Σάκη Σερέτη
Μια ζωντανή γέφυρα επικοινωνίας μέσω των Ερτζιανών κυμάτων άνοιξε χθές το βράδυ ο Hellas Fm της Νέας Υόρκης με το «Ελληνικό πρόγραμμα» του CFMB radio του Μοντρεαλ του Κάναδα.
Στην δίωρη ζωντανή επικοινωνία που άρχισε στις 9:00 το βράδυ ο Σάκης Σερέτης απο την Νέα Υόρκη και η Ιουστίνη Φραγκούλη απο το Μόντρεαλ αντάλλαξαν απόψεις σχετικά με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ομογενείς στο Μόντρεαλ και την Νέα Υόρκη.
Μια σύνδεση που αγκαλιάστηκε απο όλους τους ομογενείς που εξέθεσαν τις απόψεις τους και για άλλη μια φορά εξέφρασαν τις ευχαριστίες τους για την ύπαρξη των Μ.Μ.Ε.
Ο Σάκης Σερέτης υπέβαλε μια σειρά ερωτήσεων στην Ιουστίνη Φραγκούλη που αφορούσαν την έκδοση του νέου της βιβλίου που έχει τίτλο «η Παρακαταθήκη». Ένα νέο αποκαλυπτικό βιβλίο, που αναφέρεται στην τρικυμιώδη ποιμαντορία του Αρχιεπισκόπου πρώην Αμερικής Σπυρίδωνα στο οποίο η βιογράφος, συγγραφέας και δημοσιογράφος Ιουστίνη Φραγκούλη επιχειρεί να φωτίσει αθέατες πλευρές δίνοντας μια ολοκληρωμένη εικόνα του έργου του πρώην Αμερικής Σπυρίδωνα.
Μια συνέντευξη χείμαρρος από την Ιουστίνη Φραγκούλη που παρουσιάζει τα γεγονότα της εποχής εκείνης και φωτογραφίζει τους πρωταγωνιστές των γεγονότων που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην απομάκρυνση του πρώην Αμερικής Σπυρίδωνος, καθώς και στην ακύρωση του έργου του.
Η δημοσιογράφος αποτιμά τον ρόλο του Οικουμενικού πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου ενώ παράλληλα δίνει την προσωπική της εκτίμηση για το πατριαρχείο Ιεροσολύμων και τον προκαθήμενο του, επίσης μίλησε και για τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών κ. Χριστόδουλο και για τον Αρχιεπίσκοπο Αλβανίας κ. Αναστάσιο.
Η συνέντευξη έχει ως εξής:
Έχοντας γράψει το πρώτο βιβλίο με την βιογραφία του πρώην Αμερικής Σπυρίδωνος που έχει τίτλο Η Μοναξιά Ενός Ασυμβίβαστου φαντάζομαι πως προκάλεσες αντιδράσεις και σχόλια και θα ήθελα να μας δώσεις μια εικόνα για αυτά, καθώς και για τον αντίκτυπο που προκάλεσε στους κύκλους της Εκκλησίας η έκδοση αυτή.
«Με τη βιογραφία του πρώην Αμερικής ευτύχησα να γράψω ένα ιστορικό βιβλίο, το οποίο αναγνωρίσθηκε για την αντικειμενικότητά του και την απόσταση από τα γεγονότα, ακόμη και από τους πιο δύσπιστους. Θεώρησα χρέος μου να καταγράψω την ιστορία του Σπυρίδωνος στο πηδάλιο της Αρχιεπισκοπής Αμερικής όσο κρατούσα νωπές τις μνήμες από τα γεγονότα και τις εξελίξεις και αυτό αντί να αποτελέσει πρόβλημα, υπήρξε εξαιρετικό προσόν του βιβλίου, όπως ομολογούν εκκλησιαστικοί κύκλοι».
- Πόσες εκδόσεις έχουν γίνει για το βιβλίο αυτό;
«Το βιβλίο αντέχει στην επικαιρότητα σήμερα, πέντε χρόνια μετά την πρώτη του έκδοση στα ελληνικά από τις εκδόσεις Εξάντας (2000). Έχει γίνει τέσσερις εκδόσεις στην ελληνική γλώσσα και τέσσερις εκδόσεις στην αγγλική . Υπήρξε μπεστ-σέλερ και το κυριότερο είναι πως αποτελεί σημείο αναφοράς για τους ασχολούμενους με την ομογένεια της Αμερικής από τότε μέχρι τώρα».
- Τι ήταν αυτό που σε οδήγησε στην συγγραφή του νέου βιβλίου με αναφορά στον πρώην Αμερικής με τίτλο Η Παρακαταθήκη;
«Στη συγγραφή της Παρακαταθήκης με οδήγησε ο πλούτος του αρχειακού υλικού που έχω στην κατοχή μου, πως μού παραδόθηκε από τον πρώην Αρχιεπίσκοπο Αμερικής Σπυρίδωνα. Οι λόγοι του, οι εκθέσεις του προς το Πατριαρχείο, οι επιστολές του προς τα κέντρα αποφάσεως στην Ουάσιγκτον συγκροτούν τη δράση του ιεράρχη στα μεγάλα ζητούμενα της διατήρησης του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας στην Αμερική. Πιστεύω πως έχει έρθει η ώρα να πληροφορηθεί το ευρύτερο κοινό ποιούς στόχους είχε δρομολογήσει ο Σπυρίδων και γιατί ακυρώθηκαν αυτοί οι στόχοι».
- Μπορείς να μας δώσεις κάποια στοιχεία που θεωρείς ότι δεν περιλάμβανε το προηγούμενο βιβλίο και σε ώθησε να επανέλθεις με το νέο σου έργο. Θεωρείς ότι το νέο αυτό βιβλίο ολοκληρώνει το πορτραίτο του πρώην Αμερικής;
«Το νέο βιβλίο ολοκληρώνει το πορτραίτο του πρώην Αμερικής ως εκκλησιαστικού ηγέτη. Η βιογραφία ήταν μια περιγραφή των γεγονότων με ψήγματα αναφορών στους στόχους του και την πολιτική του. Η Παρακαταθήκη αποτελεί πρωτογενές υλικό για την ανάλυση της πορείας και της ποιμαντορίας του Σπυρίδωνος στην Αρχιεπισκοπή Αμερικής. Τα εισαγωγικά και σχολιαστικά κείμενα πάνω στην στρατηγική που είχε σχεδιάσει για την επιβίωση του ελληνικού στοιχείου στην Αμερική, εισάγουν τον αναγνώστη στα πολλαπλά οράματα του ιεράρχη».
- Πόσα χρόνια συνεργάζεσαι με τον πρώην Αμερικής Σπυρίδωνα και ποια είναι η άποψη της δημοσιογράφου Ιουστίνης Φραγκούλη για τον άνθρωπο Σπυρίδωνα;
«Θα πρέπει να σάς ομολογήσω ότι στην αρχή υπήρξε δύσκολη η συνεργασία μου με τον πρώην Αρχιεπίσκοπο Αμερικής, καθώς έκανα την έρευνα για τη βιογραφία του και όταν ήταν νωπές ακόμη οι πληγές από την κακόβουλη δημοσιότητα για το πρόσωπό του. Αφού ολοκλήρωσα το πρώτο μου έργο άρχισα να τον προσεγγίζω περισσότερο. Μου αποκαλύφθηκε ως ένας ιεράρχης με ανθρώπινο πρόσωπο, με μεγάλη ευρυμάθεια και αποκαλυπτική προσήνεια. Ένας χαρισματικός άνθρωπος με βαθιά φιλοσοφική σκέψη και με την αγωνία να διατηρηθεί ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία της Αμερικής ανέγγιχτοι από τη λαίλαπα της αφομοίωσης».
- Ως βιογράφος και συγγραφέας των βιβλίων που αφορούν τον πρώην Αμερικής νομίζω πως είσαι από τα πιο κατάλληλα πρόσωπα να μας πεις εάν θα μπορούσε ο πρώην Αμερικής να επανέλθει στην ενεργό δράση της Εκκλησίας και αν ναι με ποιο τρόπο; Είναι εξάλλου γεγονός ότι ο πρώην Αμερικής είναι νεότατος και θα μπορούσε να προσφέρει σημαντικές υπηρεσίες στην Ορθοδοξία.
«Προσωπικά θεωρώ πως έκοψε τους δεσμούς του με το σημερινό πατριαρχικό καθεστώς από τη στιγμή που δεν αποδέχθηκε την εκλογή του σε μητροπολίτη Χαλδίας. Στη συνείδηση του λαού παρέμεινε ο πρώην Αρχιεπίσκοπος Αμερικής, που εξοστρακίσθηκε με ανηλεή τρόπο γιατί δεν εξυπηρετούσε συγκεκριμένα συμφέροντα μικροπολιτικής. Ωστόσο, ο Σπυρίδων εξακολουθεί να είναι ένας υπηρέτης του Θεού, όχι πλέον σε θεσμικό ρόλο μια και οι θεσμοί έχουν χάσει τη σημασία και το κύρος τους, φοβούμαι».
- Γράφοντας αυτό το δεύτερο βιβλίο και κάνοντας τις αναγκαίες έρευνες θα ήθελα να μου πεις πια είναι η γνώμη σου για την σημερινή εικόνα της Αρχιεπισκοπής Αμερικής και ποια είναι η διαφορά που υπάρχει σήμερα, εάν υπάρχει σε σχέση με την εικόνα που είχε η ιερά Αρχιεπισκοπή την εποχή που ήταν στο τιμόνι της ο πρώην Αμερικής Σπυρίδωνας.
«Νομίζω ότι θα ήταν πολύ επιπόλαιο να κάνω αφορισμούς. Το νέο μου βιβλίο προσφέρει υλικό για συγκρίσεις. Άλλωστε, επιχειρώντας μια έρευνα για την μετά Σπυρίδωνα εποχή αποκαλύπτεται ότι η Αρχιεπισκοπή έχει χάσει το ρόλο της στο θέμα του λόμπι για τα εθνικά θέματα,στο ζήτημα της ορθόδοξης θεολογικής παιδείας, της ελληνικής παιδείας αλλά και αυτής καθαυτής της διοίκησης του αρχιεπισκοπικού οργανισμού. Διαπιστώνεται ένα τεράστιο έλλειμμα όχι μόνο στα οικονομικά αλλά περισσότερο στα οράματα και τους στόχους».
- Ποια ήταν κατά την άποψη σου τα άτομα που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην παραίτηση του πρώην Αμερικής και ποιος είναι σήμερα ο ρόλος τους στα τεκταινόμενα της Αρχιεπισκοπής Αμερικής;
«Τα άτομα που έπαιξαν ρόλο στην παραίτηση του πρώην Αμερικής ήταν οι γνωστοί πολέμιοί του οι οποίοι έχουν επανέλθει εν χορδαίς και οργάνοις σε θεσμικές θέσεις στην Αρχιεπισκοπή Αμερικής. Από τον πρόεδρο της Εκτελεστικής Επιτροπής Μάικλ Τζαχάρη, μέχρι τον π. Άλεξ Καρλούτσο, μέχρι το Τόμας Λέλον, τον Τζέρρυ Δημητρίου, τους απολυθέντες καθηγητές της Θεολογικής Σχολής της Βοστώνης, όλοι έχουν επανέλθει στο προσκήνιο παίζοντας πρωταγωνιστικό ρόλο στο σημερινό παρακμιακό τοπίο της Αμερικής. Όλοι όμως αυτοί, όποιο ρόλο και αν έπαιξαν, δεν θα πετύχαιναν ποτέ τους στόχους τους χωρίς την υποστήριξη και σύμπραξη του κ. Βαρθολομαίου».
- Ενα απο τα πρόσωπα που φημολογείται ότι έπαιξε σημαντικό ρόλο στην απομάκρυνση του πρώην Αρχιεπισκόπου Αμερικής Σπυρίδωνος είναι και ο πολυμήχανος (όπως τον ονομάζεις στο βιβλίο σου) π. Αλεξ. Καλούτσος, για το όνομα του οποίου έχει δημιουργηθεί ένας μύθος και που τού καταλογίζεται και η απομάκρυνση του μακαριστού Ιακώβου. Πιστεύεις πως εξακολουθεί να κινεί παρασκηνιακά τα νήματα στην Αρχιεπισκοπή Αμερικής και σήμερα;
«Ο πατήρ Άλεξ Καρλούτσος δεν κινεί αοράτως αλλά ορατώς τα νήματα της Αρχιεπισκοπής. Δεν υπάρχουν μυστικά σ' αυτό, αφού ο ίδιος διατυμπανίζει πως είναι ο απευθείας σύνδεσμος της Αρχιεπισκοπής Αμερικής με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο. Παρά το γεγονός ότι απομακρύνθηκε από την Ηγεσία των 100, κατάφερε πάλι να πάρει ηγετικό τίτλο στο Τάγμα των Αρχόντων και να κινείται αεικίνητα στο προσκήνιο του αρχιεπισκοπικού οργανισμού. Τώρα γιατί ένας απλός ιερέας έχει γίνει παντοδύναμος στην Αρχιεπισκοπή Αμερικής και «καπελώνει» τον Αρχιεπίσκοπο Δημήτριο παρακάμπτοντάς τον και επικοινωνώντας απευθείας με τον κ. Βαρθολομαίο, ρωτείστε τον τελευταίο. Εκείνος μπορεί να δώσει ίσως μια ικανοποιητική εξήγηση για το φαινόμενο αυτό».
- Η πολιτική ηγεσία της Ελλάδος τι ρόλο έπαιξε τότε στην υπόθεση της παραίτησης του πρώην Αμερικής;
«Βεβαίως έπαιξε ρόλο στην ενορχήστρωση της απομάκρυνσης του Σπυρίδωνος. Ο τότε υφυπουργός Γρηγόρης Νιώτης έχει ομολογήσει πως συμφώνησε με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο στην κατάτμηση της Αρχιεπισκοπής σε μητροπόλεις καθώς και στην απογύμνωση του διαδόχου αρχιεπισκόπου από την ανάμειξη στα εθνικά θέματα. Η ελληνική κυβέρνηση ήθελε ξεκάθαρα ένα αρχιεπίσκοπο-μαριονέτα στα εθνικά θέματα και νομίζω πως το πέτυχε».
- Θεωρείς πως σήμερα υπάρχουν πολέμιοι της εποχής Σπυρίδωνος, που έχουν αλλάξει γνώμη και έχουν μετανοιώσει για την στάση τους;
«Βλέπω ότι πολλοί από τους πολέμιους του Σπυρίδωνος έχουν αλλάξει στάση γιατί βλέπουν το αδιέξοδο της Αρχιεπισκοπής και της Ομογένειας μετά την παραίτησή του. Πιστεύω βέβαια πως υπάρχει και η μερίδα των οπαδών του εξαμερικανισμού της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αμερικής που έχουν μείνει αμετακίνητοι και προσβλέπουν πάντα στην αποκοπή της Ελληνορθόδοξης Εκκλησίας της Αμερικής από το Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης».
- Τελευταία δημοσιεύματα της εφημερίδος Εθνικός Κήρυκας παρουσιάζουν το Φανάρι να είναι δυσαρεστημένο με τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής Δημήτριο και σε δημοσίευμα της 17 Νοεμβρίου αναφέρει τους λόγους. Θεωρείς πως η αναφερόμενη δυσαρέσκεια του Πατριάρχη μπορεί να έχει συνέχεια;
«Πιστεύω πως ο Πατριάρχης έχοντας μετακινήσει δύο αρχιεπισκόπους (το μακαριστό Ιάκωβο και τον Σπυρίδωνα) δεν μπορεί εύκολα να αποπέμψει και το Δημήτριο. Κατ' αρχήν με την σιωπή του εξυπηρετεί τους εντεταλμένους του πατριάρχη Βαρθολομαίου στην Αμερική και, κατά δεύτερο λόγο, ως μέλος της παρεκκλησιαστικής οργάνωσης Ζωή στην Ελλάδα, έχει καλυμμένα τα νώτα του και σε επίπεδο στηριγμάτων και σε επίπεδο δημοσιότητας».
- Πως βλέπεις την εικόνα του Οικουμενικού Πατριαρχείου και ιδιαίτερα του προκαθημένου του σε μια εποχή που τα προβλήματα φαίνεται πως αυξάνονται; Θεωρώ πως είσαι από τους ανθρώπους που μπορούν να δώσουν μια εμπεριστατωμένη απάντηση λόγω της πολύχρονης ενασχόλησης σου με τα της Εκκλησίας αφενός και αφετέρου είναι γνωστό, όπως έχεις πει και σε παλαιότερη συνομιλία μας, ότι προέρχεσαι απο οικογένεια λευιτική που έχει προσφέρει στην Ορθόδοξη Εκκλησία.
«Φοβούμαι πως το Σεπτό Κέντρο της Ορθοδοξίας έχει πολλαπλώς απογοητεύσει το εκκλησίασμα και στην Ελλάδα και στις ΗΠΑ. Ο ηγέτης της Ορθοδοξίας κ. Βαρθολομαίος αναλώνεται σε προβληματικές καταστάσεις που θίγουν το κύρος του και το κύρος του Οικουμενικού Πατριαρχείου ευρύτερα. Η συνεχής τριβή του με τον προκαθήμενο της Εκκλησίας της Ελλάδας αλλά και η αντικανονική εκπαραθύρωση τόσο δύο αρχιεπισκόπων στην Αμερική (Ιάκωβου και Σπυρίδωνος) όσο και άλλων μητροπολιτών ανά τον κόσμο αποπνέουν μια αίσθηση συνεχούς βυζαντινής ίντριγκας. Επιπλέον, ο οικουμενικός πατριάρχης έχει συγκρουσθεί και με άλλες ορθόδοξες δικαιοδοσίες της Ανατολικής Ευρώπης. Θεωρώ πως ο ρόλος του θα έπρεπε νάταν εκείνος της καταλλαγής και της αγάπης. Άλλωστε «η αγάπη ουκ ασχημονεί, ου ζητεί τα εαυτής...»
- Θα ήθελες να μας σκιαγραφήσεις τον Αρχιεπίσκοπο Δημήτριο;
«Δυστυχώς δεν έχει επιδείξει τα ηγετικά προσόντα ενός αρχιεπισκόπου. Επιπλέον, έχει αφήσει τον αρχιεπισκοπικό οργανισμό έρμαιο στα χέρια των πλουτοκρατών με αποτέλεσμα να ανεβαίνουν τα οικονομικά ελλείμματα. Μοιάζει ακυβέρνητο σκάφος η Αρχιεπισκοπή Αμερικής καθώς ο κατά τα άλλα σεβάσμιος κ. Δημήτριος δεν δείχνει πυγμή και παρουσία στα πράγματα».
- Τι θα απαντούσε η Ιουστίνη Φραγκούλη σε αυτούς που θα υποστηρίξουν ότι επιχειρείται μια παρέμβαση στα εσωτερικά της Αρχιεπισκοπής Αμερικής με ένα βιβλίο που μάλιστα ο τίτλος του σε προδιαθέτει για την βαρύτητα του περιεχομένου.
«Δεν υπάρχει καμία πρόθεση για παρέμβαση εκ μέρους μου. Απλώς η δημοσιογραφική μου ιδιότητα αλλά και η κατοχή των αρχείων του αρχιεπισκόπου Σπυρίδωνος με ώθησαν στη συγγραφή της Παρακαταθήκης. Πιστεύω ότι έπρεπε να αποκαλυφθούν οι ζωτικοί στόχοι του πρώην Αμερικής και γιατί ανατράπηκαν και ακυρώθηκαν σε μια μόλις πενταετία».
- Ο εξαμερικανισμός των Ελλήνων Ορθόδοξων έχει αρχίσει και βρίσκει πρόσφορο έδαφος, θεωρείς ότι σε λίγα χρόνια μπορεί να αλλάξει ο τίτλος της Ελληνικής Ορθόδοξου Αρχιεπισκοπής και να αντικατασταθεί με κάτι διαφορετικό;
«Πάντοτε υπήρχαν και θα υπάρχουν οι φωνές των οπαδών του εξαμερικανισμού της Ελληνικής Ορθόδοξης Αρχιεπισκοπής. Ωστόσο, τώρα η νεολαία δείχνει στροφή προς τις ελληνικές της ρίζες. Επομένως ο Ελληνισμός έχει μομέντουμ στην Αμερική και αυτό το κύμα δεν ανατρέπεται. Όσο για τους πανορθοδοξιστές ας πάνε στην OCA, δεν πρέπει να μπερδευτούν με την Ελληνική Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή Αμερικής».
- Πως σου ακούγεται η θεία λειτουργία στην αγγλική και πόσο απαραίτητη την θεωρείς; Συμβαίνει και στον Κάναδα αυτό;
«Θα σάς πω την προσωπική μου άποψη γιατί μόνο γι αυτήν μπορώ να μιλήσω με βεβαιότητα. Θεωρώ ότι η θεία λειτουργία θα πρέπει να ακούγεται στην ελληνιστική ελληνική, την αυθεντική γλώσσα της Ορθοδοξίας, γιατί τα ακούσματα αποτελούν χαλί μνήμης για τη νέα γενιά έστω κι αν δεν καταλαβαίνει την σημασία των λόγων. Μπορεί πάντοτε το Ευαγγέλιο, η Κυριακή Προσευχή και το Πιστεύω να είναι στις δύο γλώσσες. Εδώ στον Καναδά έχει εφαρμοσθεί αυτό το μοντέλο και το αξιολογώ ως επιτυχέστατο».
- Επικαλούμενος την βαθιά σου γνώση στα εκκλησιαστικά θέματα θα ήθελα να μου περιγράψεις πως βλέπεις μερικά σημαντικά πρόσωπα στον χώρο της εκκλησίας και θα ήθελα να αρχίσω με τον πρώην Ιεροσολύμων Ειρηναίο.
«Θύμα μια ομάδας συμφερόντων που κλόνισαν το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων με απρόβλεπτες συνέπειες για το μέλλον του θώκου και τις ισορροπίες στην περιοχή».
- Ο νέος πατριάρχης Θεόφιλος θεωρείς ότι μπορεί να φέρει ειρήνη και αγάπη στους κόλπους του πατριαρχείου Ιεροσολύμων και πόσο ανασταλτικός παράγοντας είναι η μη αναγνώριση του από το Ισραήλ;
«Δεν βλέπω πώς ο νέος πατριάρχης θα φέρει ειρήνη στην περιοχή όταν η όλη ιστορία έχει τροφοδοτήσει τους αμφισβητίες της ελληνορθόδοξης επιρροής στα Ιεροσόλυμα, από Ισραηλινούς μέχρι Ιορδανούς και Παλαιστίνιους. Θεωρώ ότι υπήρξε μοιραίο λάθος το ανακάτεμα της τράπουλας στην περιοχή. Ένα λάθος που θα το πληρώσει πάλι ο Ελληνισμός».
- Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος
«Σπουδαίος ιεράρχης σε κρίσιμο πόστο».
- Αρχιεπίσκοπος Ελλάδας Χριστόδουλος
«Είναι ηγετική φυσιογνωμία αλλά θύμα του περιβάλλοντός του και των πολιτικών παιχνιδιών στην Ελλάδα».
- Γνωρίζω πως είσαι η γραμματέας του ιδρύματος Αρχιεπίσκοπος Σπυρίδων για την Ελληνική Παιδεία και τον Πολιτισμό που έχει έδρα την Ν.Υ. Θέλεις να μας πεις λίγα πράγματα όσον αφορά την ίδρυση και τις δραστηριότητες του ιδρύματος;
«Η δημιουργία του Ιδρύματος Αρχιεπίσκοπος Σπυρίδων για την Ελληνική Παιδεία και τον Πολιτισμό ανακοινώθηκε το 2003. Έκτοτε έχουν γίνει διάφορες οργανωτικές συσκέψεις καθώς στόχος του είναι να ενθαρρύνει την ελληνική παιδεία στο εξωτερικό είτε με τη μορφή δωρεών σε εκπαιδευτικά ιδρύματα είτε με την έκδοση διαφόρων βιβλίων. Επειδή είναι πολύ λεπτή η θέση ενός τέτοιου ιδρύματος που δεν έχει πρόθεση να κάνει εισπήδηση σε αρμοδιότητες άλλων, προχωράει με βήματα αργά. Ο καθηγητής Ρασσιάς αναμένεται οσονούπω να καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις για τις μελλοντικές δραστηριότητες του Ιδρύματος».
- Τέλος θα ήθελα να κλείσω αυτήν την πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση, δίνοντας μας κάποιες πληροφορίες για την επόμενη δουλειά που ετοιμάζεις, γνωρίζοντας ότι τελείωσες το βιβλίο Μια πεταλούδα στην ζωή μας που αναφέρεται στην αδελφή σου Κωνσταντίνα.
«Ναι, μαζί με το βιβλίο Η Παρακαταθήκη κυκλοφορεί από τα Ελληνικά Γράμματα κι ένα βιβλίο υπό τον τίτλο Μια πεταλούδα στην ζωή μας. Περιέχει τρυφερά ψήγματα μνήμης για την αδελφή μου Κωνσταντίνα, που μας εγκατέλειψε πέρυσι ξαφνικά αναχωρώντας για τη γειτονιά του ουρανού. Είναι ένα τετράδιο αγάπης, που περιέχει δικά της ποιήματα, δικά μας αγαπητικά κείμενα και γράμματα των μαθητών της».
[ Hellas FM - www.hellasfm.us/viewArticle.aspx?id=1335 - 9 Δεκεμβρίου 2005 ]