top

Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία - 9 Ιανουαρίου 2000

Δημήτριος, αρχιεπίσκοπος Αμερικής:

«Ο διορισμός του Τζέρι Δημητρίου στα οικονομικά
δεν έχει σχέση με τον Ιάκωβο ή τον Σπυρίδωνα»

«Το θέμα μας είναι το μέλλον. Δεν σκαλίζω το παρελθόν». Είναι τα λόγια του αρχιεπισκόπου Αμερικής Δημητρίου, προς την (αθηναϊκή) «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία», περίπου 100 ημέρες μετά την ενθρόνισή του. Αφορμή, η επαναπρόσληψη ως διευθυντή οικονομικών του Τζέρι Δημητρίου, ενός ισχυρού παράγοντα της Αρχιεπισκοπής, που κατείχε την ίδια θέση επί Ιακώβου.

Ορισμένοι με αφορμή αυτό το διορισμό άρχισαν να μιλούν για επιρροές από το περιβάλλον του πάλαι ποτέ αδιαμφισβήτητου ηγέτη της Αρχιεπισκοπής. Ο ίδιος ο Δημήτριος απορρίπτει τις «κατηγορίες», λέγοντας χαρακτηριστικά πως «ο αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος είναι ένας πολύ διακριτικός άνθρωπος κι έχει μαζί του σχέσεις αμοιβαίας εκτίμησης και σεβασμού».

«Μα είναι δυνατόν να έχουμε μπροστά μας ένα παλάτι και να ασχολούμεθα με τα πόμολα του υπογείου;» αναρωτιέται ο ιεράρχης, ο οποίος απορεί γιατί δόθηκε τόση δημοσιότητα.

«Εν πάση περιπτώσει», τονίζει, «ο διορισμός του είναι κάτι που έγινε διότι αυτός επελέγη ως καλύτερη λύση ενόψει όσων έχουμε να κάνουμε. Δεν έχει καμία σχέση με τον αρχιεπίσκοπο Ιάκωβο ή με τον αρχιεπίσκοπο Σπυρίδωνα. Αν αρχίσουμε τώρα να σκαλίζουμε ποιος συνδέεται με ποιον, δεν θα υπάρχει τέλος».

«Δεν θα διαψεύδω»

«Εγώ, για παράδειγμα, έχω σήμερα ένα συμβούλιο, μια εκτελεστική επιτροπή που τα μέλη της είναι όλα του προκατόχου μου και κινούμαι με άνεση γιατί τους αγκαλιάζω όλους. Βέβαια δεν πρόκειται να βγω και να κάνω διαψεύσεις, γιατί αυτό θα σήμαινε ότι εμπλέκομαι σε συζητήσεις για πράγματα άνευ σημασίας. Εκείνο που θέλω να τονίσω είναι ότι οι θεωρίες περί επιδράσεων και υπαγορεύσεων απόψεών μου είναι απολύτως ξένες, οι άνθρωποι που τα λένε αυτά μιλούν ξένη γλώσσα».

Όταν ενθρονίστηκε στις 18 Σεπτεμβρίου ο Δημήτριος, υπήρξαν ποικίλες αντιδράσεις. Κάποιοι ήταν σαφώς επιφυλακτικοί και δεν έλειπαν οι αρνητικές κι απαισιόδοξες προβλέψεις.

«Είναι φυσικό», λέει ο αρχιεπίσκοπος, «να υπάρχουν άνθρωποι που ενδεχομένως έχουν στενοχωρηθεί από κάτι, από οτιδήποτε. Εγώ όμως έχω να ανταπαντήσω ότι δέχομαι ένα κύμα ανθρώπων που θέλουν να μου μιλήσουν. Γιατί οι άνθρωποι αισθάνονται την ανάγκη να μιλήσουν και να υπάρχουν κάποιοι να τους ακούσουν».

Μας τονίζει πως είναι χιλιάδες οι άνθρωποι οι οποίοι δεν συζητούν για το παρελθόν:
«Σαφώς περάσαμε δυσκολίες. Όμως εγώ ήμουν εκείνος που είπα πως εδώ είμαστε σε συνέχεια. Δεν κόβουμε κάτι και αρχίζουμε κάτι άλλο απ' την αρχή. H Εκκλησία περνάει δυσκολίες, περνάει ανόδους, ξαναπερνάει δυσκολίες, αλλά συνεχίζει. Κι έχουμε εδώ ένα τεράστιο δυναμικό και δεν μπορούμε να κολλήσουμε στο τι έγινε ή δεν έγινε, ποιος έφταιγε και ποιος όχι. Όλ' αυτά είναι πράγματα τελείως άγονα και άχαρα, μη ορθόδοξα».

Ο αρχιεπίσκοπος πρώην Αμερικής Σπυρίδων αρνήθηκε μετά την παραίτησή του από την ηγεσία της Εκκλησίας της Αμερικής να δεχθεί να γίνει μητροπολίτης Χαλδαίας, ένας τίτλος χωρίς πρακτική σημασία. Παραμένει στην Αμερική και πολλοί λένε πως οι άνθρωποί του εξακολουθούν να βρίσκονται σε θέσεις-κλειδιά.

Όταν ο Δημήτριος έφθασε στη νέα ήπειρο, πολλοί είπαν πως θα έχει να κάνει τόσο με την ομάδα του Σπυρίδωνα όσο και με τους «πιστούς» στον Ιάκωβο. Τότε είχαν μιλήσει για μια περίοδο χάριτος, περίπου 100 ημερών.

Ο Δημήτριος τα γνωρίζει βέβαια όλα αυτά και χαμογελάει όταν τα ακούει. «Μα για ποιο πράγμα μιλάνε οι άνθρωποι; Για ποιες 100 μέρες; Εδώ εμείς βρισκόμαστε για να δουλέψουμε σ' έναν ανοιχτό χρόνο. Ούτε τρεις μήνες ούτε 100 ημέρες. Δεν μ' ενδιαφέρει να κάνουμε εντυπωσιακά πράγματα για να κερδίσουμε τις πρώτες εντυπώσεις. M' ενδιαφέρει να συνεχίσει το έργο της η Εκκλησία».

Τρεις μήνες και κάτι, λοιπόν, στην ηγεσία μιας από τις δυσκολότερες στη διαποίμανσή της Εκκλησίας. Και είναι αρκετό το χρονικό διάστημα για να έχει γευθεί ο αρχιεπίσκοπος και καλές αλλά και δυσάρεστες στιγμές. Στιγμές δύσκολες. Αυτές φαίνεται πως θέλει να τις ξεχνάει. Γιατί όταν ψάχνει να τις θυμηθεί, εκείνο που τελικά υπερτερεί ως το πλέον δύσκολο είναι να εξοικονομηθεί χρόνος για να κάνει αυτά που θέλει να κάνει, αυτά που πιστεύει πως πρέπει να γίνουν.

«Είναι κρίμα», λέει, «γιατί το 24ωρο έχει 24 και όχι 48 ώρες». Είναι τόσοι οι άνθρωποι, εκατοντάδες, που θέλουν να τον δουν, να του μιλήσουν. «Πολλές φορές», τονίζει, «αρχίζουμε με τη λειτουργία το πρωί, συνεχίζουμε με καφέ, και μετά γεύμα και τελικά φθάνει πέντε το απόγευμα κι ακόμα συζητάμε και βλέπουμε ανθρώπους, μέλη οργανώσεων, μέλη κοινοτήτων...».

Όσο για τις πιο συγκινητικές στιγμές; Κι αυτές είναι πολλές. Μα εκείνη, η πιο πρόσφατη, έχει μείνει στη μνήμη του. Ήταν λίγο πριν από τα Χριστούγεννα όταν πήγε σ' έναν οίκο ευγηρίας, των Αγίων Ταξιαρχών στη Νέα Υόρκη. Αφού κάθισε με τους ηλικιωμένους και μίλησε μαζί τους, λίγο πριν φύγει, μια γερόντισσα έτρεξε και του προσέφερε ένα πακέτο με τρεμάμενα χέρια. Το έχω φτιάξει μόνη μου με τα χέρια μου, του είπε, κι όταν το ξετύλιξε είδε μια πλεκτή μάλλινη κουβέρτα. «Ήταν εντυπωσιακό», λέει, «το σχέδιο και η πλέξη. Πρέπει να πέρασε ώρες ατελείωτες αυτή η γερόντισσα για να τη φτιάξει».

Στην ενθρόνισή του, προσκεκλημένη ήταν και η σύζυγος του αμερικανού προέδρου, Χίλαρι Κλίντον. Έτσι άρχισε μια φιλική σχέση με το προεδρικό ζεύγος.

«Δέκα ημέρες μετά την ενθρόνισή μου» -λέει ο αρχιεπίσκοπος- «εκλήθην στο Λευκό Οίκο. Επί δυόμισι ώρες μιλάγαμε». Όταν ο πρόεδρος των HΠΑ και η σύζυγός του επισκέφθηκαν την Κωνσταντινούπολη, στην είσοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου τους υποδέχθηκε ο αρχιεπίσκοπος Δημήτριος.

Ήταν ο ίδιος αρχιερέας, που και στην Ελλάδα, όταν ο Κλίντον συναντήθηκε με ορισμένους ομογενείς, έκανε τις συστάσεις.

Υπέρ του ανθρώπου

Για το μιλένιουμ, απέφυγε να μείνει στο τυπολατρικό και τις φιέστες. Ενδιαφέρεται για την ουσία: «Εκείνο που πιστεύω πως σιγά σιγά επικρατεί και αναδύεται μέσα απ' όλα», τονίζει, «είναι μια ευαισθησία, μια ανησυχία, για το ον που λέγεται άνθρωπος. Ολοένα και μεγαλύτερη γίνεται η προτεραιότητα του ανθρώπου. Κι αυτό το βλέπω ακόμη και σε προγράμματα τεχνολογίας και βιοϊατρικής αλλά και σε ανθρώπους που είναι ταγμένοι σε τεχνοκρατικά και τεχνολογικά επίπεδα. Όλοι κοιτάζουν να δώσουν προτεραιότητα σε όσα επιτεύγματα έχουν ως κέντρο τον άνθρωπο. Βλέπω και προσεύχομαι αυτή η τάση να κυριαρχήσει απόλυτα. Πιστεύω πως η νέα αυτή εποχή θα είναι η εποχή που θα ανακαλύψουμε εκ νέου τον άνθρωπο σε συνάρτηση βέβαια με την προτεραιότητα του Θεού».

Μαρία Παπουτσάκη

[ Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία - 9 Ιανουαρίου 2000 ]