top

Καλάμι - Ιούλιος 2002

Το Πατριαρχείο τώρα
"θα θερίσει τους ανέμους που έσπειρε"
στην Αμερική (ΗΠΑ)

Σύγκρουση με τους πρώην "φίλους" του, που απαιτούν αυτονομία κι ερωτοτροπούν με την ιδέα αυτοκέφαλης Εκκλησίας... Οι επαφές της OCL με την "Ορθόδοξη Εκκλησία Αμερικής"... Πως φτάσαμε στην μεγάλη κρίση, ο ρόλος της Ελλάδας, τα πιθανά (εφιαλτικά και μη) σενάρια... Έρευνα Θεολογικού Ινστιτούτου, διαλύει τους μύθους γιά τον πραγματικό αριθμό των ορθόδοξων χριστιανών στις ΗΠΑ

Του Γιώργου Λυκομήτρου

Η πλειοψηφία των αντιπροσώπων των ενοριών της Αρχιεπισκοπής Αμερικής ψήφισε στις αρχές Ιουλίου τροποποιήσεις στο προτεινόμενο νέο Καταστατικό-Σύνταγμα, σύμφωνα με τις οποίες ο αρχιεπίσκοπος θα επιλέγεται από τρία ονόματα υποψήφιων (τριπρόσωπο) που θα προσκομίζει η επαρχιακή Σύνοδος ΗΠΑ στο Πατριαρχείο, ενώ οι επίσκοποι θα επιλέγονται από την επαρχιακή Σύνοδο (ίσαμε σήμερα το Φανάρι επέλεγε αρχιεπίσκοπο κι επισκόπους).

Επίσης, ψήφισε να ζητηθεί η (επανα)χορήγηση αυτονομίας (αυτοδιοίκησης) στην Αρχιεπισκοπή, την οποία έχασε στα 1996 μετά την κίνηση Ιάκωβου να δημιουργηθεί ανεξάρτητη ορθόδοξη εκκλησία στην Αμερική και την παρέμβαση του Φαναρίου στα εσωτερικά της Αρχιεπισκοπής, που είχε ως αποτέλεσμα τον τεμαχισμό της τότε Αρχιεπισκοπής Βορείου και Νοτίου Αμερικής σε μητροπόλεις, ελεγχόμενες άμεσα από αυτό. Το καταστατικό πρέπει να επικυρωθεί από το οικουμενικό Πατριαρχείο.

Εάν το Φανάρι δεν αποδεχτεί τις προτεινόμενες αλλαγές, πιστεύεται ότι θα υπάρξουν αντιδράσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε νομικές διαμάχες. Απ' ότι φαίνεται, το Φανάρι παρερμηνεύει τις διατάξεις του καταστατικού (το αυθεντικό ήταν στα ελληνικά), που σαφέστατα ορίζει ότι δεν μπορεί αυτό να επιβάλει ή τροποποιήσει καταστατικό -όπως επιχειρεί να πράξει- αλλά μπορεί μόνο να εγκρίνει ή απορρίψει προτεινόμενο από το ανώτατο σώμα της Αρχιεπισκοπής, που είναι η Κληρικολαϊκή Συνέλευση.

Η Ελληνική Εκκλησία της Αμερικής 1908-1922 υπαγόταν στην Εκκλησία της Ελλάδος. Ο μητροπολίτης Αθηνών Μελέτιος Μεταξάκης ήρθε στην Αμερική στα 1918, ως εκπρόσωπος της Εκκλησίας της Ελλάδος. Αλλά όταν στα 1922 έγινε οικουμενικός Πατριάρχης, η πρώτη του ενέργεια ήταν να εντάξει την Ελληνική Εκκλησία της Αμερικής στην δικαιοδοσία του οικουμενικού Πατριαρχείου, ως Αρχιεπισκοπή Αμερικής, εκμεταλλευόμενος τις διενέξεις (ακόμα και ξυλοδαρμοί στις εκκλησίες) Βενιζελικών-Βασιλικών. Ο Αλέξανδρος, υπήρξε ο πρώτος αρχιεπίσκοπος από 1922 ίσαμε 1930. Η πρώτη εκκλησία χτίστηκε στη Νέα Ορλεάνη στα τέλη του 18ου αιώνα και η πρώτη Φιλόπτωχος με δικό της κτίριο, στο Τάρπον Σπρινγκς της Φλόριδας στις αρχές του 19ου. Η πρώτη εκκλησιαστική κοινότητα ιδρύθηκε στη Νέα Υόρκη στα 1892. Σήμερα, η Αρχιεπισκοπή Αμερικής (ΗΠΑ), έχει 540 ενορίες με 800 περίπου παπάδες

Νομικά και τυπικά, ενορίες στις ΗΠΑ μπορούν να ζητήσουν ν' αποσυρθούν από την Αρχιεπισκοπή, όσο αυτή είναι υπό την δικαιοδοσία του Φαναρίου. Σε μιά τέτοια περίπτωση όμως, θα υπάρξει μεγάλο πρόβλημα με το ιδιοκτησιακό καθεστώς των ενοριών (κτίρια, οικόπεδα, εγκαταστάσεις κ.ά.), που δημιούργησαν οι μετανάστες και οικειοποιήθηκε η Αρχιεπισκοπή και κατά προέκταση το Πατριαρχείο. Εκεί ακριβώς είναι και η ουσία: Η τεράστια ακίνητη περιουσία, δημιούργημα των μεταναστών, που τώρα ελέγχει το Πατριαρχείο, μέσω της Αρχιεπισκοπής Αμερικής.

Τι προηγήθηκε
Τα μεγάλα προβλήματα άρχισαν πριν επτά χρόνια, όταν ο τότε αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ιάκωβος επιχείρησε να δημιουργήσει αυτοκέφαλη Ορθόδοξη Εκκλησία στις ΗΠΑ, μαζί με τους εκπροσώπους Εκκλησιών άλλων Πατριαρχείων. Το Φανάρι, ειδοποιήθηκε έγκαιρα από τον "πράκτορά" του στις ΗΠΑ π. Αλέξανδρο Καρλούτσο κι έδωσε δυναμικά τέλος στις φιλοδοξίες του Ιάκωβου. Τότε, ο ίδιος ο Βαρθολομαίος ζήτησε από τον (συγγενή) του Ιάκωβο τον επόμενο χρόνο να υποβάλει γραπτά την παραίτησή του, όπως κι έγινε, στην Ίμβρο. Η Εκκλησία μας στην Αμερική επί Ιακώβου, ουσιαστικά απολάμβανε καθεστώς αυτονομίας και ο αρχιεπίσκοπος δεν είχε πρόβλημα πρόσβασης στα κέντρα εξουσίας της χώρας. Χαραχτηριστική και η υπενθύμιση του αείμνηστου Κων/νου Καραμανλή στους εκάστοτε πρέσβεις της Ελλάδας στις ΗΠΑ: "Εκεί θα είσαι μισός πρέσβης, ο άλλος μισός είναι ο Ιάκωβος".

Μπορεί ο Ιάκωβος να έκανε λάθη σοβαρά στην άσκηση των καθηκόντων του στα 37 χρόνια ποιμαντορίας του, όπως αυτό του "θαψίματος" της ελληνικής γλώσσας, που ακολούθησε την Κληρικολαϊκή στα 1977 ή την ταύτισή του με το καθεστώς των συνταγματαρχών στην Ελλάδα. Τουλάχιστον, όμως, δημιούργησε μιά Αρχιεπισκοπή δυνατή και πλούσια, είδε ότι οι νέες συνθήκες που διαμορφώνονταν στις ΗΠΑ επέβαλαν την δημιουργία ανεξάρτητης Εκκλησίας, έστω με στενούς δεσμούς με το Φανάρι, που θα συσπείρωνε όλους τους ορθόδοξους στις ΗΠΑ, άσχετα χώρας προέλευσης. Αυτό όμως δεν ήταν αρεστό, ούτε στους άγιους του Φαναρίου, αλλά ούτε και στους κοντόφθαλμους πολιτικούς της Ελλάδας, οι οποίοι παρέχοντας οικονομική βοήθεια στο Φανάρι, μαζί με διευκολύνσεις, το θεωρούν του "χεριού" τους, νομίζοντας ότι μέσω αυτού θα περνούν την "γραμμή" τους στις επαρχίες του Θρόνου.

Τον Ιάκωβο αντικατέστησε ο Σπυρίδων, έμπιστος του Πατριαρχείου, τον Σεπτέμβριο 1996. Το Φανάρι γιά να μπορεί να ελέγχει την πλούσια επαρχία του, χώρισε λίγο πριν την Αρχιεπισκοπή Βορείου και Νοτίου Αμερικής σε τέσσερα -υπαγόμενα απευθείας σε αυτό- κομμάτια: Κεντρικής Αμερικής, Λατινικής Αμερικής, Καναδά και ΗΠΑ. Τον τίτλο του αρχιεπίσκοπου διατήρησε μόνο ο επικεφαλής της Εκκλησίας στις ΗΠΑ, όπως κι αυτόν του έξαρχου γιά το δυτικό ημισφαίριο. Ουσιαστικά όμως και η Εκκλησία στις ΗΠΑ υποδιαιρέθηκε σε 5 μητροπόλεις και 3 επισκοπές.

Τα γεγονότα που σημάδεψαν την θητεία του Σπυρίδωνα είναι γνωστά και υποτιμητικά-εξευτελιστικά γιά το κύρος του οικουμενικού Πατριαρχείου, το οποίο, έναντι "δωρεών" και "προσφορών" υπόκυψε στις απαιτήσεις ολίγων νεόπλουτων Αμερικανών ελληνικής καταγωγής γιά την απομάκρυνση του Σπυρίδωνα. Έτσι, το καλοκαίρι του 1999, ο Σπυρίδων αναγκάζεται, αηδιασμένος, να παραιτηθεί. Εκτός των άλλων "εγκλημάτων" του ο Σπυρίδων, ήθελε να δώσει έμφαση στην ελληνική γλώσσα, να περιορίσει την αλαζονεία των νεόπλουτων λαϊκών και παπάδων και να συντονίσει τις μεγάλες ομογενειακές οργανώσεις, ώστε να έχουν ενιαία φωνή στην Ουάσιγκτον (το τελευταίο ενόχλησε την... ελληνική κυβέρνηση, που γιά κάποιο λόγο ήθελε το ανύπαρκτο ΣΑΕ να παίζει τον ρόλο "λόμπι" στις ΗΠΑ -τα δε αποτελέσματα της στενόμυαλης, λαθεμένης πολιτικής της, τα είδαμε τα τρία τελευταία χρόνια).

Η "λυκοφιλία" GOAL/OCL-Πατριαρχείου
Την εποχή Σπυρίδωνα, έκανε την εμφάνισή της η οργάνωση GOAL (Greek Orthodox American Leaders), παρακλάδι της OCL (Orthodox Christian Laity), η οποία άρχισε ν' απαιτεί την απομάκρυνση του Σπυρίδωνα, όταν είδε ότι δεν μπορούσε να έχει λόγο στις αποφάσεις της Αρχιεπισκοπής. Βρώμικο ρόλο, τότε, έπαιξαν και οι μητροπολίτες της διασπασμένης Εκκλησίας στις ΗΠΑ, οι οποίοι -ο καθένας γιά δικούς του λόγους- πρόσβλεπαν στον αρχιεπισκοπικό θρόνο, γιατί έτσι τους άφηναν να νομίζουν οι έχοντες επαφή με το Φανάρι, αν βοηθούσαν στην απομάκρυνση του Σπυρίδωνα ή στην καλύτερη περίπτωση, πρόσβλεπαν σε περισσότερα προνόμια. Να τονιστεί ότι τα στελέχη της OCL τα χαραχτηρίζει μιά, κάποιας μορφής, "εχθρική" προς κάθε τι το ελληνικό νοοτροπία.

Τα στελέχη της GOAL, κατά σύμπτωση ήταν οι εκλεκτοί του Ιακώβου. Οι περισσότεροι, μέλη της περίφημης "Λέσχης των 100", που έδωσαν ο καθένας από 100,000 δολ. γιά να έχουν τον τίτλο άρχοντα. Σήμερα ξεπερνούν τους 500. (Να διευκρινίσουμε ότι η Leadership 100 είναι ως μη κερδοσκοπική εταιρία, ανεξάρτητη από την Αρχιεπισκοπή, διευθύνεται από τον άνθρωπο του Πατριαρχείου π. Καρλούτσο και τα ερωτηματικά γιά τον τελικό προορισμό της -με τόσα χρήματα στα ταμεία της- μεγαλώνουν, όπως κι αυτά γιά τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει σε μιά μελλοντική κρίση στην αρχιεπισκοπή Αμερικής ή σε μιά κίνηση γι' αυτονομία).

Κι επειδή το "χρήμα μιλά" σήμερα, οι νεόπλουτοι "χριστιανοί" της GOAL άρχισαν τις απευθείας μεγάλες οικονομικές προσφορές στο Πατριαρχείο, μέσω του π. Καρλούτσου, γνωρίζοντας πολύ καλά ότι και η τιμή έχει τιμή. Και δεν έπεσαν έξω. Παράλληλα, χρησιμοποιώντας περισσότερο την ημερήσια εφημερίδα "Εθνικός Κήρυξ" της Νέας Υόρκης, η οποία "γέρνει" ανάλογα με τις "προσφορές", άρχισαν λυσσαλέα επίθεση στον Σπυρίδωνα τους πρώτους μήνες του 1999. Έτσι, το Φανάρι, ενώ δήλωνε στις αρχές του ίδιου χρόνου ότι ο Σπυρίδων θα μείνει αρχιεπίσκοπος Αμερικής γιά πάντα κι αφού δέχτηκε τις μεγάλες "δωρεές", μετά λίγους μήνες απαίτησε την παραίτησή του.

Τον διαδέχτηκε ο Δημήτριος στα τέλη του 1999 (ενθρονίστηκε στις 18 Σεπτεμβρίου). Τον είχε προτείνει όταν παραιτήθηκε ο Ιάκωβος γιά διάδοχό του, τον πρότεινε πάλι γιά διάδοχο του Σπυρίδωνα. Τον πρότεινε όμως και η ελληνική κυβέρνηση. Ενώ είναι έξοχος θεολόγος, καθηγητής και ιεράρχης ο διάδοχος του Σπυρίδωνα, δεν διαθέτει την πυγμή και τα ηγετικά προσόντα των προκατόχων του. Ήταν όμως η ιδανική, η ανώδυνη λύση και γιά το Πατριαρχείο και γιά την ελληνική κυβέρνηση και γιά την GOAL, τα μέλη της οποίας πίστεψαν ότι τελικά θα έχουν το "πάνω χέρι".

Αξίζει ν' αναφέρουμε ότι κατά παράβαση του άρθρου 17 του ισχύοντος Καταστατικού-Συντάγματος, το Πατριαρχείο, μετά τις παραιτήσεις Ιάκωβου και Σπυρίδωνα όρισε εκείνο τοποτηρητή, ενώ αυτό το προνόμιο το έχει μόνο η τοπική Σύνοδος των Επισκόπων.

[ Ενδεικτικά, το καλοκαίρι του 2000 γράφαμε (βλ. αρχείο): «...Αν οι της GOAL έχουν "το πάνω χέρι" στα εκκλησιαστικά, με τον Δημήτριο σε ρόλο τυπικό, τότε δεν θα υπάρξει πρόβλημα. Αν όμως το Πατριαρχείο θελήσει να κερδίσει το χαμένο έδαφος, χρησιμοποιώντας τον Δημήτριο, τότε η κρίση θα είναι αναπόφευκτη και οι της GOAL θα προχωρήσουν στην δημιουργία αυτοκέφαλης Εκκλησίας, κάτι που επιθυμούν και άλλες ορθόδοξες Εκκλησίες στην Βόρεια Αμερική. Να σημειωθεί ότι η υπόθεση Σπυρίδωνα, ναι μεν έδειξε ότι το Πατριαρχείο ελέγχει τουλάχιστον γιά τώρα την κατάσταση, αλλά απόδειξε ότι η ομογένεια άρχισε ν' ασχολείται με τα εκκλησιαστικά και έχει αντιληφθεί τον ρόλο του Φαναρίου, που εκφράζεται με δολοπλοκίες κι ενδιαφέρεται γιά την οικονομική αφαίμαξή της. Παράλληλα, έδειξε ότι το Φανάρι άρχισε να χάνει "δύναμη", αφού με την τοποθέτηση του Δημήτριου, έδειξε ότι βάζει "νερό στο κρασί" του, προσπαθώντας να κρατήσει τις λεπτές ισορροπίες, ώστε ν' αποφύγει την περίπτωση αυτοκεφαλίας ή αυτονομίας που θα οδηγήσει σε αυτήν. Με την πάροδο του χρόνου, η πίεση γι' ανακήρυξη αυτοκέφαλης εκκλησίας θα μεγαλώνει και μοιραία θα επέλθει η σύγκρουση: Ο πρώην Αμερικής Ιάκωβος ακόμα ερωτοτροπεί με την ιδέα εκπροσώπησης 8 εκατομ. ορθόδοξων (Ελληνοαμερικανών και μη) στις ΗΠΑ και όχι 1,1 εκατομ., όπως γίνεται σήμερα. Μαζί του και η GOAL. Θα μπορέσει αυτή την φορά ο ουσιαστικός τοποτηρητής των συμφερόντων του Φαναρίου π. Καρλούτσος να "προλάβει"¨την κατάσταση; Φαίνεται δύσκολο...».
Δυστυχώς, τα γεγονότα των τελευταίων δύο χρόνων, επιβεβαίωσαν τα παραπάνω. ]

Η αναπόφευκτη σύγκρουση
Πριν δύο χρόνια, στην Κληρικολαϊκή της Φιλαδέλφειας, οι της OCL (η GOAL έπαψε να υφίσταται τυπικά μετά την παραίτηση Σπυρίδωνα) κατάφεραν να ψηφίσουν τροποποιήσεις στο Καταστατικό. Αυτές όμως δεν έγιναν δεκτές από το Φανάρι, που άρχισε να διαπιστώνει ότι οι δωρητές του είχαν απαιτήσεις που ξέφευγαν από τα όρια που αυτό έβαζε και άρχισε ν' αντιδρά καθιστώντας τον Δημήτριο υπεύθυνο αν γίνονταν "ευτράπελα" κι επέμεναν στην αυτονομία.

Τότε οι της OCL, έχοντας την εμπειρία των ενεργειών της δικής τους GOAL στο πρόσφατο παρελθόν, άρχισαν να προετοιμάζονται γιά το 2002. Ζήτησαν τις υπηρεσίες του "Εθνικού Κήρυκα" και του περιοδικού "Νέα Υόρκη" γιά να προβάλουν τις θέσεις τους γιά την ανάγκη αυτονομίας, αφήνοντας έμμεσα να εννοηθεί ότι αυτή θα οδηγήσει στην αυτοκεφαλία. Ενημέρωσαν μία μία τις ενορίες, κατάφεραν να πάρουν με το μέρος τους τις περισσότερες κι έτσι εμφανίστηκαν δυναμικά στην Κληρικολαϊκή στην Καλιφόρνια στις αρχές Ιουλίου. Παράλληλα, πρόβαλαν πολύ την απόφαση του Πατριαρχείου Αντιοχείας να παραχωρήσει αυτονομία στην Εκκλησία του στην Αμερική.

Γιά κάποιο λόγο, ο "Εθνικό$ Κήρυκα$", γιά μιά ακόμα φορά, άλλαξε εντελώς "τροπάριο" δύο μήνες πριν την Κληρικολαϊκή κι άρχισε να... προβάλει την ανάγκη να μείνουν τα πράγματα όπως έχουν, επαινώντας το... Φανάρι. Από τις σελίδες του, παραμονές Κληρικολαϊκής, άρχισαν να παρελαύνουν ξαφνικά μητροπολίτες κι επίσκοποι της Ιεράς Αμερικής, οι οποίοι σ' ένα παραλήρημα θεατρινισμού, δήλωναν πίστη και υποταγή στο Φανάρι επίσημα, αλλά ανεπίσημα ταυτίζονταν με την OCL και προέτρεπαν εμπιστευτικά τις ενορίες να ψηφίσουν υπέρ των τροποποιήσεων του καταστατικού στην Κληρικολαϊκή, όπως κι έγινε σε ποσοστό περίπου 70%. Αλλά και ο πρ. Αμερικής Ιάκωβος, εργάστηκε παρασκηνιακά προς αυτήν την κατεύθυνση, ως ένθερμος οπαδός της αυτοδιοίκησης -αυτονομίας της Αρχιεπισκοπής (του).

Αυτά, λίγες εβδομάδες πριν την Κληρικολαϊκή, τα αντελήφθηκαν στο Φανάρι και ζήτησαν τις "καλές υπηρεσίες" της ελληνικής κυβέρνησης, μέσω του υφυπουργού Εξωτερικών Γιάννη Μαγκριώτη, ο οποίος έκανε πολλά ταξίδια στην Πόλη, ιδιαίτερα μετά το Πάσχα. Ο κ. Μαγκριώτης, διπλωμάτες στις ΗΠΑ και υπηρεσιακοί παράγοντες στην Αθήνα κινητοποιήθηκαν και πίεζαν τον Δημήτριο και άλλους παράγοντες της Αρχιεπισκοπής, ν' αποφύγουν κάθε θέμα αυτονομίας. Επιστράτευσαν ακόμα και τον "άρχοντα", παγκόσμιο πρόεδρο του ΣΑΕ.

[ Μεγέθυνση εικόνας ]

Δυστυχώς όμως δεν τα κατάφεραν κι έτσι το Φανάρι τώρα είναι αναγκασμένο ή να δεχτεί τις τροποποιήσεις του Καταστατικού, όπως τις (ξανα)αποφάσισε πρόσφατα το ανώτατο όργανο της Αρχιεπισκοπής Αμερικής, η Κληρικολαϊκή ή να τις απορρίψει. Νομικά ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ να επιφέρει τροποποιήσεις-αλλαγές, όπως εσφαλμένα διαδίδεται ή δημοσιεύεται σε ΜΜΕ.

Σύμφωνα με το άρθρο 11 του ισχύοντος (από 29 Νοεμβρίου 1977) Καταστατικού-Συντάγματος της Αρχιεπισκοπής Αμερικής, "οι Κληρικολαϊκές Συνελεύσεις μπορούν ν' ασχοληθούν με οποιοδήποτε θέμα και να πάρουν αποφάσεις, μ' εξαίρεση "πνευματικά και κανονικά".

Επίσης, σύμφωνα με το (τελευταίο) άρθρο 24, "το παρόν Σύνταγμα, ουτωσί επικεκυρωμένον υπό του Οικουμενικού Πατριαρχείου, υπόκειται εις αναθεώρησιν υπό της Αρχιεπισκοπικής Κληρικολαϊκής Συνελεύσεως, οσάκις λόγοι ή ανάγκαι επιβάλλουσι τούτο, η δε αναθεώρησις αύτη υποβάλλεται προς το Οικουμενικόν Πατριαρχείον προς έγκρισιν και επικύρωσιν".

Εκτιμούμε ότι το Φανάρι δεν πρόκειται να δεχθεί τις τροποποιήσεις του καταστατικού, με τις οποίες ζητείται και αυτονομία-αυτοδιοίκηση, γιά τους ακόλουθους λόγους:

Ουδέποτε στα τελευταία 10 χρόνια επικύρωσε σημαντικές αποφάσεις Κληρικολαϊκών Συνελεύσεων.

Η αναμενόμενη ενέργεια της Εκκλησίας της Ελλάδος να ζητήσει από το Φανάρι να υπαχθούν ουσιαστικά σε αυτήν οι μητροπόλεις των "νέων χωρών", με πολύ πιθανή την μελλοντική ανακήρυξη της Εκκλησίας της Ελλάδος σε Πατριαρχείο, θα το αποδυναμώσει και έτσι δεν θα θελήσει να χάσει την επιρροή του στην Εκκλησία της Αμερικής, φοβούμενο την αυτοκεφαλία ως το επόμενο βήμα της αυτονομίας.

Το ενδιαφερόμενο γιά δύναμη, απόλυτο έλεγχο και χρήμα Φανάρι νομίζει ότι έχει ακόμα "το πάνω χέρι" στην αρχιεπισκοπή Αμερικής, μετά την πολυδιάσπασή της σ' επισκοπές- μητροπόλεις, άμεσα ελεγχόμενες από αυτό. Ελέγχει τους (διπρόσωπους) μητροπολίτες, εξαιτίας των "κοσμικών" ακατανόμαστων αμαρτιών τους, τους οποίους πριν, χρησιμοποίησε κατά του Ιάκωβου και μετά κατά του Σπυρίδωνα. Επίσης, βασίζεται στις "στρατιές" των "εκατόνταρχων", που δεν πολυενδιαφέρονται αν ο επόμενος αρχιεπίσκοπος στις ΗΠΑ θα μιλά ελληνικά, όπως παραδοσιακά συμβαίνει ίσαμε τώρα.

Πιθανές επιπτώσεις...

Η άρνηση όμως του Φαναρίου να δεχτεί τις τροποποιήσεις, που θα δίνουν αυτονομία στην αρχιεπισκοπή Αμερικής, θα μεγαλώσει το χάσμα και την αρνητική εικόνα των Αμερικανών ελληνικής καταγωγής γι' αυτό, οπότε μιά μεγάλη κρίση-σύγκρουση, είναι φυσιολογική και αναμενόμενη, γιά τους ακόλουθους λόγους:

'Οσον αφορά τον Δημήτριο, μπορεί ν' αποδυναμωθεί, αλλά θεωρούμε απίθανο να τον αντικαταστήσει το Φανάρι, μετά απ' όλα όσα έγιναν με τον Σπυρίδωνα.

...και πιθανά σενάρια

Αν το οικουμ. Πατριαρχείο, όπως είναι αναμενόμενο, δεν δεχτεί τις τροποποιήσεις στο Καταστατικό, τότε οι της OCL σίγουρα δεν θα διστάσουν να του κηρύξουν τον "πόλεμο" σε δύο μέτωπα:

Το δεύτερο είναι και το πλέον εφιαλτικό σενάριο -και πολύ πιθανό- γιατί σε μιά τέτοια περίπτωση θα ξεκινήσει δικαστικός αγώνας, εξαιτίας των περιουσιακών στοιχείων των ενοριών (κτίρια εκκλησιών, σχολεία, εγκαταστάσεις κ.ά.), την ιδιοκτησία των οποίων έχει η Αρχιεπισκοπή (άσχετα αν τα έχτισαν τα μέλη των ενοριών κι αυτή τα οικειοποιήθηκε) και κατά προέκταση το Φανάρι.

Σε μιά τέτοια περίπτωση, η υπόθεση θα οδηγηθεί στο ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, το οποίο θα πρέπει να αποφασίσει αν ένας εκκλησιαστικός Οργανισμός εκτός χώρας, μ' έδρα δηλαδή στην Τουρκία, έχει δικαιώματα σε ακίνητα στις ΗΠΑ που δημιούργησαν και διαχειρίζονται Αμερικανοί πολίτες και αν ναι, πως τα απόκτησε, όπως έγινε την δεκαετία του '70 με την Ρωσική Εκκλησία. Και οι της OCL είναι αποφασισμένοι γιά όλα.

Οι επαφές της OCL με την "Ορθόδοξη Εκκλησία Αμερικής"
Σύμφωνα μ' εξακριβωμένες πληροφορίες, στελέχη της OCL (και πριν της GOAL) έχουν συναντηθεί πολλές φορές τα τελευταία τρία χρόνια με την ηγεσία της Ορθόδοξης Εκκλησίας Αμερικής (OCA), που έχει έδρα την πόλη Syosset της Νέας Υόρκης. Πρόκειται γιά την μεγαλύτερη Ορθόδοξη Εκκλησία στο δυτικό ημισφαίριο, με περίπου 3 εκατομ. μέλη χριστιανούς ορθόδοξους και 2,500 ενορίες στις ΗΠΑ, Καναδά και Μεξικό -σύμφωνα με το ειδησεογραφικό Πρακτορείο "Ηνωμένος Τύπος" (ο πραγματικός αριθμός πρέπει να κυμαίνεται γύρω στο 60%). Ακολουθεί το παλαιό ημερολόγιο. Η Εκκλησία στην δεκαετία του '70, μετά από έντονη δικαστική διαμάχη με την προϊσταμένη αρχή, την Ρωσική Εκκλησία, περισσότερο γιά τα περιουσιακά στοιχεία στις ΗΠΑ, έγινε αυτοκέφαλη, διατηρώντας μόνο "πνευματικούς" δεσμούς με το Πατριαρχείο Ρωσίας.

Νέος ηγέτης της (αρχιεπίσκοπος) εκλέγηκε (δεν διορίζεται) στις 22 Ιουλίου 2002 στην Κληρικολαϊκή Συνέλευση στο Ορλάντο της Φλόριδας, ο μητροπολίτης Φιλαδελφείας Χέρμαν, που συγκέντρωσε περισσότερες ψήφους από τον μητροπολίτη Καναδά Σεραφείμ και θ' αντικαταστήσει τον γιά 25 χρόνια αρχιεπίσκοπο, Θεοδόσιο. Η ενθρόνιση θα γίνει στις 5 Σεπτεμβρίου, στον καθεδρικό Ναό του Αγίου Νικολάου στην Ουάσιγκτον.

Σε αυτήν την Εκκλησία στηριζόταν περισσότερο ο Ιάκωβος, όταν στα 1995 έκανε την κίνηση γι' αυτοκέφαλη Εκκλησία στην Αμερική. Τώρα, μαζί της, έχουν επαφές οι της OCL. Σημ.: Παράγοντες της OCA δεν κρύβουν την επιθυμία τους γιά την δημιουργία ορθόδοξου Πατριαρχείου στις ΗΠΑ, με τον Δημήτριο επικεφαλής, το οποίο θα συνενώσει όλους τους ορθόδοξους.

"Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα" δηλαδή γιά το Πατριαρχείο. Θα λέγαμε, όπως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση, ότι τώρα είναι η εποχή γι' αυτό "να θερίσει τους ανέμους που έσπειρε" με την πολιτική του διαίρει και βασίλευε (και είσπραττε).

Κι όλα αυτά, την ώρα που στις εκκλησίες η Θ. Λειτουργία γίνεται στ' αγγλικά, ενώ τα παιδιά των μεταναστών δεν μαθαίνουν να ομιλούν ελληνικά, στα σχολεία των ενοριών που έχτισαν οι γονείς και οι παπούδες τους περισσότερο γι' αυτό τον σκοπό, επειδή αυτά η Αρχιεπισκοπή τα μετάτρεψε σε "παιδικές χαρές", στις οποίες κάθε άλλο παρά τα ελληνικά διδάσκονται. Γι' αυτήν προέχουν οι "πελάτες", που θα γεμίζουν τις "μεγαλοπρεπείς" εκκλησίες και τα ταμεία τους, άσχετα ποιά γλώσσα ομιλούν ή από ποιά χώρα προέρχονται. Αρκεί να δηλώνουν ορθόδοξοι χριστιανοί...

Μία πολύ ενδιαφέρουσα έρευνα Ινστιτούτου, που διαψεύδει τα διαφημιζόμενα γιά τον πραγματικό αριθμό των Ορθόδοξων στις ΗΠΑ

Στις αρχές του 2002 δημοσιεύτηκαν τ' αποτελέσματα έρευνας-μελέτης που έκανε το Ινστιτούτο Θεολογικών Σπουδών του Χάρτφορντ στις ΗΠΑ τους δύο προηγούμενους χρόνους, σύμφωνα με την οποία, οι ορθόδοξοι χριστιανοί, μέλη (αλά και μη μέλη που εκκλησιάζονται έστω μία φορά τον χρόνο) της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας γενικά, δεν ξεπερνούν τα 2,200,000 (εκτιμά ότι τα μέλη -ενήλικες άνω των 18- δεν ξεπερνούν το 1 εκατομ.) και σημειώνει ότι ο αριθμός αυτός απέχει κατά πολύ από εκείνον που οι ορθόδοξες Εκκλησίες διαφημίζουν.

'Οταν λέμε μέλη της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας εννοούμε κάθε χριστιανό ορθόδοξο, άσχετα σε ποιό Πατριαρχείο υπάγεται ή τελεί υπό πνευματική κηδεμονία η Εκκλησία του ή η αρχιεπισκοπή του.

Οι ορθόδοξες αρχιεπισκοπές ή εκκλησίες στις ΗΠΑ, υπαγόμενες σε Πατριαρχείο ή μη, είναι οι ακόλουθες, σύμφωνα με το Ινστιτούτο: Ορθόδοξη Εκκλησία Αμερικής (συμπεριλαμβάνει Ρώσους, Ρουμάνους, Ουκρανούς, Αλβανούς, Βουλγάρους), Ελληνική Αρχιεπισκοπή, Αντιοχική Αρχιεπισκοπή, Ρουμανική Αρχιεπισκοπή, Σερβική Εκκλησία, Ουκρανική Εκκλησία, Καρπαθορωσική Εκκλησία, Βουλγαρική Εκκλησία, Αλβανο-ελληνική Εκκλησία, "Μακεδονική" Εκκλησία και δύο ανεξάρτητες.

Γιώργος Λυκομήτρος
07-02

[ ΚΑΛΑΜΙ - www.kalami.net/thema/ekklhsia_usa.html - Ιούλιος 2002 ]