξοχωτάτου κ. Κωνσταντίνου Σημίτου, ομού μετά της προσκλήσεως αυτού, όπως ο γράφων επισκεφθή επισήμως την Ελλάδα. Ο Αρχιεπίσκοπος ηυχαρίστησε θερμώς τώ κ. Υπουργώ επί τώ διαβιβασθέντι πρωθυπουργικώ χαιρετισμώ και τη επαναδιατυπωθείση προσκλήσει, παρακαλέσας αυτόν, όπως μεταφέρη τώ εξοχωτάτω κυρίω Πρωθυπουργώ τα εικότα, καθώς και την διαβεβαίωσιν, ότι ο γράφων, κατόπιν συνεννοήσεως μετά της Μητρός Εκκλησίας, θέλει προφρόνως ανταποκριθή εις την ευγενή ταύτην πρόσκλησιν. Ερωτηθείς μάλιστα ο κ. Υπουργός περί του καταλλήλου χρόνου προς πραγματοποίησιν τοιαύτης επισκέψεως, εδήλωσεν ότι αύτη θα ηδύνατο ίνα λάβη χώραν κατά το πρό των Χριστουγέννων χρονικόν διάστημα.

Κατά την επακολουθήσασαν συζήτησιν ο κ. Υπουργός ανεφέρθη κυρίως εις το θέμα των σχέσεων της Πολιτείας προς τον Μακαριώτατον Αρχιεπίσκοπον Αθηνών κ. Χριστόδουλον, παλαιόν αυτού γνώριμον από των εν Αθήναις φοιτητικών αυτών χρόνων, αναπτύξαντα μάλιστα αξιόλογον τότε δράσιν εν τώ χώρω των δεξιών φοιτητικών οργανώσεων. Ο συνομιλητής δεν εδίστασε να εκφράση την δυσαρέσκειαν αυτού τε και της σημερινής εν Ελλάδι Κυβερνήσεως επί τώ γεγονότι, ότι ο Μακαριώτατος συνεχίζει ευκαίρως ακαίρως "πολιτικολογών και εκφραζόμενος επί παντός επιστητού", τούθ' όπερ προκαλεί ουκ ολίγα προβλήματα εν ταίς ως άνω σχέσεσιν, αλλά και εκτίθησι τούτον κατά τρόπον σοβαρόν.

Ιδιαιτέρως επέκρινεν ο συνομιλητής τον Μακ. Αρχιεπίσκοπον Αθηνών επί ταίς προσφάτοις τούτου δηλώσεσι περί Κ/πόλεως. Εις την επίκρισιν ταύτην προέβη και αύθις ο κ. Υπουργός, άνευ όμως ρητής αναφοράς εις το όνομα του Προκαθημένου της Ελλαδικής Εκκλησίας, και κατά την διάλεξιν αυτού εν τώ Πανεπιστημίω Columbia της Νέας Υόρκης.

Ερμηνεύων την υπό του Μακ. Αρχιεπισκόπου ακολουθουμένην εν προκειμένω τακτικήν, ο υψηλός επισκέπτης απέδωκε ταύτην, μεταξύ άλλων, και εις την επιρροήν ήν ασκεί επ' αυτού ο Σεβ. Μητροπολίτης Πειραιώς κ. Καλλίνικος, χαρακτηρισθείς ως "άνθρωπος των άκρων".

Επίσης ο κ. Υπουργός επέκρινε τον Μακ. Αρχιεπίσκοπον Αθηνών επί τη τηρηθείση υπό τούτου στάσει εν τώ γνωστώ θέματι της παραλλήλου ιδρύσεως γραφείων της μεν Εκκλησίας της Ελλάδος εν Βρυξέλλαις, του δε Οικουμενικού Πατριαρχείου εν Αθήναις. Κατά τον συνομιλητήν η τακτική της αυστηράς κατά λεπτομερείας ανταλλαγής και παροχής ενός ανθ' ενός, υπενθυμίζουσα αποτυχούσας ήδη εν ταίς διακρατικαίς σχέσεσι μεθόδους, δεν δύναται ίνα θεωρηθή ως η πλέον ενδεδειγμένη προς καλλιέργειαν αγαθών σχέσεων μεταξύ οργανισμών, κρατών ή και Εκκλησιών.

Ο εξοχώτατος Υπουργός έθιξεν ακολούθως το θέμα της συνερχομένης προσεχώς εν Σόφια Μείζονος Συνόδου προς διευθέτησιν του γνωστού βουλγαρικού ζητήματος. Κατά τον συνομιλητήν ο Μακ.Αρχιεπίσκοπος Αθηνών φέρει βαρέως, ότι δεν ηδυνήθη ίν' αναλάβη μόνος την ευθύνην της διευθετήσεως της εν λόγω εκκλησιαστικής εκκρεμότητος. Ο κ. Πάγκαλος διερωτήθη μάλιστα, διατί πρέπει οι Έλληνες ν' αναλάβωσι την επίλυσιν ξένου προβλήματος!

Θέμα συζητήσεως υπήρξεν επίσης η εξευρεθείσα έναγχος λύσις εν τώ θέματι της Ορθοδόξου Αλβανικής Εκκλησίας. Ο κ. Υπουργός ανεφέρθη θετικώς εις την λύσιν ταύτην, επικρίνας συγχρόνως τον Σεβ. Μητροπολίτην Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης κ. Ανδρέαν, όστις, καίπερ στερούμενος, ως είπεν, της αίγλης και της προσωπικότητος του αειμνήστου Μητροπολίτου Δρυϊνουπόλεως Σεβαστιανού, επιμένει όπως δι' "ακρίτων και αστόχων" δηλώσεων προκαλή προβλήματα εν ταίς σχέσεσι μεταξύ Ελλάδος και Αλβανίας.

Λόγου εν συνεχεία γενομένου περί της συζητουμένης προσεχούς επισκέψεως της Υμετέρας σεπτής Κορυφής προς την Εκκλησίαν της Ελλάδος, ο υψηλός επισκέπτης εξέφρασε την προσωπικήν άποψιν, ότι η πραγματοποίησις της Πατριαρχικής ταύτης επισκέψεως φαίνεται το γε νύν ανέφικτος, λόγω της ιδιαιτέρας φάσεως, ήν κατ' αυτόν διέρχονται νύν αι μεταξύ του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της Ελλαδικής Εκκλησίας σχέσεις.

Δεν παρέλειψε βεβαίως ο κ. Υπουργός, όπως εν τώ πλαισίω της συνομιλίας ταύτης αναφερθή και είς τινα άλλα θέματα, απασχολούντα ιδιαιτέρως την χώραν αυτού και αφορώντα ιδίως εις τάς σχέσεις ταύτης προς τα γειτονικά κράτη.

Τέλος, ο εξοχώτατος κ. Πάγκαλος μετέφερε τώ γράφοντι τάς εντυπώσεις αυτού εκ των επαφών, άς προσφάτως έσχε μεθ' ομογενειακών ενταύθα παραγόντων. Κατά τάς εντυπώσεις ταύτας αι ενέργειαι των αντιδρώντων προς την νέαν ενταύθα εκκλησιαστικήν κατάστασιν ημβλύνθησαν αισθητώς, επελθούσης ποιάς τινος εμφανούς ήδη υφέσεως κατά τον τελευταίον τούτον καιρόν, εφ' ώ και συνεχάρη τώ συνομιλητή αυτού.

*  *  *

Μετά την ιδιαιτέραν ταύτην συζήτησιν οι δυο συνομιληταί προέβησαν εις δηλώσεις προς τους εκπροσώπους των μέσων γενικής ενημερώσεως.

Ο μεν Αρχιεπίσκοπος ανεφέρθη εις το περιεχόμενον και τον εν γένει εποικοδομητικόν χαρακτήρα των συζητήσεων, ο δε εξοχώτατος Υπουργός περιωρίσθη εις την δημοσίαν και αύθις επαναδιατύπωσιν της προς τον Αρχιεπίσκοπον προσκλήσεως, όπως επισήμως επισκεφθή την Ελλάδα.

*  *  *

Ειρήσθω εν κατακλείδι, ότι το θέμα των σχέσεων της Ελληνικής Πολιτείας προς τον Μακ. Αρχιεπίσκοπον Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Χριστόδουλον φαίνεται απασχολούν σοβαρώς τον τε Υπουργόν και την εις ήν ανήκει ούτος Κυβέρνησιν. Ιδιαιτέρως φαίνεται ενοχλούσα την Κυβέρνησιν του Πασόκ η τάσις του Προκαθημένου της Ελλαδικής Εκκλησίας, όπως εκφράζηται και επί θεμάτων, άτινα, κατά την παγίαν άποψιν των διοικούντων, ανήκουσιν εις την αποκλειστικήν αρμοδιότητα της πολιτικής εξουσίας.

*  *  *

Κατά τε την άφιξιν και αναχώρησιν του εξοχωτάτου Υπουργού των Εξωτερικών εκ της Ι. Αρχιεπισκοπής απεδόθησαν αυτώ πάσαι αι προβλεπόμεναι υπό του πρωτοκόλλου τιμαί.

*  *  *

Ταύτα εν ευλαβεία καθυποβάλλων τη Υμετέρα προσκυνητή μοι Παναγιότητι, τάς θεοπειθείς δε Αυτής ευχάς και ευλογίας ταπεινώς εξαιτούμενος, κατασπάζομαι την τιμίαν τε και χαριτόβρυτον Αυτής δεξιάν και υποδιατελώ,

εν Νέα Υόρκη τη 25η Σεπτεμβρίου 1998,

[ χειρογράφως:

μετά βαθυτάτου σεβασμού

και υιϊκής αφθίτου ευγνωμοσύνης,   ]

[ υπογραφή ]

( †  ο Αμερικής Σπυρίδων )