top

Ἀριθμ. Πρωτ. 169/98

Τῇ Αὐτοῦ Θειοτάτῃ Παναγιότητι
τῷ Οἰκουμενικῷ Πατριάρχῃ
κυρίῳ μοι κυρίῳ Βαρθολομαίῳ,

προσκυνητῶς.

Παναγιώτατε καί θειότατε Πάτερ καί Δέσποτα,

Εὐλαβῶς ὑποβάλλω τῇ Ὑμετέρᾳ σεπτῇ Κορυφῇ τἀκόλουθα:

Τῇ Πέμπτῃ, 17ῃ τρ. μ., ὁ μετέχων τῶν ἐργασιῶν τῆς φθινοπωρινῆς συνελεύσεως τῶν Ἡνωμένων Ἐθνῶν ἐξοχώτατος κ. Θεόδωρος Πάγκαλος, Ὑπουργός τῶν Ἐξωτερικῶν τῆς Ἑλλάδος, ἐπραγματοποίησεν ἐπίσκεψιν πρός τήν Ἱ. Ἀρχιεπισκοπήν Ἀμερικῆς.

*  *  *

Ἡ ἐπί τῇ εὐκαιρίᾳ ταύτῃ διεξαχθεῖσα μετά τοῦ ἐξοχωτάτου Ὑπουργοῦ συνομιλία ὑπῆρξεν ἐγκάρδιος, διήρκησε δέ περί τά τεσσαράκοντα καί πέντε λεπτά.

Κατ’ ἀρχήν ὁ κ. Ὑπουργός μετέφερε τόν χαιρετισμόν τοῦ Πρωθυπουργοῦ τῆς χώρας αὐτοῦ, ἐξοχωτάτου κ. Κωνσταντίνου Σημίτου, ὁμοῦ μετά τῆς προσκλήσεως αὐτοῦ, ὅπως ὁ γράφων ἐπισκεφθῇ ἐπισήμως τήν Ἑλλάδα. Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ηὐχαρίστησε θερμῶς τῷ κ. Ὑπουργῷ ἐπί τῷ διαβιβασθέντι πρωθυπουργικῷ χαιρετισμῷ καί τῇ ἐπαναδιατυπωθείσῃ προσκλήσει, παρακαλέσας αὐτόν, ὅπως μεταφέρῃ τῷ ἐξοχωτάτῳ κυρίῳ Πρωθυπουργῷ τά εἰκότα, καθώς καί τήν διαβεβαίωσιν, ὅτι ὁ γράφων, κατόπιν συνεννοήσεως μετά τῆς Μητρός Ἐκκλησίας, θέλει προφρόνως ἀνταποκριθῆ εἰς τήν εὐγενῆ ταύτην πρόσκλησιν. Ἐρωτηθείς μάλιστα ὁ κ. Ὑπουργός περί τοῦ καταλλήλου χρόνου πρός πραγματοποίησιν τοιαύτης ἐπισκέψεως, ἐδήλωσεν ὅτι αὕτη θά ἠδύνατο ἵνα λάβῃ χώραν κατά τό πρό τῶν Χριστουγέννων χρονικόν διάστημα.

Κατά τήν ἐπακολουθήσασαν συζήτησιν ὁ κ. Ὑπουργός ἀνεφέρθη κυρίως εἰς τό θέμα τῶν σχέσεων τῆς Πολιτείας πρός τόν Μακαριώτατον Ἀρχιεπίσκοπον Ἀθηνῶν κ. Χριστόδουλον, παλαιόν αὐτοῦ γνώριμον ἀπό τῶν ἐν Ἀθήναις φοιτητικῶν αὐτῶν χρόνων, ἀναπτύξαντα μάλιστα ἀξιόλογον τότε δρᾶσιν ἐν τῷ χώρῳ τῶν δεξιῶν φοιτητικῶν ὀργανώσεων. Ὁ συνομιλητής δέν ἐδίστασε νά ἐκφράσῃ τήν δυσαρέσκειαν αὐτοῦ τε καί τῆς σημερινῆς ἐν Ἑλλάδι Κυβερνήσεως ἐπί τῷ γεγονότι, ὅτι ὁ Μακαριώτατος συνεχίζει εὐκαίρως ἀκαίρως “πολιτικολογών καί ἐκφραζόμενος ἐπί παντός ἐπιστητοῦ”, τοῦθ’ ὅπερ προκαλεῖ οὐκ ὀλίγα προβλήματα ἐν ταῖς ὡς ἄνω σχέσεσιν, ἀλλά καί ἐκτίθησι τοῦτον κατά τρόπον σοβαρόν.

Ἰδιαιτέρως ἐπέκρινεν ὁ συνομιλητής τόν Μακ. Ἀρχιεπίσκοπον Ἀθηνῶν ἐπί ταῖς προσφάτοις τούτου δηλώσεσι περί Κ/πόλεως. Εἰς τήν ἐπίκρισιν ταύτην προέβη καί αὖθις ὁ κ. Ὑπουργός, ἄνευ ὅμως ρητῆς ἀναφορᾶς εἰς τό ὄνομα τοῦ Προκαθημένου τῆς Ἑλλαδικῆς Ἐκκλησίας, καί κατά τήν διάλεξιν αὐτοῦ ἐν τῷ Πανεπιστημίῳ Columbia τῆς Νέας Ὑόρκης.

Ἑρμηνεύων τήν ὑπό τοῦ Μακ. Ἀρχιεπισκόπου ἀκολουθουμένην ἐν προκειμένῳ τακτικήν, ὁ ὑψηλός ἐπισκέπτης ἀπέδωκε ταύτην, μεταξύ ἄλλων, καί εἰς τήν ἐπιρροήν ἥν ἀσκεῖ ἐπ’ αὐτοῦ ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Πειραιῶς κ. Καλλίνικος, χαρακτηρισθείς ὡς “ἄνθρωπος τῶν ἄκρων”.

Ἐπίσης ὁ κ. Ὑπουργός ἐπέκρινε τόν Μακ. Ἀρχιεπίσκοπον Ἀθηνῶν ἐπί τῇ τηρηθείσῃ ὑπό τούτου στάσει ἐν τῷ γνωστῷ θέματι τῆς παραλλήλου ἱδρύσεως γραφείων τῆς μέν Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἐν Βρυξέλλαις, τοῦ δέ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου ἐν Ἀθήναις. Κατά τόν συνομιλητήν ἡ τακτική τῆς αὐστηρᾶς κατά λεπτομερείας ἀνταλλαγῆς καί παροχῆς ἑνός ἀνθ’ ἑνός, ὑπενθυμίζουσα ἀποτυχούσας ἤδη ἐν ταῖς διακρατικαῖς σχέσεσι μεθόδους, δέν δύναται ἵνα θεωρηθῇ ὡς ἡ πλέον ἐνδεδειγμένη πρός καλλιέργειαν ἀγαθῶν σχέσεων μεταξύ ὀργανισμῶν, κρατῶν ἤ καί Ἐκκλησιῶν.

Ὁ ἐξοχώτατος Ὑπουργός ἔθιξεν ἀκολούθως τό θέμα τῆς συνερχομένης προσεχῶς ἐν Σόφιᾳ Μείζονος Συνόδου πρός διευθέτησιν τοῦ γνωστοῦ βουλγαρικοῦ ζητήματος. Κατά τόν συνομιλητήν ὁ Μακ.Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν φέρει βαρέως, ὅτι δέν ἠδυνήθη ἵν’ ἀναλάβῃ μόνος τήν εὐθύνην τῆς διευθετήσεως τῆς ἐν λόγῳ ἐκκλησιαστικῆς ἐκκρεμότητος. Ὁ κ. Πάγκαλος διερωτήθη μάλιστα, διατί πρέπει οἱ Ἕλληνες ν’ ἀναλάβωσι τήν ἐπίλυσιν ξένου προβλήματος!

Θέμα συζητήσεως ὑπῆρξεν ἐπίσης ἡ ἐξευρεθεῖσα ἔναγχος λύσις ἐν τῷ θέματι τῆς Ὀρθοδόξου Ἀλβανικῆς Ἐκκλησίας. Ὁ κ. Ὑπουργός ἀνεφέρθη θετικῶς εἰς τήν λύσιν ταύτην, ἐπικρίνας συγχρόνως τόν Σεβ. Μητροπολίτην Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανῆς καί Κονίτσης κ. Ἀνδρέαν, ὅστις, καίπερ στερούμενος, ὡς εἶπεν, τῆς αἴγλης καί τῆς προσωπικότητος τοῦ ἀειμνήστου Μητροπολίτου Δρυϊνουπόλεως Σεβαστιανοῦ, ἐπιμένει ὅπως δι’ “ἀκρίτων καί ἀστόχων” δηλώσεων προκαλῇ προβλήματα ἐν ταῖς σχέσεσι μεταξύ Ἑλλάδος καί Ἀλβανίας.

Λόγου ἐν συνεχείᾳ γενομένου περί τῆς συζητουμένης προσεχοῦς ἐπισκέψεως τῆς Ὑμετέρας σεπτῆς Κορυφῆς πρός τήν Ἐκκλησίαν τῆς Ἑλλάδος, ὁ ὑψηλός ἐπισκέπτης ἐξέφρασε τήν προσωπικήν ἄποψιν, ὅτι ἡ πραγματοποίησις τῆς Πατριαρχικῆς ταύτης ἐπισκέψεως φαίνεται τό γε νῦν ἀνέφικτος, λόγῳ τῆς ἰδιαιτέρας φάσεως, ἥν κατ’ αὐτόν διέρχονται νῦν αἱ μεταξύ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί τῆς Ἑλλαδικῆς Ἐκκλησίας σχέσεις.

Δέν παρέλειψε βεβαίως ὁ κ. Ὑπουργός, ὅπως ἐν τῷ πλαισίῳ τῆς συνομιλίας ταύτης ἀναφερθῇ καί εἴς τινα ἄλλα θέματα, ἀπασχολοῦντα ἰδιαιτέρως τήν χώραν αὐτοῦ καί ἀφορῶντα ἰδίως εἰς τάς σχέσεις ταύτης πρός τά γειτονικά κράτη.

Τέλος, ὁ ἐξοχώτατος κ. Πάγκαλος μετέφερε τῷ γράφοντι τάς ἐντυπώσεις αὐτοῦ ἐκ τῶν ἐπαφῶν, ἅς προσφάτως ἔσχε μεθ’ ὁμογενειακῶν ἐνταῦθα παραγόντων. Κατά τάς ἐντυπώσεις ταύτας αἱ ἐνέργειαι τῶν ἀντιδρώντων πρός τήν νέαν ἐνταῦθα ἐκκλησιαστικήν κατάστασιν ἠμβλύνθησαν αἰσθητῶς, ἐπελθούσης ποιᾶς τινος ἐμφανοῦς ἤδη ὑφέσεως κατά τόν τελευταῖον τοῦτον καιρόν, ἐφ’ ᾧ καί συνεχάρη τῷ συνομιλητῇ αὐτοῦ.

*  *  *

Μετά τήν ἰδιαιτέραν ταύτην συζήτησιν οἱ δύο συνομιληταί προέβησαν εἰς δηλώσεις πρός τούς ἐκπροσώπους τῶν μέσων γενικῆς ἐνημερώσεως.

Ὁ μέν Ἀρχιεπίσκοπος ἀνεφέρθη εἰς τό περιεχόμενον καί τόν ἐν γένει ἐποικοδομητικόν χαρακτῆρα τῶν συζητήσεων, ὁ δέ ἐξοχώτατος Ὑπουργός περιωρίσθη εἰς τήν δημοσίαν καί αὖθις ἐπαναδιατύπωσιν τῆς πρός τόν Ἀρχιεπίσκοπον προσκλήσεως, ὅπως ἐπισήμως ἐπισκεφθῇ τήν Ἑλλάδα.

*  *  *

Εἰρήσθω ἐν κατακλεῖδι, ὅτι τό θέμα τῶν σχέσεων τῆς Ἑλληνικῆς Πολιτείας πρός τόν Μακ. Ἀρχιεπίσκοπον Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ. Χριστόδουλον φαίνεται ἀπασχολοῦν σοβαρῶς τόν τε Ὑπουργόν καί τήν εἰς ἥν ἀνήκει οὗτος Κυβέρνησιν. Ἰδιαιτέρως φαίνεται ἐνοχλοῦσα τήν Κυβέρνησιν τοῦ Πασόκ ἡ τάσις τοῦ Προκαθημένου τῆς Ἑλλαδικῆς Ἐκκλησίας, ὅπως ἐκφράζηται καί ἐπί θεμάτων, ἅτινα, κατά τήν παγίαν ἄποψιν τῶν διοικούντων, ἀνήκουσιν εἰς τήν ἀποκλειστικήν ἁρμοδιότητα τῆς πολιτικῆς ἐξουσίας.

*  *  *

Κατά τε τήν ἄφιξιν καί ἀναχώρησιν τοῦ ἐξοχωτάτου Ὑπουργοῦ τῶν Ἐξωτερικῶν ἐκ τῆς Ἱ. Ἀρχιεπισκοπῆς ἀπεδόθησαν αὐτῷ πᾶσαι αἱ προβλεπόμεναι ὑπό τοῦ πρωτοκόλλου τιμαί.

*  *  *

Ταῦτα ἐν εὐλαβείᾳ καθυποβάλλων τῇ Ὑμετέρᾳ προσκυνητῇ μοι Παναγιότητι, τάς θεοπειθεῖς δέ Αὐτῆς εὐχάς καί εὐλογίας ταπεινῶς ἐξαιτούμενος, κατασπάζομαι τήν τιμίαν τε καί χαριτόβρυτον Αὐτῆς δεξιάν καί ὑποδιατελῶ,

ἐν Νέᾳ Ὑόρκῃ τῇ 25ῃ Σεπτεμβρίου 1998,

[ χειρογράφως:

μετά βαθυτάτου σεβασμοῦ

καί υἱϊκῆς ἀφθίτου εὐγνωμοσύνης,   ]

[ ὑπογραφή ]

( †  ὁ Ἀμερικῆς Σπυρίδων )