Εσβησε ο φάρος του Ελληνισμού

Η ΑΠΟΦΑΣΗ - 12 Απριλίου 2005

Συγκίνηση για τον πρώην Αρχιεπίσκοπο
Βορείου και Νοτίου Αμερικής Ιάκωβο

Της Μαρίτας Πάλλη

Απεβίωσε χθες τα ξημερώματα, ύστερα από επίμονα αναπνευστικά προβλήματα, ο «ιστορικός» (επί 37 έτη) ιεράρχης του Απόδημου Ελληνισμού, πρώην Αρχιεπίσκοπος Βορείου και Νοτίου Αμερικής Ιάκωβος. Ο σεβάσμιος ιεράρχης του Ελληνισμού και υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο πλευρό του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, φίλος 9 προέδρων των ΗΠΑ, εκδήμησε σε ηλικία 94 χρονών, ύστερα από νοσηλεία στο νοσοκομείο Στάμφορντ του Κονέκτικατ.

Ο εκλιπών Αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος (κατά κόσμον Δημήτριος Κουκουζής) γεννήθηκε το 1911 στην Ιμβρο και σπούδασε στην Πατριαρχική Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Εισήλθε στην κλήρο το 1934. Χειροτονήθηκε διάκονος με το όνομα Ιάκωβος. Υπηρέτησε στο πλευρό του Αρχιεπισκόπου Αθηναγόρα και το 1940 χειροτονήθηκε ιερέας στο Λόουελ της Μασαχουσέτης. Από το 1942 έως το 1954 διατέλεσε πρωτοπρεσβύτερος του Καθεδρικού Ναού του Ευαγγελισμού της Βοστόνης. Το 1950 έλαβε την αμερικανική υπηκοότητα. Το 1954 έγινε Επίσκοπος Μάλτας και το 1956 Μητροπολίτης Μάλτας. Το 1955 το Οικουμενικό Πατριαρχείο τον διόρισε εκπρόσωπό του στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών. Το 1959 επισκέφτηκε το Βατικανό και τον τότε Πάπα Ιωάννη ΚΓ’. Ηταν ο πρώτος ελληνορθόδοξος επίσκοπος που επισκέφθηκε το Βατικανό. Την ίδια χρονιά εξελέγη Αρχιεπίσκοπος της Ελληνικής Ορθοδόξου Εκκλησίας Βορείου και Νοτίου Αμερικής και πρόεδρος του hlΠαγκοσμίου Συμβουλίου Ελληνισμού, θέση που κατείχε ώς το 1968. | Τον Ιούλιο του 1996 παραιτήθηκε από τον αρχιεπισκοπικό θρόνο και στη θέση του το Φανάρι εξέλεξε τον Μητροπολίτη Ιταλίας Σπυρίδωνα, τον προκάτοχο του νυν Αρχιεπισκόπου Αμερικής Δημήτριου. Την ανακοίνωση του θανάτου του πρώην Αρχιεπισκόπου έκανε ο νυν Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Δημήτριος: «Υπήρξε υπέροχος... Προσέφερε στην Εκκλησία μια έντονη, συνεχή, πολύμορφη και δημιουργική ποιμαντική δραστηριότητα. Ενας αληθινός και ολοκληρωμένος ποιμήν, ο οποίος προσπαθούσε μέρα και νύχτα να διδάξει το ποίμνιό του, να το καθοδηγήσει, να το παρηγορήσει, να το ενθαρρύνει…».

Εγκώμια από Βαρθολομαίο και Ειρηναίο
Το εγκώμιο του εκλιπόντος ιεράρχη, ο οποίος, όπως αναφέρει, υπήρξε «γέννημα θρέμμα της αιγιοπελαγίτικης Ιμβρου, με διεθνή εμβέλεια και κύρος», πλέκει σε «αποχαιρετιστήριο μήνυμά του το Οικουμενικό Πατριαρχείο: «Από πολλών και ποικίλων θέσεων ευόρκως και λίαν καρποφόρως (ο εκλιπών) διηκόνησε την Ορθοδοξία και το Γένος, διό και η Μήτηρ Εκκλησία, μετά βαθείας ευγνωμοσύνης θα τον ενθυμήται (...) Υπήρξε γνήσιος εκφραστής του μαρτυρικού πνεύματος του Οικ. Θρόνου, ετίμησεν αρμοδίως την τιμήσασαν αυτόν Μητέρα Εκκλησία (...). Την αποστολή αντιπροσωπείας Αγιοταφιτών στις ΗΠΑ για την κηδεία του μακαριστού Ιακώβου ανακοίνωσε και ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Ειρηναίος, αναφερόμενος στην παρακαταθήκη της ιεροπρεπείας και της σεμνότητας του μακαριστού». Το προσεχές Σάββατο ο κ. Ειρηναίος θα τελέσει μνημόσυνο στον Γολγοθά.

Η πολιτική ηγεσία
•  «Σεβαστό συνομιλητή πολλών προέδρων, που τοποθέτησε την Ορθοδοξία στη θέση που της αρμόζει στις ΗΠΑ, που την ενδυνάμωσε και προώθησε τις ελληνικές θέσεις» χαρακτήρισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας τον εκλιπόντα.
•  Στη συλλυπητήρια επιστολή του, ο πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής αναφέρει: «Στάθηκε, μέχρι και την τελευταία του πνοή, συνεπής μαχητής στην έπαλξη του χρέους, υπέρ των δικαίων της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού. Απολαμβάνοντας παράλληλα μεγάλο κύρος τόσο στους πνευματικούς κύκλους αλλά και γενικότερα στην κοινωνία των ΗΠΑ, προάσπισε με το δικό του έγκριτο και πειστικό τρόπο, κάθε φορά που οι περιστάσεις το επέβαλλαν, τα εθνικά μας ζητήματα, έχοντας ως αποκλειστικό γνώμονα την αγάπη του για την Ορθοδοξία και την Ομογένεια».
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Γιώργος Παπανδρέου αναφέρθηκε στους αγώνες του εκλιπόντος για το Κυπριακό: «Αποτέλεσε οδηγό για κάθε Ελληνα μετανάστη στην Αμερική, σταθερό σημείο αναφοράς, με έντονη παρουσία και δράση για την προώθηση των εθνικών μας θεμάτων και ιδιαίτερη συμβολή στον αγώνα για την επίλυση του Κυπριακού».

Για πρώτη φορά στις ΗΠΑ ο Χριστόδουλος
•  Μετά την πολυετή άρνηση εκ μέρους του Οικ. Πατριαρχείου και τη διπλωματική «αναβολή» από πλευράς της Αρχιεπισκοπής Αμερικής της επίσημης επίσκεψης του Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου στην Αμερική για να παραστεί σε εκδηλώσεις των Ελλήνων ομογενών (π.χ. παρέλαση της 25ης Μαρτίου), χθες έγινε γνωστό πως ο κ. Χριστόδουλος θα μεταβεί τελικώς στις ΗΠΑ για το «ύστατο χαίρε» στον εκλιπόντα ιεράρχη. Ο Αρχιεπίσκοπος, ο οποίος διατηρούσε μακροχρόνιες στενές σχέσεις με τον μακαριστό Ιάκωβο, απέστειλε συλλυπητήριο τηλεγράφημα στον νυν Αμερικής Δημήτριο και σε τηλεφωνική μεταξύ τους συνομιλία εξεδήλωσε την επιθυμία να παραστεί στην εξόδιο ακολουθία και την ταφή του. Ετσι, την προσεχή Τετάρτη ο κ. Χριστόδουλος θα αναχωρήσει για τη Νέα Υόρκη και, φιλοξενούμενος της Αρχιεπισκοπής Αμερικής, θα δώσει το «παρών» στην εξόδιο ακολουθία στον Καθεδρικό Ναό της Αγίας Τριάδας και στη συνέχεια, σύμφωνα με πληροφορίες, θα μεταβεί στη Βοστόνη και τη Θεολογική Σχολή, όπου σχεδιάζεται να ταφεί ο εκλιπών. Το «παρών» στην κηδεία θα δώσει και αποστολή Αγιοταφιτών αρχιερέων, αλλά και αντιπροσωπείες των λοιπών Ορθοδόξων και όχι μόνο Εκκλησιών. Στο συλλυπητήριο μήνυμά του ο κ. Χριστόδουλος αναφέρει για τον εκδημήσαντα πρώην Προκαθήμενο: «Υπήρξε δι’ όλης του της ζωής ανυποχώρητος υπερασπιστής των δικαίων των λαών, πιστός θεματοφύλακας των ελληνορθόδοξων παραδόσεων, συνειδητός σκαπανεύς της κίνησης για την ενότητα των χριστιανών, λάτρης της Ελλάδας και σθεναρός πνευματικός και εθνικός ηγέτης της Ομογένειας στην Αμερική»

Σε Φανάρι και Ισραήλ Μολυβιάτης και Σκανδαλάκης
Στο Τελ Αβίβ μεταβαίνει αύριο ο υφυπουργός Εξωτερικών Παναγιώτης Σκανδαλάκης για συναντήσεις με αξιωματούχους της κυβέρνησης Αριέλ Σαρόν, ως προς την αντιμετώπιση της κρίσης στο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, ύστερα από τις αντιδράσεις των Αράβων ορθοδόξων στο πρόσωπο του Πατριάρχη Ειρηναίου, αλλά και 20 Αγιοταφιτών που τάσσονταν υπέρ της παραίτησής του και της διεξαγωγής Μείζονος Συνόδου υπό τον Οικ. Πατριάρχη Βαρθολομαίο, αίτημα το οποίο κατέθεσαν γραπτώς στο Φανάρι προ ημερών και για το οποίο αναμένεται να αποφασίσει το Φανάρι στην προσεχή του Πατριαρχική Σύνοδο στις 19 του μήνα, ύστερα και από τη συνάντησή στο Φανάρι του Οικ. Πατριάρχη Βαρθολομαίου με τον υπουργό Εξωτερικών Πέτρο Μολυβιάτη. Χθες, πάντως, σύμφωνα με τηλεγράφημα του Αθηναϊκού Πρακτορείου από την Ιερουσαλήμ, ο Πατριάρχης Ειρηναίος συναντήθηκε με τον στενό συνεργάτη του Αριέλ Σαρόν, αρμόδιο για θέματα Ιερουσαλήμ υπουργό Νατάν Σαράνσκι, για περίπου μία ώρα. Σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται το πρακτορείο, οι δύο άνδρες συζήτησαν αφενός μεν τα προβλήματα που έχουν ανακύψει με το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων και τις αντιδράσεις στο πρόσωπο του Πατριάρχη, εν όψει της επικείμενης Αφής του Αγίου Φωτός το Πάσχα. Ωστόσο, σύμφωνα με άλλες πηγές που επικαλείται το ΑΠΕ, ο Ισραηλινός υπουργός εξέφρασε στον κ. Ειρηναίο τη δυσφορία της κυβέρνησης Σαρόν και το αίτημα να υπαναχωρήσει από τις δεσμεύσεις, στις οποίες φέρεται ότι προέβη ο Πατριάρχης Ειρηναίος προς την Ιορδανία και την Παλαιστινιακή Αρχή, σε μια προσπάθεια να κατευνάσει τις αντιδράσεις και να μην αρθεί η αναγνώριση στο πρόσωπό του. Από το γραφείο του υπουργού έγινε γνωστό ότι αναμένεται νέα συνάντηση τις επόμενες ημέρες με τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων, όμως να διευκρινίζεται, και πάλι επισήμως, το περιεχόμενο αυτής.

[ Η ΑΠΟΦΑΣΗ - www.apofasi.gr/index.asp?intid=show&nid=13247 - 12 Απριλίου 2005 ]