|
ΓΝΩΜΗ - 28 Μαϊου 2001
Βαρυσήμαντη συνέντευξη του πρώην Αμερικής
Της ΡΕΝΑΣ ΒΕΝΙΑΝΑΚΗ
Β αρυσήμαντη συνέντευξη στη "Γνώμη" παρεχώρησε ο πρώην Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Σπυρίδων. Μια συνέντευξη που δεν περιορίζεται μόνο σε εκκλησιαστικά ζητήματα αλλά επεκτείνεται και σε κρίσιμα πολιτικο-εθνικά θέματα που απασχολούν την χώρα μας και γενικώτερα τον Ελληνισμό. Ο Ρόδιος Ιεράρχης σε μια εκ βαθέων εξομολόγηση μιλά για το χθες, το σήμερα αλλά και το αύριο της εκκλησίας της Αμερικής και της Ομογένειας και επισημαίνει τους κινδύνους που ελλοχεύουν για την ενότητα της πρώτης και τον αφελληνισμό της δεύτερης. Καταθέτει την αγωνία του για το μέλλον της Ομογένειας που κάτω από τις σημερινές συνθήκες εμφανίζεται δυσοίωνο και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου σε Οικουμενικό Πατριαρχείο και Ελληνική Πολιτεία, κυρίως σ' αυτή. Το μήνυμα του Αρχιεπισκόπου προς την Ελληνική κυβέρνηση είναι ιδιαίτερα σημαντικό αφού επισημαίνει ότι η διάσπαση της Αρχιεπισκοπής Αμερικής μαζί με την αδράνεια του Ελληνικού λόμπυ δημιουργεί σοβαρούς κινδύνους για την εξέλιξη των εθνικών μας θεμάτων.
Τέλος στέλνει την αγάπη του στους συμπατριώτες του Ροδίτες και προαναγγέλλει επίσκεψη στο νησί. «Με την Ρόδο με συνδέουν ακατάλυτοι δεσμοί. Παρακαλουθώ με υπερηφάνεια την προκοπή των συμπατριωτών μου». Δεν παραλείπει δε να εκφράσει και τις ευχαριστίες του για την συμπαράσταση που είχε τόσο από τους Δωδεκανησίους της Αμερικής όσο και από τον Τύπο της Δωδεκανήσου και τους Δωδ/σίους στο σύνολο τους. Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Σεβασμιώτατε, το βιβλίο "Η Μοναξιά ενός Ασυμβίβαστου" δίνει αρκετές απαντήσεις για το τί συνέβη και οδηγηθήκατε στην παραίτηση. Κάπου όμως υπάρχουν και αναπάντητα ερωτήματα που έχουν κυρίως να κάνουν με την εμπλοκή του Φαναρίου. Ποιοί ήταν αλήθεια οι πραγματικοί λόγοι που σας οδήγησαν στην παραίτηση; Στο βιβλίο της δημοσιογράφου Ιουστίνης Φραγκούλη "Η Μοναξιά ενός Ασυμβίβαστου" που εκδόθηκε πριν λίγους μήνες στην Αθήνα, αποτελώντας σήμερα μια σοβαρή και αξιόπιστη πηγή για την ιστορία της Ομογένειας κατά τα τελευταία έτη, θίγονται όλες οι παράμετροι της θυελλώδους τριετίας 1996-1999. Μέσα από τεκτμηριωμένο υλικό η συγγραφέας αποκαλύπτει, ότι οι προσπάθειες να επανέλθει η Εκκλησία της Αμερικής σε μια γνησιότερη μορφή Ορθοδοξίας, οι πρωτοβουλίες να αναχαιτισθεί ο αφελληνισμός των νέων γενεών και οι επεμβάσεις για τα ζωτικά θέματα του Γένους έθιξαν αναμφισβήτητα κάποια κέντρα και παράκεντρα εξουσίας. Προκύπτει ξεκάθαρα μέσα από το βιβλίο, ότι τέθηκε δίλημμα ανάμεσα στο συμβιβασμό και την παραίτηση. Παρακολουθώντας τα της Ορθοδοξίας έχω την αίσθηση ότι η απομάκρυνση η δική σας από την Αρχιεπισκοπή Αμερικής είναι ένας κρίκος σε μια ολόκληρη αλυσίδα γεγονότων που εκπορεύονται από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Δεν θα σταθώ στις εκπαραθυρώσεις άλλων εκκλησιαστικών παραγόντων -είναι αρκετές- αλλά στην κρίση που υπάρχει μεταξύ διαφόρων αυτοκέφαλων Εκκλησιών με το κέντρο της Ορθοδοξίας. Κάποιοι μάλιστα αποδίδουν πρόθεση στον κ. Βαρθολομαίο, ότι ενεργεί έτσι επειδή θέλει να είναι ο μόνος κυρίαρχος του ορθόδοξου κόσμου όπου γης. Συμφωνείτε; Που οφείλεται κατά την άποψή σας αυτή η κρίση και μπορεί μπορεί να οδηγήσει; Είναι βέβαιο ότι ορισμένοι χειρισμοί του Οικουμενικού Πατριαρχείου σε θέματα κυρίως εκκλησιαστικής δικαιοδοσίας έχουν προκαλέσει τριγμούς στις σχέσεις του με άλλες Ορθόδοξες Εκκλησίες. Πιστεύω, ότι η Πρωτόθρονη Εκκλησία της Ορθοδοξίας δεν αντέχει σε κρίσεις και αντιδικίες, καθότι αυτό το κλίμα δίδει συνεχώς αφορμή σε άλλες Εκκλησίες, μη ελληνικές, να διαμφισβητούν επίσημα πλέον την αποτελεσματικότητα του συντονιστικού έργου του Οικουμενικού μας Πατριαρχείου, σε τέτοιο μάλιστα σημείο που να ζητούν την καθιέρωση νέων συντονιστικών σχημάτων για την επικοινωνία και συνεννόηση μεταξύ των Εκκλησιών της πανορθόδοξης οικογένειας. Από την άλλη πλευρά η παράταση των αντιμαχιών εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την ενότητα της Ορθοδοξίας. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ως πρωτόθρονη Εκκλησία, οφείλει να εξετάσει με μητρική στοργή τις παραπάνω αιτιάσεις, εντείνοντας παράλληλα το συντονιστικό και ειρηνευτικό έργο που προκύπτει από την ιδιότητά και τον ιστορικό του ρόλο, διότι δεν υπάρχουν περιθώρια για άλλες κρίσεις και ανοιχτά μέτωπα. Οι διαφωνίες Πατριαρχείου και Ελλαδικής Εκκλησίας επισφραγίσθηκαν μετά τις τελευταίες συνομιλίες που έγιναν στην Κωνσταντινούπολη. Ο κ. Βαρθολομαίος μάλιστα, με αφορμή την επίσκεψη του Πάπα, κατηγόρησε την Ελλαδική Εκκλησία για εκκλησιαστικό επαρχιωτισμό. Το βασικό "αγκάθι", όπως καλά γνωρίζετε, είναι το καθεστώς των Μητροπόλεων των Νέων Χωρών. Η γνώμη η δική σας ποιά είναι; Θα πρέπει να αλλάξει το καθεστώς; Η διαμόρφωση ειδικών εκκλησιαστικών καθεστώτων στο χώρο της Ορθοδοξίας ακολουθεί συνήθως την πορεία των πολιτικών πραγμάτων. Αυτό συνέβη και το 1928 με τη διαμόρφωση του καθεστώτος των "Νέων Χωρών", μητροπόλεων του Οικουμενικού Πατριαρχείου στη Βόρεια Ελλάδα, των οποίων η διοίκηση παραχωρήθηκε προσωρινά ("άχρι καιρού") στην Εκκλησία της Ελλάδας. Γίνονται εύκολα αντιληπτές οι σχετικές αιτιάσεις κληρικών της Ελλαδικής Εκκλησίας, που για την προσάρτηση των μητροπόλεων αυτών επικαλούνται συνήθως το επιχείρημα της ομοιογένειας και ενότητας του ελληνικού λαού. Οι ευαισθησίες εκατέρωθεν είναι λεπτές. Η διάσταση, έστω και σε επίπεδο απόψεων προς το παρόν, πρέπει να ξεπερασθεί μια για πάντα προς χάρη της ειρήνης της Εκκλησίας. Δεν θα έπρεπε να αποτελέσει αφορμή διεύρυνσης της αντιπαράθεσης, για την οποία τελικά θα κληθεί μόνο ο ορθόδοξος ελληνικός λαός να καταβάλει το τίμημα. Εν ανάγκη και σε περίπτωση αδιεξόδου θα μπορούσε να ζητηθεί η ετυμηγορία του ίδιου του λαού που αποτελεί το πλήρωμα των μητροπόλεων αυτών.
Ποτέ οι μητροπόλεις Το παραπάνω θέμα αγγίζει και την Δωδεκάνησο, της οποίας οι Μητροπόλεις υπάγονται απ' ευθείας στο Φανάρι. Συχνά-πυκνά ακούγονται φωνές ότι θα πρέπει ν' αλλάξει καθεστώς, δηλ. να υπαχθούν στην Εκκλησία της Ελλάδος. Είστε απ' αυτούς που γνωρίζουν καλά το "καθεστώς". Αν εζητείτο η γνώμη σας, ποιά θα ήταν; Επειδή οι μητροπόλεις της Δωδεκανήσου υπάγονται απευθείας στον Οικουμενικό Θρόνο, η περίπτωσή τους είναι τελείως διαφορετική από εκείνη των Νέων Χωρών. Μένω έκπληκτος ακούγοντας ότι υπάρχουν θιασώτες της προσάρτησής τους στην Εκκλησία της Ελλάδας. Προσωπικά θεωρώ ότι δεν υπάρχει έδαφος για καλλιέργεια τέτοιου ρεύματος στη Δωδεκάνησο. Οι ταυτότητες έχουν δημιουργήσει προβλήματα στην Ελληνική κοινωνία που εκπορεύονται κυρίως από την "πολιτική" που ασκεί ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Χριστόδουλος. Πώς βλέπετε, αλήθεια, την "πολιτεία" του κ, Χριστόδουλου; Πιστεύω ότι έχει δοθεί υπερβολική σημασία στο θέμα των ταυτοτήτων, τη στιγμή που η Ελληνική Πολιτεία και η Ελλαδική Εκκλησία καλούνται να αντιμετωπίσουν πολύ σοβαρότερα θέματα, από την διασφάλιση της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας μέχρι και την αλλοτρίωση της ταυτότητας του λαού μας λόγω της ισοπεδωτικής πορείας της παγκοσμιοποίησης. Οι υπερβολές και ακρότητες εκατέρωθεν δεν προβάλλουν τη σύγχρονη εικόνα της Ελλάδας, ενώ έχουν τεράστιο κόστος για το λαό. Για το λόγο αυτό θεωρώ απαραίτητη τη συνεννόηση μεταξύ κυβερνήσεως και Εκκλησίας προκειμένου να εξευρεθεί, έστω και στην προχωρημένη φάση που διανύεται σήμερα, κάποια συναινετική λύση που να εκφράζει κατά τρόπο ικανοποιητικό τη πραγματική θέληση του ελληνικού λαού. Η επίσκεψη του Πάπα στην Ελλάδα έχει κι αυτή προκαλέσει αναταραχή λόγω της "πολιτικής" του Αρχιεπισκόπου κ. Χριστόδουλου. Θα ήθελα τη σκέψη σας για το θέμα αυτό. Το θέμα της πρόσφατης επίσκεψης του Πάπα στην Ελλάδα απετέλεσε αντικείμενο πολλών και μακρών συζητήσεων, εν πολλοίς περιττών. Υπήρξε, μάλιστα, αφορμή νέας προστριβής μεταξύ εκκλησιαστικού κόσμου και Πολιτείας. Είναι λυπηρό, διότι θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί το αρνητικό κλίμα, εάν η κυβέρνηση και η Εκκλησία της Ελλάδας είχαν προσυνεννοηθεί και συνεργασθεί στο θέμα της εν λόγω πρόσκλησης. Πώς αποτιμάτε τελικά την πρόσφατη επίσκεψη του Πάπα στην Ελλάδα; Θεωρώ ότι σε επίπεδο δημοσίων σχέσεων υπήρξε επιτυχής και για την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία αλλά και για την Εκκλησία της Ελλάδας. Η ουσία, βέβαια, παραχώρησε τη θέση της σε τυπικότητες και αβροφροσύνες. Μονόλογοι υπήρξαν εκατέρωθεν και η πολύκροτη συγγνώμη πρέπει ν' αποτιμηθεί μάλλον σε επίπεδο κατανάλωσης εντυπώσεων .... Επί 20 χρόνια περίπου διαδραματίσατε σημαντικό ρόλο στον διάλογο μεταξύ Ρώμης-Φαναρίου. Ο Πάπας μπορεί να εκλαμβάνεται σήμερα ως "κίνδυνος" για την Ορθοδοξία ή μήπως οι κίνδυνοι βρίσκονται αλλού; Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, ένας τεράστιος εκκλησιαστικός οργανισμός με ισχυρό κρατικό-οικονομικό υπόβαθρο, είχε πάντοτε συγκεκριμένους στόχους, σταθερούς και αμετακίνητους. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η τάση της είναι επεκτατική προς πάσα κατεύθυνση. Ωστόσο, ο κίνδυνος που ελλοχεύει στην Ορθόδοξη Εκκλησία είναι η διάσπαση της ενότητας και του αρραγούς μετώπου της. Τότε είναι ευκολότερες οι εισβολές .... Σεβασμιώτατε, θα επανέλθω στα της Αμερικής. Ζήσατε από κοντά την Ορθοδοξία αλλά και τον Ελληνισμό της Αμερικής. Ποιά είναι τα βασικά προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπισθούν; Ζωτικής φύσεως πρόβλημα για την Εκκλησία της Αμερικής είναι πώς θα διατηρήσει μια γνήσια μορφή Ορθοδοξίας με την ελληνική της βάση σε ένα χώρο όπου το χαρακτηριστικό αμερικανο-προτεσταντικό πνεύμα αμβλύνει συνεχώς το ορθόδοξο αισθητήριο, καθώς διεισδύει όλο και βαθύτερα σε όλα τα στρώμματα της εκκλησιαστικής ζωής. Το πρόβλημα δεν λύνεται με διοικητικές αναδομήσεις. Χρειάζονται τομές και τόλμη. Τα δεδομένα δεν μού αφήνουν περιθώρια για αισιοδοξία όσον αφορά το μέλλον του Ελληνισμού και της ελληνικής παιδείας. Τα ελληνικά κοινοτικά σχολεία στερούνται κατά κανόνα καταλλήλων δασκάλων και η έλλειψη ενός ομοιόμορφου εκπαιδευτικού συστήματος γίνεται όλο και πιο αισθητή. Φοβάμαι ότι σε μερικές δεκαετίες η ελληνική γλώσσα και ο πολιτισμός θα διδάσκονται μόνο σε μετρημένες αμερικανικές πανεπιστημιακές έδρες, αποτελώντας προνόμιο των ολίγων και εκλεκτών.
Οσο για το λεγόμενο λόμπι που κάποτε υπήρξε έκφραση της οργανωμένης ομογένειας και αναλάμβανε ποικίλες πρωτοβουλίες για την προώθηση των εθνικών μας θεμάτων, σήμερα έχει περιπέσει σε αδράνεια. Τις δραστηριότητες στο κέντρο των αποφάσεων του κόσμου έχουν αναλάβει σήμερα μεμονονωμένα άτομα ή στην καλλίτερη περίπτωση μεμονωμένες μικρές ομάδες ενδιαφερομένων ή επαγγελματιών. Είναι αισθητή η απουσία ενός ενοποιού φορέα όλων των Ομογενειακών οργανώσεων, που κάποτε ήταν η Αρχιεπισκοπή, για να κινητοποιηθεί πάλι ο Ελληνισμός της Αμερικής με σθένος και δυναμισμό. Ποιά είναι η δική σας εντύπωση για τον Ελληνισμό της 2ης και 3ης γενιάς στην Αμερική σε σχέση με θρησκεία, πατρίδα, γλώσσα, ήθη και έθιμα; Υπάρχει η εντύπωση ότι στα χρόνια που έρχονται ίσως να έχουμε πλήρη αφομοίωση της ομογένειας στην αμερικανική κοινωνία. Συμμερίζεστε αυτή την αγωνία; Η αφομοιωτική δύναμη της αμερικανικής κοινωνίας είναι ισοπεδωτική. Ήδη από την πρώτη γενιά των αμερικανογεννημένων παιδιών μας η γλώσσα και τα πατροπαράδοτα έθιμα χάνονται κατά το μεγαλύτερο μέρος. Είναι καιρός να αναληφθεί, ίσως και με τη συμπαράσταση της Ελληνικής Πολιτείας, μια νέα θαρραλέα και κατάλληλα συντονισμένη πρωτοβουλία όλων των ομογενειακών φορέων ώστε, πέρα από τους συνήθεις βερμπαλισμούς και τις μεγαλοστομίες, με ρεαλισμό και χωρίς αυταπάτες, να γίνει μια χαρτογράφηση της κατάστασης και να δοθούν αιμοδοτικές ενέσεις στην ελληνική παιδεία για να επιβιώσει αυτός ο υπέροχος Ελληνισμός. Ποιά η γνώμη Σας για την πρόσφατη απόφαση του Πατριαρχείου να μητροπολιτοποιήσει τις επισκοπές της Αρχιεπισκοπής Αμερικής; Θεωρώ την ανύψωση των επισκοπών της Ι. Αρχιεπισκοπής Αμερικής σε μητροπόλεις, δηλ. την αύξηση και ενίσχυση της διοικητικής αρμοδιότητας τους, ως ερχόμενη σε πλήρη αντίθεση με την έννοια της ενότητας, μιας ενότητας που είναι καθόλα απαραίτητη για την επιβίωσή της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού ειδικά σ' ένα τόσο έντονα αφομοιωτικό χώρο όπως είναι ο αμερικανικός. Πιστεύω πως η μητροπολιτοποίηση των επισκοπών στην ουσία θα διασπάσει την ενότητα της Ι. Αρχιεπισκοπής, αφού οι νέες μητροπόλεις, ήδη απόμακρες μεταξύ τους λόγω της απεραντοσύνης της Αμερικής, θα οδεύσουν ανεπιστρεπτί προς την εσωστρέφεια και την απομόνωση, καθότι η ενίσχυση της αυτοδιοίκησής τους ουσιαστικά θα τις αποξενώσει μεταξύ τους, αλλά και από τον κεντρικό κορμό της Αρχιεπισκοπής. Φοβάμαι πως η αλληλοαποξένωση αυτή, στην οποία οδηγούνται οι επισκοπές της Αμερικής, θα αποβεί τελικά μοιραία για την επιβίωση της Ομογένειας. Τη δύσκολη τριετία 1996-1999 που ζήσατε στην Αρχιεπισκοπή Αμερικής θα ήθελα να μου πείτε ποιά ήταν η στάση των Δωδεκανησίων, Ελλάδος και Αμερικής. Είχατε συμπαράσταση; Ευτύχησα να έχω την αμέριστη συμπαράσταση και υποστήριξη των Δωδεκανησίων της Αμερικής, όπως και όλων των φορέων της οργανωμένης ομογένειας (ΑΧΕΠΑ, ΣΑΕ κτλ.) στη μεγάλη προσπάθεια να γίνουν τομές αποφασιστικής σημασίας σε θέματα που αφορούν στη διάσωση της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού. Στη συμπαράσταση αυτή δεν υστέρησε και ο Τύπος της Δωδεκανήσου που με φιλικώτατη διάθεση διεδραμάτισε θετικότατο ρόλο προσπαθώντας, παρά τις αποστάσεις, να φέρει σε φως την πραγματική κατάσταση που επικρατούσε κατά την περίοδο εκείνη στην Αμερική. Αυτές οι εκδηλώσεις συμπαράστασης είναι από τις πιο συγκινητικές εμπειρίες κατά την ποιμαντορία μου στην Αμερική. Θα ήθελα ένα σχόλιο για τον αντικαταστάτη σας κ. Δημήτριο. Δίνεται η εντύπωση ότι το Φανάρι σήμερα μπορεί να επιβάλλει αυτά που θέλει. Ήδη ο κατακερματισμός της Αρχιεπισκοπής είναι προ των πυλών. Τι λέτε; Δεν είχα ακόμη την ευκαιρία να γνωρίσω το διάδοχό μου στον αρχιεπισκοπικό θρόνο της Αμερικής. Έχει τεράστιο και δυσχερέστατο έργο να επιτελέσει, αν ποτέ θελήσει να θίξει τα οργανωμένα συμφέροντα και τα παράκεντρα εξουσίας, προκειμένου να προωθήσει τα κεφαλαιώδη ζητήματα της Εκκλησίας και γενικότερα της Ομογένειας της Αμερικής. Μετά την απομάκρυνσή σας από την Αρχιεπισκοπή Αμερικής υπάρχει έντονη δυσαρέσκεια των Ομογενών απέναντι στο Φανάρι. Που μπορεί να οδηγήσει αυτή; Παρότι δεν ζω πλέον στην Αμερική για να ψηλαφίσω το χώρο, τα μηνύματα που έρχονται, περιγράφουν ένα κλίμα αδιαφορίας και απάθειας στην ομογένεια. Δεν γνωρίζω, αν αυτό οφείλεται σε δυσαρέσκεια, αλλά σίγουρα είναι απότοκο των γνωστών καταστάσεων. Φοβάμαι ότι η κατάσταση είναι κρίσιμη, δεδομένου ότι η αδιαφορία αφήνει ελεύθερο πεδίο για την ενίσχυση του κινήματος της αυτοκεφαλίας. Επικρατεί ησυχία στην Αρχιεπισκοπή σήμερα μετά την απομάκρυνσή σας; Πώς βλέπετε το τοπίο; Επιφανειακά φαίνεται ότι επικρατεί σχετική γαλήνη και ησυχία. Ωστόσο, η κρίση σιγοβράζει, αφού το νέο καταστατικό της Εκκλησίας της Αμερικής φαίνεται να ικανοποιεί τα αιτήματα των μητροπολιτών, αλλά αποδυναμώνει τη θέση των λαϊκών, ενισχύοντας ταυτόχρονα την εξάρτηση από τον Οικουμενικό Θρόνο. Φοβάμαι πως οι εκφραστές της αυτοκεφαλίας θα βρούν προσφορότερο έδαφος για νέο γύρο εκρηκτικών καταστάσεων. Από δω και πέρα τί σκοπεύετε να κάνετε; Πώς βλέπετε την πορεία σας στην Εκκλησία; Διαβάσαμε πρόσφατες δηλώσεις σας, με τις οποίες διαψεύδετε το ενδεχόμενο να αναλάβετε εκ νέου εκκλησιαστικά καθήκοντα. Να υποθέσουμε ότι όσο παραμένει το σημερινό "καθεστώς" στην κορυφή της Ορθοδοξίας ο Σπυρίδων θα βρίσκεται "εκτός" εκκλησιαστικής δράσης; Δεν έχω σχέδια για το μέλλον. Ο καθένας μας αναγνωρίζει καλλίτερα από κάθε άλλον τη στιγμή που πρέπει ν' αποσυρθεί οριστικά κι αμετάκλητα, αφήνοντας τη σκυτάλη σε άλλους. Ανεξαρτήτως πλέον "καθεστώτος", νομίζω ότι η στιγμή αυτή ήλθε για μένα. Και πιστεύω πως έπραξα ορθώς. Αποσύρθηκα με συνείδηση ήσυχη, έχοντας επιτελέσει στο ακέραιο το καθήκον μου έναντι της Εκκλησίας και του Γένους.
Ευγνώμων προς όλους τους συμπατριώτες
Οι Ρόδιοι και γενικότερα οι Δωδεκανήσιοι, Σεβασμιώτατε, έχουν απέναντί σας ένα βαθύ σεβασμό. Ρωτούν, λοιπόν, πότε σκοπεύετε να επισκεφθείτε το νησί μας. Στα μελλοντικά σχέδιά σας έχει συμπεριληφθεί κάτι ιδιαίτερο για την Ρόδο; Μια μελλοντική επίσκεψη μου στη Ρόδο, με την οποία με συνδέουν ακατάλυτοι δεσμοί, είναι ασφαλώς μέσα στα σχέδιά μου για το άμεσο μέλλον. Αδύνατο άλλωστε να λησμονηθεί η ιδιαίτερη πατρίδα απ' την οποία διατηρώ συγκινητικότατες αναμνήσεις και όπου πέρασα τα αμέριμνα χρόνια της νιότης και είχα τις ωραιότερες εμπειρίες της ζωής. Τελειώνοντας θα ήθελα να σας ζητήσω να απευθύνετε ένα μήνυμα στους Ρόδιους που παρακολουθούν πάντα με ενδιαφέρον την πορεία σας. Χαιρετίζω θερμά και εγκάρδια όλους τους συμπατριώτες μου Ροδίτες. Για την αγάπη και προσήλωση τους στην Εκκλησία μπορώ και καυχάμαι εν Κυρίω. Με ενδιαφέρον και υπερηφάνεια παρακολουθώ την προκοπή και τις συνεχείς προόδους τους που λαμπρύνουν όχι μόνο τη Ρόδο, αλλ' ολόκληρη την Ελλάδα. Ο Θεός να ευλογεί πάντα δαψιλέστατα τον ευγενή τόπο των πατέρων μας! Σεβασμιώτατε σας ευχαριστώ πολύ για την τιμή. Και εγώ σας ευχαριστώ.
[ ΓΝΩΜΗ - Αρ. Φυλ. 1.436 - 28 Μαΐου 2001 - σσ. 1, 8-9 ]
|
|
|