top

Παρακαταθήκη - 14 Απριλίου 2006

Αποσπάσματα
από λόγους, εγκυκλίους και άλλα έγγραφα Αρχιεπισκόπου Σπυρίδωνος
( 1994 - 2001 )

• « Δεν μπορούμε να υστερήσουμε στο έργο του διαλόγου της καταλλαγής με τις λοιπές χριστιανικές Εκκλησίες και Ομολογίες, το οποίο κατά την κατ' εξοχή αυτή εποχή του διαλόγου, καλούμαστε με τα κριτήρια της ορθόδοξής μας παράδοσης να προαγάγουμε περαιτέρω, μη λησμονώντας ποτέ την αγωνιώδη προσευχή του Κυρίου της Εκκλησίας:  ‘ἵνα πάντες ἓν ὦσιν’ »
• « Τὸ ἀδιέξοδον τοῦ συγχρόνου εὐρωπαϊκοῦ πολιτισμοῦ ἀποτελεῖ πλέον κοινὸν πρόβλημα δι' ὅλας τὰς εὐρωπαϊκὰς Ἐκκλησίας καὶ εἶναι ἡ κατ' ἐξοχὴν πραγματικότης, ἡ ὁποία φέρει οὐσιαστικῶς πλησίον ἀλλήλων τάς Ἐκκλησίας ἐν κοινῇ καὶ ταπεινῇ ἀναζητήσει τῶν εὐθυνῶν των. Μόνον ἐν κοινῇ οἰκουμενικῇ προσπαθείᾳ θὰ δυνηθοῦν αἱ Ἐκκλησίαι νὰ κηρύξουν ἀποτελεσματικῶς τὴν ἀλήθειαν τῆς ἐκκλησιαστικῆς καθολικότητος, ἡ ὁποία εἶναι ἡ μόνη ἀπάντησις δυναμένη νὰ ἑνοποιήσῃ τὴν κατακερματισμένην ζωὴν τοῦ σημερινοῦ εὐρωπαίου ἀνθρώπου· νὰ διαδώσουν τὴν εἰκόνα τῆς «Βασιλείας» καὶ τοῦ «κατ' ἀλήθειαν τρόπου τῆς ὑπάρξεως» ἐν τοῖς ὁρίοις τῆς προσωπικῆς, ἀλλὰ καὶ τῆς βαθέως ἐκκοσμικευμένης ἐν τῇ συγχρόνῳ Εὐ­ρώπῃ κοινωνικῆς ζωῆς· νὰ φέρουν, τέλος, εἰς τὰ ὅρια τῆς πολιτικῆς καὶ τῆς οἰκονομίας τῆς ἀναδυομένης νέας Εὐρώπης τὴν δυναμικὴν ἀντίληψιν, ἣν ἔχουν περὶ ἱστορίας, καὶ τὴν ἀπάντησίν των εἰς τὴν πρόκλησιν τῆς χρήσεως καὶ καταχρήσεως τῆς Δημιουργίας »
• « Με τη ποικιλία των εθνικών, φυλετικών και θρησκευτικών ομάδων της, η Αμερική -όπως παλιά η Έφεσος- είναι μικρόκοσμος του υπόλοιπου κόσμου. Ελπίζουμε πως οι Έλληνες Ορθόδοξοι της Αμερικής θα συνεχίσουν να πρωτοπορούν στο δρόμο της ορθόδοξης ενότητας. Διότι η αμερικανική Ορθοδοξία αποτελείται όχι μόνο από Έλληνες, αλλά κι από Ρώσους, Γεωργιανούς, Αλβανούς, Ρουμάνους, Σέρβους, Βουλγάρους, Ουκρανούς, αμέτρητους προσήλυτους και πολλούς άλλους »
• « Η ώρα της Ορθοδοξίας έχει σημάνει. Είναι η ώρα για αγάπη, πίστη, ανανέωση. Το νέο πνευματικό μας στάδιο αρχίζει με την αναγέννηση κάθε ξεχωριστού πιστού ως μέλους της κατά την οικουμένη Ορθόδοξης Χριστιανικής Εκκλησίας. Και σεις στην Αμερική καλείστε να διανοίξετε αυτόν τον δρόμο »
• « Η ανανέωση είναι το κλειδί για το μέλλον της Εκκλησίας (...). Διότι μόνο μέσα απ’ την ανανέωση υπάρχει αύξηση, μόνο μέσα απ’ την ανανέωση υπάρχει βελτίωση, μόνο μέσα απ’ την ανανέωση αναδεικνυόμασθε ακόμη πιο άξιοι του Πατέρα μας, κατ ’εικόνα του οποίου πλασθήκαμε »
• « Η εδώ Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία αποτελεί φυσική προέκταση του Πατριαρχείου. Κι ακριβώς όπως η Μήτηρ Εκκλησία είναι η πρωτόθρονη Εκκλησία της ανά τον κόσμο Ορθοδοξίας -με ηυξημένες ευθύνες, ιδιαίτερη διακονία και πρωτεύοντα ρόλο στα πράγματα των ανά τον κόσμο Ορθόδοξων Εκκλησιών- κατά τον ίδιο τρόπο και η θυγατέρα Εκκλησία της Αμερικής έχει να εκπληρώσει ιδιαίτερη όλως διακονία στο νέο κόσμο »
• « Πρέπει να πάρουμε από το θυσιαστήριο την πυρά, όχι τις τέφρες. Δεν αρκεί ν’ ακολουθήσουμε τα βήματα των σοφών. Πρέπει κι εμείς οι ίδιοι να γίνουμε σοφοί επιδιώκοντας όσα εκείνοι επιδίωξαν και ανακαλύπτοντας όσα εκείνοι μπόρεσαν ν’ ανακαλύψουν »
• « Μηδενὸς θέλει φεισθῆ ὁ ὁμιλῶν κόπου καὶ τρόπου πρὸς ὡς οἷόν τε εὐρυτέραν καὶ ἐφ' ὅλων τῶν ἐπιπέδων διάδοσιν τῶν εἰς τὴν σωτηρίαν τοῦ σημερινοῦ ἀνθρώπου ἀποβλεπόντων μηνυμάτων τοῦ Οἰκουμενικοῦ τούτου Θρόνου, τοῦ καὶ μόνου γνησίου τῆς παραδόσεως τῆς Ἐκκλησίας ἑρμηνευτοῦ »
• « Αναλαμβάνω την βαρεία ευθύνη της διαποιμάνσεως της σπουδαίας αυτής Επαρχίας του Οικουμενικού Θρόνου, έμπλεως αποκλειστικά και μόνο απ’ το μυστήριο της αγάπης του Θεού. "Ἡμεῖς ἀγαπῶμεν αὐτόν, ὅτι αὐτὸς πρῶτος ἠγάπησεν ἡμᾶς" (Α' Ιωάν. 4, 19). Στην διακονία αγάπης αφιερώνω ολοκληρωτικά τον εαυτό μου χωρίς επιφυλάξεις, χωρίς ενδοιασμούς, χωρίς διακρίσεις »
• « Το όραμά μας για το μέλλον είναι διαυγές, διότι πορευόμασθε υπό το φως του Φαναρίου, φως που επί 2000 χρόνια ούτε έσβησε ούτε μειώθηκε. Η εν Κωνσταντινουπόλει Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία είναι ο φάρος που φέγγει τηλαυγώς για κάθε επερχόμενη γενεά ορθοδόξων ανά τον κόσμο. Είμασθε κληρονόμοι μακραίωνης παραδόσεως αγάπης εν αυτοθυσία, της αγάπης της Αγίας Μητρός Εκκλησίας, που συνεχίζει να μας ενισχύει πάντα και να μας ενώνει καθώς βαίνουμε σταθερά προς την τρίτη χιλιετία του Χριστιανισμού »
• « Το πρόγραμμα που κατά το προσεχές μέλλον θα εφαρμόσει η Αρχιεπισκοπή μας για την επίτευξη του σκοπού της, δεν μπορεί να είναι άλλο, παρά εκείνο, που κατά το πολυετές παρελθόν εφάρμοσαν οι μεγάλοι προκάτοχοι μου, διότι για τους ποιμένες που διαδέχονται αλλήλους, ένα και μόνο πρόγραμμα υπάρχει, το αιώνιο πρόγραμμα της Εκκλησίας για τη σωτηρία του ανθρώπου »
• « Είναι όμως δυνατό, σαν άνθρωποι που θέλουμε να είμαστε έστω και κατ' ελάχιστο συνεπείς στις αρχές του Ευαγγελίου, να αδιαφορούμε για τη συνεχή και κατάφωρη καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή θρησκευτικών ελευθεριών σε οποιαδήποτε γωνιά της γης; »
• « Μια κληρονομιά δεν είναι απλώς κληρονομιά προς διατήρηση, είναι θεμέλιο πάνω στο οποίο πρέπει να οικοδομήσουμε. Γι’αυτό, χρέος μας είναι να οικοδομήσουμε πάνω στην κληρονομιά μας, θεωρώντας ανεπαρκές το ότι αποτελούμε απλώς μέρος του δεσπόζοντος ρεύματος της αμερικανικής κοινωνίας. Στόχος μας μάλλον θα’πρεπε νά'ναι η μαρτυρία περί της πίστεώς μας μέσα στην αμερικανική κοινότητά μας, ο καταλληλότερος δε τρόπος για να το επιτύχουμε αυτό είναι με τη βίωση της πίστης μας »
• « Πολλοί από εμάς γεννηθήκαμε ορθόδοξοι και παραμένουμε στην Παράδοση αυτή διότι, απλούστατα, έτσι βρήκαμε τα πράγματα. Αυτή όμως δεν είναι η πραγματικότητα των παιδιών της σημερινής γενεάς που, κάνοντας χρήση της ελευθερίας τους, δικαίως διατυπώνουν ερωτήσεις για όλα, χωρίς να αισθάνονται καμμία υποχρέωση να παραμείνουν πιστά σε μια συγκεκριμένη παράδοση επειδή απλώς έτυχε να βρεθούν στους κόλπους της »
• « Είναι αλήθεια ότι από της ιδρύσεως της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αμερικής από τον Οικουμενικό Θρόνο και μέχρι τελευταίως, ο μοναχισμός δεν είχε αναγνωριστεί και ενισχυθεί όπως θά’πρεπε. Πολλοί μάλιστα υποστηρίζουν ότι και καταπολεμήθηκε σφοδρώς »
• « Ο Αθωνικός μοναχισμός όχι μόνο επέζησε κατά τις τελευταίες δεκαετίες, αλλά γνώρισε και μεγάλη αναγέννηση που συνεχίζει να φέρει καρπούς και πέρα από τα στενά όρια του ιερού Περιβολιού της Παναγίας. Η πρόσφατη ίδρυση ιερών μονών εντός των ορίων της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αμερικής μας δεν είναι άσχετη με αυτήν την αναγέννηση »
• « Όλα πρέπει να οργανωθούν σύμφωνα με την ορθόδοξη παράδοση, έτσι ώστε ο μοναχισμός να μη θεωρείται ανταγωνιστικός προς τις άλλες παραδόσεις ζωής και διακονίας εντός της Εκκλησίας »
• « Ὁ ὑπαρκτός καί καθημερινά βιούμενος πολιτισμός τοῦ Ἑλληνισμοῦ εἶναι τό σῶμα τῆς ἐκκλησιαστικῆς μας Ὀρθοδοξίας. Ἡ ἀρχαιοελληνική μας κληρονομιά θά παρέμενε οὐτοπικόν ἰδεολόγημα ἤ στήν καλλίτερη τῶν περιπτώσεων θεωρία τῶν Σπουδαστηρίων ἔξω ἀπό τήν ἱστορική της μετεξέλιξη στήν ἐκκλησιαστική δραματουργία τῆς Θείας Λειτουργίας, τήν ποίηση/ὑμνολογία, ζωγραφική, μουσική καί φιλόμουση καί φιλόσοφη πατερική σκέψη. Αὐτό τό θρησκευτικό-πολιτισμικό μας ἀγαθό εἶναι πλούσιο, συνάμα δέ ἀνθεκτικό καί εὐεργετικό, ἰδιαίτερα σέ ἐποχές σύγχυσης καί ἠθικοῦ χάους »
• « Ο π. Γεώργιος Φλωρόβσκι, ο διαπρεπέστερος ίσως ορθόδοξος θεολόγος του αιώνα μας, είχε επανειλημμένα εκφράσει τη θέση, ότι η ελληνική γλώσσα και ο ελληνικός πολιτισμός, δεν μπορούν να διαχωρισθούν από τον ορθόδοξο Χριστιανισμό. Γεγονός είναι πως η εξάλειψη της Ελληνικής γλώσσας στη Δυτική Ευρώπη είχε ως άμεσο αποτέλεσμα την εμφάνιση σειράς παρεξηγήσεων και τελικώς τη διάσπαση και χωρισμό μεταξύ των Εκκλησιών, Ανατολικής και Δυτικής »
• « Η Εκκλησία οφείλει να μεριμνήσει ώστε η Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού να ευρίσκεται σε σταθερή επαφή με την ανά τον κόσμο ορθόδοξη πραγματικότητα. Η Σχολή δεν μπορεί να εκπληρώσει την αποστολή της παραμένοντας απομονωμένη, σαν να μην υπήρχε ο υπόλοιπος ορθόδοξος κόσμος, διότι αποτελούμε αναπόσπαστο μέρος αυτής της ευρύτερης πραγματικότητας. Η σκόπιμη αυτοαπομόνωση αντίκειται προς την ορθόδοξη εκκλησιολογία μας αλλά και προς την ίδια την ύπαρξή μας ως ορθοδόξων »
• « Η Σχολή του Τιμίου Σταυρού πρέπει να είναι το κεφαλόβρυσο της ορθόδοξης θεολογίας και το κατ’εξοχή εκπαιδευτήριο για τους αυριανούς ιερείς της Αρχιεπισκοπής μας. Όταν πρόκειται για τη Σχολή του Τιμίου Σταυρού, δε μπορεί να υπάρξει χώρος για λάθη »
• « Στο χώρο της Ι. Αρχιεπισκοπής μας η εξοικείωση με τήν ελληνική γλώσσα έχει εξασθενήσει και επομένως μαζί με αυτήν, έχει μειωθεί και η γνώση και η εκτίμηση για τον ελληνικό πολιτισμό γενικά »
• « Επειδή ζούμε σ' εποχή και σε χώρα όπου η εκτίμηση της πολιτισμικής ποικιλίας και των εθνικών καταβολών αποτελούν ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των εκπαιδευτικών συστημάτων, θα ήταν κρίμα καί εντροπή για τη ελληνοαμερικανική κοινότητα να απολέσει αυτό ακριβώς που οι άλλες θρησκευτικές και εθνικές κοινότητες αγωνίζονται να διατηρήσουν »
• « Είμασθε Σώμα, όχι σωματείο ή εταιρία, και, καίτοι πρέπει διαχειριζόμασθε υπεύθυνα όλες τις υποθέσεις της Εκκλησίας σύμφωνα με τον αστικό νόμο και τις προβλεπόμενες διαδικασίες, να μη χαθεί ποτέ από την όρασή σας το Μυστήριο του Χριστού που είναι εν τω μέσω ημών και μάς καλεί να ζήσουμε εν πίστει, χάριτι, ελπίδι και προ πάντων αγάπη »
• « Δεν είμαστε σύστημα κυβερνητικό, αλλά πολίτευμα, πνευματική κοινοπολιτεία στην οποία μετέχουμε όλοι και η οποία είναι προορισμένη να συμπεριλάβει όλο τον κόσμο »
• « Είναι μήπως σωματείο η Εκκλησία του Χριστού; Αποτελεί μήπως η τοπική κοινότητα είδος αυτοτελούς εκκλησιαστικού υποκαταστήματος (...) ή Σώμα Χριστού; »
• « Ακούμε και μιλάμε συχνά για ‘όραμα’. Αλλ’ εγώ σάς ερωτώ: υπάρχει μεγαλύτερο όραμα για την Αρχιεπισκοπή μας από την εξασφάλιση δωρεάν παιδείας για τους μέλλοντες ιερείς μας κατά τη νέα χιλιετία; Μεγαλύτερο στόχο απ’αυτόν δεν θα μπορούσαμε να θέσουμε. Δεν θα μπορούσαμε να οραματισθούμε σπουδαιότερο επίτευγμα »
• « Το άνοιγμα του νού και της καρδιάς μας στους/στις μη-ορθόδοξους συζύγους των πιστών μας θα έχει επί γενεές θετικότατες συνέπειες γι’ αυτήν την Αρχιεπισκοπή. Αυτοί οι γυιοί και θυγατέρες των ελληνικών ορθόδοξων οικογενειών μας, οι πατέρες και μητέρες των ελλήνων ορθόδοξων παιδιών πρέπει να νοιώσουν το θαλπερό αγκάλιασμα της Εκκλησίας »
• « Θέλουμε να ασκήσουμε επιρροή στην κοινωνία μας, στην αμερικανική θρησκευτική και πολιτιστική σκηνή. Θέλουμε να διαδραματίσουμε κάποιο βαρύνοντα ρόλο στο προσκήνιο της Αμερικής αλλά και στο χώρο των παγκοσμίων εξελίξεων. Ως μείζων θρησκευτική οντότητα, θέλουμε να πάρουμε τη θέση που δικαιούμασθε στην αμερικανική αγορά των φιλοσοφικών και θρησκευτικών ιδεών. (...) Μόνο με ισχυρή και ενωμένη Αρχιεπισκοπή μπορεί να κατακτηθεί η θέση αυτή »
• « Θεωρούσα πάντοτε την ανύψωση των επισκοπών της Ι. Αρχιεπισκοπής Αμερικής σε μητροπόλεις, δηλ. την ενίσχυση της διοικητικής αρμοδιότητας των μέχρι τώρα επισκοπών, ως ερχόμενη σε πλήρη αντίθεση με την έννοια της ενότητας, μιας ενότητας που είναι καθόλα απαραίτητη για την επιβίωση της Ομογένειας σ' ένα τόσο έντονα αφομοιωτικό χώρο όπως είναι ο αμερικανικός »

[ Παρακαταθήκη - parakatathiki.spyridon.ws/aposp_spyr.html - 14 Απριλίου 2006 ]