top

Πολιτικά Θέματα - 30 Ιανουαρίου 2006

Με το «διαίρει και βασίλευε»
υποβαθμίστηκε η δύναμη του «Λόμπι»

Πως το Πατριαρχείο «τσάκισε» την Αρχιεπισκοπή Αμερικής

Ένα διαφορετικό πρόσωπο του πρώην Αρχιεπισκόπου Αμερικής Σπυρίδωνος παρουσιάζει στο βιβλίο της η δημοσιογράφος Ιουστίνη Φραγκούλη. Στο βιβλίο αποκαλύπτονται άγνωστα σοβαρά στοιχεία από το παρασκήνιο και προσκήνιο, τα οποία δίνουν άλλη εικόνα από αυτή που είχαμε ως τώρα. Σήμερα δημοσιεύουμε το δεύτερο μέρος της παρουσίασης του βιβλίου της Ιουστίνης Φραγκούλη, στα πλαίσια έρευνας για το φανερό και το κρυφό, τον καθαρό και βρόμικο χώρο της Εκκλησίας της Αμερικής.

Του  ΓΙΑΝΝΗ ΝΤΑΣΚΑ 

Υπενθυμίζουμε ότι στο πρώτο μέρος που δημοσιεύτηκε στο προηγούμενο τεύχος, υπήρχε η αποκάλυψη για καταβολή χρημάτων σε θύματα σεξουαλικής παρονόχλησης από ιερωμένους.

Όπως σημειώνει η κα Φραγκούλη στο βιβλίο της, στο θέμα των ορθόδοξων θέσμιων ο Σπυρίδων πίστευε πως η επιστροφή σε μια γνήσια μορφή Ορθοδοξίας ήταν μονόδρομος για την επιβίωση της Εκκλησίας της Αμερικής στην πολυσυλλεκτική, πολυπολιτισμική και πολυδογματική κοινωνία των ΗΠΑ.

Έτσι, επιδιώκοντας να θέσει νέα θεμέλια στην εκπαίδευση των ορθόδοξων θεολόγων και κληρικών της Αμερικής, στράφηκε πρώτα προς τη Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού στη Βοστόνη, αρχίζοντας την εκκαθάριση από τα μέσα...

Όσον αφορά στην ελληνόφωνη παιδεία, ο ιεράρχης προσπάθησε να εντοπίσει τα ελλείμματα της, αναθέτοντας σε μια ακαδημαϊκή επιτροπή έρευνας υπό την προεδρία του καθηγητή Τζον Ρασσιά να αποτυπώσει σε παναμερικανικό επίπεδο την κατάσταση της προσφερόμενης εκπαίδευσης στα σχολεία του αρχιεπισκοπικού οργανισμού με σκοπό να αξιοποιήσει άμεσα τις τεκμηριωμένες υποδείξεις των επιστημόνων-μελών της επιτροπής. Ταυτόχρονα εξήγγειλε την ενίσχυση των ελληνικών σπουδών στη Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού, ενώ προχώρησε στην ίδρυση της έδρας Ελληνικών και Βυζαντινών Σπουδών, την οποία είχε προικοδοτήσει εξ ολοκλήρου η οικογένεια του μεγάλου ευεργέτη της Αρχιεπισκοπής Μιχάλη Καντούνια.

Η αλλαγή του καταστατικού χάρτη της Αμερικής

Ο Σπυρίδων υπήρξε κάθετα αντίθετος στην κατάτμηση της Αρχιεπισκοπής σε μητροπόλεις, κάτι που είχε δρομολογήσει επί της δικής του ποιμαντορίας ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο οποίος πίστευε στο δόγμα «διαίρει και βασίλευε».

Όπως αναφέρεται στο βιβλίο, το θέμα της αλλαγής του καταστατικού υπήρξε αιτία σύγκρουσης του αρχιεπισκόπου Σπυρίδωνος με το Πατριαρχείο, αλλά και με τους επισκόπους της Αμερικής:

«Για την αλλαγή του συντάγματος (καταστατικού) της Αρχιεπισκοπής ο Σπυρίδων διατήρησε μέχρι τέλους τις επιφυλάξεις του, προβάλλοντας τις με σαφήνεια και ισχυρά επιχειρήματα στο Σεπτό Κέντρο της Ορθοδοξίας.

Παρατηρώντας εκ του σύνεγγυς την κατάσταση στην Αρχιεπισκοπή των ΗΠΑ, αρνήθηκε να συμμετάσχει στη λογική του διαμελισμού της με την ανύψωση των επισκοπών σε μητροπόλεις. Υπήρξε της άποψης πως η μητροπολιτοποίηση των επισκοπών θα αποδυνάμωνε αφενός το ρόλο του αρχιεπισκόπου ως συνδετικού κρίκου και εκφραστή του ενιαίου ελληνικού στοιχείου στην Αμερική, ενώ θα χαλάρωνε ακόμη περισσότερο τους δεσμούς των απομεμακρυσμένων επισκοπών με την αρχιεπισκοπική έδρα της Νέας Υόρκης, προκαλώντας άγνωστες συνέπειες στη διατήρηση κοινής γραμμής στα μείζονα θέματα της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού...

«Θεωρούσα πάντοτε -έλεγε σε συνέντευξή του στην ομογενειακή εφημερίδα "Πρωινή" το 2001- την ανύψωση των επισκοπών της Ι. Αρχιεπισκοπής Αμερικής σε μητροπόλεις, δηλ. την ενίσχυση της διοικητικής αρμοδιότητας των μέχρι τώρα επισκοπών, ως ερχόμενη σε πλήρη αντίθεση με την έννοια της ενότητας, μιας ενότητας που είναι καθ' όλα απαραίτητη για την επιβίωση της Ομογένειας σ' έναν τόσο έντονα αφομοιωτικό χώρο, όπως είναι ο αμερικανικός.

- Η λογική υπαγορεύει ότι η ενότητα της Ομογένειας ενισχύεται με τη στήριξη του κεντρικού και ενοποιού άξονος της Εκκλησίας, δηλαδή του προκαθήμενου της, και όχι με την αναβάθμιση όσων τον περιβάλλουν και από τη φύση της θέσης τους προσπαθούν να περιορίσουν το ρόλο του ενισχύοντας το δικό τους.

- Δε βλέπω πώς μπορεί η ενότητα να οικοδομηθεί μέσω της ανύψωσης των επισκοπών σε μητροπόλεις, δηλαδή με την ουσιαστική κατάτμηση της Αρχιεπισκοπής. Τα θεωρώ τελείως αντιφατικά αυτά τα δύο». («Πρωινή» της Νέας Υόρκης, 26-27 Μαΐου 2001).

[ Πολιτικά Θέματα - Αρ. Τεύχ. 1502 - 30 Ιανουαρίου 2006 - σσ. 46-47 ]