top

Newsalamina - 8 Μαΐου 2019

Μεσογαίας Νικόλαος:
Ο καταλληλότερος νέος αρχιεπίσκοπος – Αλλά με ποιες προϋποθέσεις;

Είναι ο μόνος ικανός να καλύψει το έλλειμμα πνευματικότητας της Εκκλησίας, να ενώσει τους πάντες υπό την ηγεσία του, και να οδηγήσει την Εκκλησία – αλλά και την Ορθοδοξία – στο μέλλον! Αλλά  | πρέπει παράλληλα να τεθεί τέλος στην πολυδιάσπαση της Εκκλησίας μας σε μητροπόλεις,  | να αποχωρήσει ο «κρυφός Αρχιεπίσκοπος» φάδερ Αλεξ (χωρίς διάδοχο!) και να εφαρμοστεί μια σχέση «αδελφικής αυτονομίας» με το Πατριαρχείο.

Του Νίκου Σταματάκη *

Θα ξεκινήσω αυτό το άρθρο – στην πιο σημαντική στροφή για την Εκκλησία και την Ομογένεια τα τελευταία 20 χρόνια – ξεκαθαρίζοντας ότι καμία προσωπική επαφή δεν υπήρξε μεταξύ του γράφοντος και του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Μεσογαίας και Λαυρεωτικής κ. Νικολάου (Χατζηνικολάου). Κανένας προσωπικός ή άλλος υπολογισμός και κανένα «συμφέρον», εκτός από την αντικειμενική αποτίμηση του συμφέροντος της Εκκλησίας, της Ομογένειας και της Ορθοδοξίας. Η προτίμηση στο πρόσωπο του κ. Νικολάου ως πιθανού νέου Αρχιεπισκόπου Αμερικής από τον γράφοντα και την «Εφημερίδα Ν.Υόρκης» προέρχεται από πολλά έτη παρακολούθησης της αξιοθαύμαστης, ανηφορικής, πορείας του προς την αγιότητα. Και εμπεδώθηκε πλήρως τον περασμένο Οκτώβριο, όταν εξέδωσε την περίφημη γνώμη του για το Ουκρανικό ζήτημα με τίτλο «Διχασμένοι Αυτοκέφαλοι ή Ενωμένοι Αδελφοί;», όπου αποκαλύπτεται σε όλο της το μεγαλείο η φωτισμένη προσωπικότητά του. Η απάντηση του κ. Νικολάου στο Ουκρανικό, μετά από επίκριση τόσο των βεβιασμένων επιλογών του Πατριάρχη όσο και της υπερβολικής αντίδρασης της Ρωσικής Εκκλησίας, μπορεί να συνοψισθεί στην έκκλησή του για συγχώρεση και αγάπη και ένωση όλων: «Δεν μας ενδιαφέρει ποιος έχει τη δύναμη ἢ το δίκιο με το μέρος του, αλλά ποιος ενεργεί εν Αγίῳ Πνεύματι και μεταφέρει τη χάρι Του…» Με τρόπο απλό και κατανοητό ο κ. Νικόλαος έδειξε τον σωστό δρόμο σε ένα κρίσιμο θέμα που οδήγησε το Πατριαρχείο σε ασύλληπτο αδιέξοδο και την Ορθοδοξία σε Σχίσμα. Πάνω από όλα, η απάντηση του κ. Νικολάου αποδεικνύει και στους πιο δύσπιστους ότι διαθέτει απεριόριστες δυνατότητες στον τομέα όπου η Εκκλησία της Αμερικής πάσχει περισσότερο από όλους: την ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ.

Μια ματιά στο σύντομο βιογραφικό του κ. Νικολάου όσο και στη δράση του πείθει και τον πιο δύσπιστο ότι πρόκειται για μια εξέχουσα προσωπικότητα, που συνδυάζει βαθιά μόρφωση στις θετικές επιστήμες αλλά και στη Θεολογία, σπάνιες ηγετικές ικανότητες, ασύγκριτο χάρισμα στην επικοινωνία, και πάνω από όλα θεία χάρη και φώτιση. Πρόκειται, μαζί με τον Αρχιεπίσκοπο Αλβανίας κ.Αναστάσιο, για μια ύψιστη προσωπικότητα της ελληνόφωνης Ορθοδοξίας, παγκόσμιας εμβέλειας. Το τελευταίο αυτό στοιχείο της «παγκόσμιας εμβέλειας» υπογραμμίζει και την καταλληλότητά του για την Αρχιεπισκοπή Αμερικής με έδρα τη Νέα Υόρκη.

Βέβαια, εάν ρωτούσε κανείς τον ίδιο τον κ. Νικόλαο για το θέμα – και ας με συγχωρήσει που επιχειρώ να ερμηνεύσω τη βούλησή του – θα λάβαινε απολύτως δικαιολογημένα την απάντηση ότι μόνο με την μέθεξη της Θείας Χάριτος και ευλογίας θα δεχόταν να εξετάσει το ενδεχόμενο. Στην ουσία, όλοι όσοι παρακολουθούμε τα εκκλησιαστικά πράγματα γνωρίζουμε ότι η ανάληψη της ηγεσίας της Εκκλησίας της Αμερικής ισοδυναμεί με την επώμιση ενός μεγάλου «Σταυρού». Με την Εκκλησία μας να έχει μετατραπεί σε «οίκο εμπορίου» τόσο σε επίπεδο Αρχιεπισκοπής και Μητροπόλεων όσο και σε τοπικό επίπεδο, το έργο του οποιουδήποτε νέου Αρχιεπισκόπου θα είναι τιτάνιο.  | Ένα δίκτυο πλουσίων δωρητών, των οποίων ηγείται ο φάδερ Αλεξ, ελέγχουν πολλαπλώς την Αρχιεπισκοπή και τις μητροπόλεις για λόγους που έχουν να κάνουν περισσότερο με το προσωπικό τους συμφέρον και ελάχιστα με την πίστη. Μια ερώτηση έχουμε για τον φάδερ Αλεξ και τους πάμπλουτους που τον περιτριγυρίζουν: Ποια διαφορά έχει η συμμετοχή τους στην Εκκλησία από την συμμετοχή τους σε ένα από τα country clubs στα οποία συχνάζουν; Όταν κάνουν τον σταυρό τους στους ιερούς ναούς και όταν προσεύχονται – αλλά και όταν δωρίζουν τα εκατομμύριά τους στην εκκλησία – τι μετρά πιο πολύ: Η πίστη τους στο Θεό, η αγάπη του Χριστού ή οι φορολογικές και άλλες απαλλαγές (και θα σταματήσω εδώ για τις οικονομικές δοσοληψίες τους με την Εκκλησία– «Θου κύριε φυλακήν τω στόματί μου»); Αλήθεια, ποια ακριβώς είναι – κατά την αντίληψή τους – η διαφορά της Εκκλησίας από τις τεκτονικές στοές στις οποίες οι περισσότεροι ανήκουν; Ο γράφων δεν έχει καμία προκατάληψη εναντίον του τεκτονισμού και γνωρίζει άριστα ότι πολλοί σπουδαίοι άνδρες – εκκλησιαστικοί και κοσμικοί – συμμετείχαν σε τεκτονικές στοές. Μάλλον όμως σε παλαιότερες εποχές όταν ο τεκτονισμός (κυρίως στην Ευρώπη) ήταν αγώνας προς την κορύφωση της γνώσης. Όχι όμως στην εποχή μας (και κυρίως στην Αμερική) που έχει μετατραπεί σε λέσχη υπόπτων συνδιαλλαγών και διαφθοράς….

Αλλά η έλλειψη πνευματικότητας και η μετατροπή της Εκκλησίας του Χριστού σε «οίκο εμπορίου» είναι μόνο ένα από τα προβλήματα που θα έχει να αντιμετωπίσει ο νέος Αρχιεπίσκοπος. Εξίσου σοβαρό είναι και το θέμα της κατάτμησης της άλλοτε κραταιάς Αρχιεπισκοπής Βορείου και Νοτίου Αμερικής σε μητροπόλεις, στις οποίες ηγούνται 8 «μικροί Αρχιεπίσκοποι», με βάση την τακτική του «διαίρει και βασίλευε» που αποφάσισε ο κ. Βαρθολομαίος. Η ύπαρξη των μητροπόλεων δημιουργεί αξεπέραστα διοικητικά και οικονομικά προβλήματα. Αποφασίστηκε μόνο με βάση πολιτικούς υπολογισμούς και καθόλου με βάση την Αγάπη του Χριστού και την ενότητα όλων υπό την σκέπη της Εκκλησίας. Κανείς νέος Αρχιεπίσκοπος δεν πρόκειται να ευδοκιμήσει υποβιβασμένος στο ρόλο του «Δεσπότη Νέας Υόρκης και περιχώρων»… Επείγει λοιπόν η ανασυγκρότηση της Αρχιεπισκοπής Αμερικής ώστε να μετατραπούν και πάλι οι μητροπόλεις σε επισκοπές και να αποκτήσει ισχύ ο νέος Αρχιεπίσκοπος.
 }
Πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα αποτελεί η παρουσία του φάδερ Αλεξ ως επιτρόπου του Πατριάρχη και ως συνδέσμου με την αμερικανική εξουσία, ένα θέμα που αναλύσαμε σε βάθος και συζητήθηκε ευρέως τα τελευταία δύο χρόνια. Το πόσο επιβλαβής υπήρξε η παρουσία του αποδείχτηκε περίτρανα με το πλήρες και οριστικό ναυάγιο της Πατριαρχικής πολιτικής στο ουκρανικό. Πλήρης αλαζονείας και χωρίς καμία αίσθηση του αληθινού ρόλου της Εκκλησίας, ο φάδερ Αλεξ αποφάσισε να εκτελέσει τον πρακτορικό ρόλο που του ανέθεσαν κάποια αμερικανικά κέντρα εξουσίας. Επέβαλλε τη θέλησή του στον κ. Βαρθολομαίο που έδωσε αυτοκεφαλία στους σχισματικούς του Κιέβου και φτάσαμε έτσι στο Σχίσμα και στην πρωτοφανή απομόνωση του Πατριάρχη εντός της παγκόσμιας Ορθοδοξίας. Στο τέλος έβλαψε και τα αμερικανικά συμφέροντα καίγοντας το χαρτί του Πατριαρχείου για την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ. Η αποχώρηση του φάδερ Αλεξ (χωρίς αντικαταστάτη!) είναι απαραίτητη προϋπόθεση για το μέλλον της Εκκλησίας μας.

Τέλος είναι να απορεί κανείς πώς ο κ. Βαρθολομαίος, ευρισκόμενος σε έσχατο σημείο ανυποληψίας ετοιμάζεται να επιλέξει το νέο Αρχιεπίσκοπο. Κανείς από τους «ευνούχους» του δεν διαθέτει – ούτε στο ελάχιστο – τα απαιτούμενα προσόντα. Μάλιστα ο Εμμανουήλ Γαλλίας κατά πληροφορίες «παραιτήθηκε» από την υποψηφιότητά του, ενώ ο κ. Ελπιδοφόρος «αυτοκτόνησε» με την συγγραφή του απαράδεκτου για Ορθόδοξο ιεράρχη δοκιμίου με τίτλο «Primus sine pares» («Πρώτος Χωρίς Ισους»), με το οποίο στην ουσία πετάει στα σκουπίδια την δημοκρατική συνοδικότητα της Ορθοδοξίας και μετατρέπει τον Πατριάρχη σε Πάπα… Αλλοι, όπως ο Δαρδανελλίων Νικήτας, έχουν πολύ δύσκολες ερωτήσεις να απαντήσουν για την συμπεριφορά τους στο παρελθόν… Το γεγονός ότι κατάγονται εξ Αμερικής δεν μπορεί να καλύψει τα ερωτηματικά…

Η καλύτερη ίσως επιλογή του Πατριάρχη κ. Βαρθλομαίου είναι να αποσυρθεί σε κάποιο ερημικό και απόκοσμο χώρο, ίσως σε κάποια μονή, και να κλείσει τα αυτιά του στις προτάσεις των διάφορων συμφερόντων υπέρ του ενός ή άλλου υποψηφίου. Αυτά τα εγκόσμια συμφέροντα είναι που κατέστρεψαν την Πατριαρχία του και πιθανότατα θα τον αναγκάσουν να αποχωρήσει ντροπιασμένος. Ας προσευχηθεί και ας ζητήσει τη θεία φώτιση. Και όταν με το καλό επισκεφθεί την Αθήνα ας επιδιώξει συνάντηση με τον κ. Νικόλαο, να του μιλήσει αδελφικά να τον πείσει ότι «αυτόν τον Σταυρό, της Εκκλησίας της Αμερικής μόνο εκείνος μπορεί να τον σηκώσει ΚΑΙ ΚΑΝΕΙΣ ΑΛΛΟΣ»… Όπως είχε πράξει στην αρχή της Πατριαρχίας του όταν κάλεσε τον κ. Αναστάσιο που τότε βρισκόταν σε ιεραποστολή στην Αφρική να σηκώσει τον σταυρό της μετα-κομμουνιστικής Αλβανίας… Αυτή η απόφασή του θα μείνει στην ιστορία ως η πιο θεοφώτιστη απόφαση που έλαβε ποτέ…

Τέλος, ας προικήσει τον νέο Αρχιεπίσκοπο με όσα προαναφέραμε, και κυρίως ας επεξεργαστούν οι δυο τους μια σχέση «αδελφικής αυτονομίας». Το Πατριαρχείο θα έχει τεράστιο συμφέρον πολιτικό και οικονομικό εάν αφήσει την Εκκλησία της Αμερικής να αναπτυχθεί αυτοδιοικούμενη, στη βάση μιας σχέση στενής πνευματικής επιστασίας. Αλλά εάν επιμείνει να την υποβιβάζει σε παραμάγαζό του τότε είναι καταδικασμένο να την χάσει τελείως με έναν από τους δύο τρόπους: Είτε θα προχωρήσει από μόνη της σε απαίτηση αυτοκεφαλίας, είτε θα αποψιλωθεί από τους πιστούς, που ήδη φεύγουν, έχοντας χάσει πλήρως την εμπιστοσύνη, προς κάθε κατεύθυνση.

Νέα Υόρκη, 6 Μαϊου 2019

*) O Νίκος Σταματάκης είναι διδάκτωρ κοινωνικών επιστημών και επιχειρηματίας που ζει και εργάζεται στη Ν.Υόρκη - n.stamatakis@aol.com

[ Newsalamina - newsalamina.net/μεσογαιασ-νικολαοσ-ο-καταλληλοτεροσ/ - 8 Μαΐου 2019 ]